روابط مصر و رژیم صهیونی

روابط مصر و اسرائیل دیگر به «صلح سرد» که از زمان امضای "توافق کمپ دیوید" حاکم بوده است، محدود نمی‌شود. پس از آنکه رئیس جمهور مصر در اجلاس دوحه، رژیم اسرائیل را «دشمن» توصیف کرد، تنش آشکاری بین دو طرف تشدید شد، این تغییر قابل توجه، زبان دیپلماسی محتاطانه‌ای را که دهه‌ها مشخصه موضع مصر بوده است، می‌شکند.

فرسایش تدریجی توافق کمپ دیوید

تحولات اخیر منطقه تغییر در فضای سیاسی بین مصر و رژیم صهیونی را آشکار کرده است. نتانیاهو به بهانه تهاجم نظامی ادعایی مصر در سینا، تهدید به جلوگیری از یک قرارداد گازی ۳۵ میلیارد دلاری کرد، اقدامی که به طور گسترده به عنوان بخشی از یک استراتژی ساختگی برای فشار بر قاهره تلقی می‌شود. این فشار از زمان جنگ علیه غزه، زمانی که مقامات صهیونی علناً ایده جابجایی ساکنان غزه به سینا را مطرح کردند، تشدید شده است - پیشنهادی که مصر آن را به عنوان تهدید مستقیم برای امنیت ملی خود رد کرد.

بحران با به دست گرفتن کنترل کریدور فیلادلفیا توسط دولت رژیم اسرائیل، که نقض ترتیبات امنیتی در مرز بود، و با کاهش سطح هماهنگی امنیتی بین دو طرف، عمیق‌تر شد.

دیوید جوفرین، سفیر سابق رژیم اسرائیل در مصر معتقد است، مصر سال‌هاست که با ایجاد حقایق جدید در میدان، «به تدریج» ضمیمه امنیتی پیمان کمپ دیوید را فرسایش می‌دهد.

وی معتقد است که توصیف اسرائیل به دشمن توسط عبدالفتاح سیسی، نشان‌دهنده خشم انباشته مصر و بی سابقه است، چه به دلیل جنگ نسل‌کشی در غزه و توسعه طلبی ارضی اسرائیل و چه به دلیل تعلیق تصویب یک قرارداد گازی بزرگ به ارزش ۳۵ میلیارد دلار توسط نتانیاهو.

در حالی که قاهره، تقویت حضور خود در شرق کانال سوئز را یک ضرورت دفاعی برای مقابله با «تروریسم و قاچاق» می‌داند، تل‌آویو آن را نقض ترتیبات مندرج در ضمیمه امنیتی پیمان کمپ دیوید می‌بیند.

مصر در بحبوحه تشدید تنش‌های منطقه‌ای، دفاع هوایی خود در سینا را با سامانه‌های HQ-۹ B چین تقویت کرده است. رزمایش مشترک گسترده بین مصر و چین در نزدیکی مرز‌ها است که شامل سامانه‌های هشدار زودهنگام و هواپیما‌های تهاجمی می‌شود، که این امر از نظر ناظران و محافل امنیتی و نظامی رژیم صهیونی یک تحول استراتژیک در موقعیت نظامی مصر تلقی می‌شود.

روزنامه عبری «معاریو» در گفت‌و‌گو با سرهنگ (رئیس) دکتر موشه الاد، محقق امور خاورمیانه، نسبت به احتمال وخامت جدی روابط بین اسرائیل و مصر هشدار داد، حتی اگر درگیری نظامی مستقیمی در پیش نباشد.

الاد گفت: از زمان شروع جنگ، من با تعداد زیادی از افسران بازنشسته ارتش، تحلیلگران و چهره‌های رسانه‌ای مصری مناظره‌های رسانه‌ای داشته‌ام، باید اذعان کرد که اکثر آنها از توافق صلح با اسرائیل ناراضی هستند و خواستار لغو آن هستند.

آینده روابط مصر و اسرائیل را می‌توان از طریق سناریو‌های احتمالی زیر پیش‌بینی کرد:

"سناریوی تشدید تنش و نظامی"، که در آن اسرائیل همچنان منافع امنیتی، سیاسی و اقتصادی مصر را تحریک می‌کند. این امر منجر به کاهش نمایندگی دیپلماتیک، توقف هماهنگی نظامی، ایجاد موانع نظامی، استقرار تشکل‌های دفاعی و تعلیق اجرای ماده ۴ معاهده صلح خواهد شد، اما لزوماً به کنار گذاشتن نقش میانجیگری مصر منجر نخواهد شد.

سناریوی "ادامه صلح سرد، هماهنگی امنیتی و همکاری اقتصادی".

این سناریو نیاز اسرائیل به میانجیگری مصر در معاملات تبادل زندانیان را پشتیبانی می‌کند، استمرار ثبات نسبی در غزه پس از جنگ را تضمین می‌کند، از منافع اقتصادی مشترک محافظت می‌کند و نیاز اسرائیل به رابطه مثبت با مصر برای تکمیل روند عادی‌سازی روابط با کشور‌های عربی را برجسته می‌کند.

توافق کمپ دیوید دارایی استراتژیک

ارزیابی راهبردی حاکی از آن است که با وجود همه تنش‌های پس از طوفان الاقصی، هیچ یک از طرفین خواهان تشدید تنش نیستند و رویارویی نظامی مستقیم روی میز نیست.

دو طرف توافق تاریخی ۱۹۷۹ کمپ دیوید یک دارایی استراتژیک برای خود می‌دانند و در بازه زمانی کوتاه مدت امکان فروپاشی آن وجود ندارد.

آمریکا به عنوان موازنه گر و کنترل گر تنش عمل خواهد کرد و اجازه ارتقای سطح تنش به تخاصم را نخواهد داد و رابطه آنها را مدیریت می‌کند.