اهدف محوری سفر امیرعبداللهیان به سوریه و لبنان

طنین سنتر؛ "حسین امیرعبداللهیان" وزیر خارجه کشورمان به تازگی در سفری، از سوریه و لبنان بازدید کرد. سفری که تحلیل و تفسیرهای مختلفی را از سوی ناظران و تحلیلگران منطقه ای و فرامنطقه ای برانگیخته است. این سفر در شرایطی اتفاق افتاد که گشایش های قابل توجهی در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی بین المللی کشورمان ایجاد شده و به طور خاص اندکی قبل، شاهد پیوستن کشورمان به سازمان بریکس(به عنوان عضو دائمی) و همچنین تقویت مناسبات منطقه ای کشورمان بوده ایم. با این حال، اینطور به نظر می رسد که سفر اخیر وزیر خارجه کشورمان به سوریه و لبنان، معطوف به 3 هدف عمده و محوری بوده است.

1: تحکیم پیوندهای راهبردی با سوریه

پس از حصول توافق تنش زدایی میان ایران و عربستان، شاهد اوج گیری سیل قابل توجهی از روندهای تنش‌زدایانه به ویژه در قالب روابط ایران با جهان عرب و همچنین تسهیل روند تنش زدایی در درون جهان عرب نیز بوده‌ایم(به عنوان مثال، شاهد تنش زدایی از روابط سوریه با کشورهای عربی و یا بهبود روابط یمن با عربستان سعودی بوده‌ایم). در این چهارچوب، ایران و متحدان منطقه ای این کشور فضای مساعدی را برای کنشگری و تقویت بنیان‌های قدرت خود پیدا کرده اند. از این رو، وزیر خارجه کشورمان در جریان سفر اخیر خود  مخصوصا به سوریه بر آن بوده تا سطح هماهنگی ها میان تهران-دمشق به عنوان دو متحد راهبردی را افزایش دهد. مساله ای که مخصوصا در فضای متغیر معادلات ژئوپلیتیکی کنونی منطقه ای و بین المللی، از معانی خاصی برخوردار است و می تواند منافع دو طرف را به بهترین نحو ممکن تامین کند. البته که تقویت هماهنگی ها میان تهران و دمشق در نوع خود می تواند خنثی کننده بسیاری از طرح های جدید آمریکا برای منطقه خاورمیانه نظیر احیای داعش نیز باشد. به هر حال آمریکایی ها با مشاهده تغییر روند تحولات منطقه ای در نقطه مقابل منافعشان، دست به اقداماتی خواهند زد که آمادگی جهت مقابله با آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

2: اعلام آمادگی ایران جهت کمک به خروج لبنان از بن بست سیاسی

وزیر خارجه کشورمان در جریان سفر به لبنان به طور خاص به این مساله اشاره کرد که تهران قویا از رفع بن بست سیاسی در لبنان حمایت می کند و در این زمینه حاضر به کنشگری چه به صورت یک‌جانبه (در قالب نشان دادن رویه های مثبت و سازنده) و چه چند جانبه(در قابل تعامل با دیگر طرف های منطقه ایِ ذی‌نفوذ در لبنان) جهت حل مشکلات لبنان است. درست بر همین اساس نیز بود که امیرعبداللهیان در موضع گیری از تمامی گروه های لبنانی خواست که جهت تشکیل دولتی پایدار در این کشور به سمت گفتگو حرکت کنند و البته که وی به این مساله نیز اشاره کرد که در نتیجه رایزنی با مقام های عربستانی، سیگنال های مثبتی را از آن ها جهت حل چالش‌ها و مشکلات سیاسی در لبنان دریافت کرده است. بدون تردید در این معادله، جریان های حامی و همراه با ایران در لبنان نظیر حزب الله لبنان نیز که از قدرت و نفوذ قابل ملاحظه ای برخوردار هستند، رویکردی مثبت را جهت حل مشکلات سیاسی در این کشور اتخاذ کرده و می کنند. البته که باید توجه داشت وزیر خارجه کشورمان در جریان سفر به لبنان از آمادگی تهران جهت توسعه همکاری های اقتصادی با لبنان و کمک به پیشرفت زیرساخت های این کشور نیز خبر داده است. در واقع، تهران سعی کرده تا با کاهش دادن بارِ بحران اقتصادی چند ساله اخیر در لبنان که می تواند منافع قابل توجهی را برای مردم این کشور داشته باشد نیز الگوی کنشگری مثبتی را از خود نشان دهد.

3: افزایش هماهنگی ها با جریان مقاومت

در نهایت باید گفت که امیرعبداللهیان در جریان رایزنی های خود در سوریه و لبنان تا حد زیادی معطوف به تقویت هماهنگی ها با جریان مقاومت در سطح منطقه نیز بوده است. تردیدی نیست که با توجه به اوج گیری بحران های داخلی و خارجی علیه رژیم اشغالگر قدس و تضعیف موقعیت منطقه ای و بین المللی آمریکا و البته ایجاد فضای بهتر جهت کنشگری بین المللی ایران و جریان مقاومت، فرصت های تازه ای برای کشورمان و اعضای محور مقاومت ایجاد شده که توسعه هماهنگی ها در این جبهه می تواند نقشی قابل توجه در بهره برداری از آن‌ها بازی کند. در عین حال، به موازات ایجاد فرصت ها و چشم اندازهای تازه، چالش های جدیدی نیز از سوی جریان‌های مخالف با محور مقاومت مطرح می شود که جهت خنثی سازی آن ها نیز نیاز به تشدید رایزنی ها میان تهران و اعضای مهم محور مقاومت نظیر دولت سوریه و حزب الله لبنان است.