شکلگیری یک محور ضدغربی و تسلیح ایران به سلاح هستهای
ماهنامه آمریکایی فارن افرز نوشت: روسیه و ایران در بحبوحه تنشهای منطقهای و جهانی، بهویژه پس از حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ و سقوط رژیم اسد در دسامبر ۲۰۲۴، مستحکمتر شد. تحولات منطقه، تهران را به بازنگری در استراتژی هستهای خود واداشت. در همین حال، روسیه که در گذشته حامی محدود کردن برنامه هستهای ایران بود، اکنون به شریک اصلی تهران در این زمینه تبدیل شده است. این همکاری شامل کمکهای موشکی و حتی احتمال ارائه فناوریهای هستهای پیشرفته به ایران است. اعمال فشار حداکثری از سوی آمریکا و اسرائیل ممکن است به جای مهار ایران، این کشور را به سمت روسیه سوق دهد. به جای آن، ایالات متحده باید یک رویکرد دیپلماتیک دقیق در پیش گیرد که شامل اعمال فشارهای هدفمند و همکاری با متحدان اروپایی برای احیای تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران باشد. روابط رو به گسترش ایران و روسیه میتواند به ظهور یک محور ضدغربی قدرتمند منجر شود و تهدیدی برای ثبات منطقه و نظم جهانی باشد.
تحلیل اکونومیست از مرحله بعد در روابط ایران و آمریکا
اکونومیست نوشت: دونالد ترامپ درمورد به برنامه هستهای ایران گفت که واقعاً خوب خواهد بود اگر بتوان این موضوع را بدون نیاز به آن گام بعدی «حمله اسرائیل» حل کرد. در واقع، ترامپ اشاره داشت. ترجیح ترامپ، از سرگیری «فشار حداکثری» علیه ایران از طریق افزودن تحریمها و اجرای سختگیرانه آنهاست. ترامپ همچنین باید تصمیم بگیرد که آیا میخواهد صرفاً بر مسائل هستهای تمرکز کند یا موضوعات منطقهای، مانند حمایت ایران از گروههای مسلح، را نیز دربرگیرد. از سوی دیگر، ایران در تنگنا قرار دارد. از دست دادن متحدان منطقهای، گزینه هستهای را جذابتر میکند. اما همین عوامل به این معناست که آنها در موقعیت مناسبی برای تحمل پیامدهای اقدام برای دستیابی به بمب قرار ندارند. گروسی که در نوامبر از ایران بازدید کرد، میگوید که در مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، «تمایلی برای تعامل سازندهتر و جامعتر» دیده است. یک مقام اطلاعاتی اسرائیل میگوید: «ایرانیها سعی خواهند کرد آقای ترامپ]را در مذاکرات معطل کنند.
ظریف: باید به مزاحمت آمریکا برای سیاست خارجی ایران پایان دهیم
ظریف، معاون راهبردی رئیس جمهور گفت: من آمریکا را یک فرصت برای سیاست خارجی ایران نمیبینم، آمریکا را مزاحمت و یا غل و زنجیری میدانم که باید از پای سیاست خارجی ایران باز شود. آمریکا قدرت اصلی باقی میماند، اما افول را هم تجربه خواهد کرد. عدهای در خارج از ایران به شمول صهیونیستها و برخی از جریانهای برانداز ایرانی، به دنبال تثبیت این تفسیر و تصویر هستند که ایران در ضعیفترین و همزمان خطرناکترین حالت خود قرار دارد. این تصور آنچنان جا افتاده که در یکی از جلسات گفت و شنود برگزار شده در داووس یکی از عالی رتبهترین مقامهای اروپایی دائما تکرار میکرد که در این بازه زمانی ایران ضعیف شده است. در نهایت به او گفتم فرض کنیم که گفته شما صحیح است و ایران ضعیفتر شده است پس شما و همفکران شما دیگر نمیتوانید ادعا کنید که ایران صلح خاورمیانه را بر هم زده است چرا که به قول شما ما قدرت این کار را نداریم. در این جلسات اصرار من این بود که دلیل عدم برقراری صلح در خاورمیانه ایران نیست بلکه پرونده همچنان مفتوح فلسطین است.
وارونه جلوه دادن واقعیات
روزنامه هم میهن نوشت: یکی از اهداف اصلی مسعود پزشکیان از طرح راهبرد «وفاقملی» انسجامسازی داخلی در راستای قفلگشایی در منظومه سیاست خارجی است که سایه خود را بر همه سطوح گسترانده و ارتباط ارگانیک و تنگاتنگی با حلوفصل چالشها و ابربحرانهای عدیده پیشروی کشور دارد. هرچه هست، شمایلی که اکنون از وفاق ملی در منظر افکارعمومی ترسیم شده، بهمثابه قرارداد شرکت سهامی سیاسیون در فرآیند انتصابات است و دولت تنها طرف معتقد و معتکف به این مهم و از طرف دیگر هیچ نشانه و پالس مثبتی مبنی بر لحاظ مولفههای حداقلی در مقوله وفاقملی از سوی تندروها دیده نمیشود و بعید است این جاده یکطرفه برای دولت و منافعملی افاقهای کند و شاید لازم است که دولت هم رفتار و راهبرد خود در این زمینه را مورد بازنگری قرار دهد.
سیاست دولت چهاردهم درمورد مذاکرات
مهاجرانی، سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درمورد برنامه دولت برای مواجهه و مذاکره با دولت ترامپ، گفت: مواضع سیاست خارجه دولت طبیعتاً ذیلی از مواضع کل حاکمیت است و به طور طبیعی آن چیزی که در کل حاکمیت درباره آن صحبت میشود، اجرایش در دولت به عنوان قوه مجریه پیگیری خواهد شد. در موضوع مذاکره همانطور که قبلاً هم آقای دکتر پزشکیان اعلام کردند و بارها درباره این موضوع صحبت شده است، سیاست خارجی ما بر مبنای سه اصل عزت، حکمت و مصلحت به عنوان اصول محوری روابط هستند و ما با همه کشورها براساس همین سه اصل برخورد میکنیم و حتماً طبق رفتارها و نه طبق گفتارهایشان آنها را ارزیابی میکنیم. در مورد ترامپ گزینههای متعدد و سناریوهای مختلف ما آماده است و ما آمادگی شرایط مختلف را داریم.
مبنا بر بیاعتمادی است
به گزارش مشرق: سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه در حاشیه نشست هفتگی هیئت دولت درخصوص اینکه آیا ترامپ درباره مذاکره پیامی به ایران داده است؟ اظهار داشت: هیچ پیام مشخصی ارسال و دریافت نشده و این مسائل در رسانهها مطرح میشود. گفتگو با اروپا در جریان است و منتظر مواضع طرف مقابل هستیم. اگر در کشور به این جمعبندی برسیم که باید مذاکره شود به صورت برابر انجام میشود و الان این جمعبندی نیست و ما قبلاً توافق کرده بودیم و آنها توافق را به هم زدند و الان مبنا بر بیاعتمادی است و این اعتماد با کلمات خوب مشخص نمیشود و باید ما عملکرد را ببینیم. پیامی از ترامپ دریافت نکردیم، مبنا بر بیاعتمادی است.