دلایل سه گانه حمایت رئیس‌جمهور روسیه از جو بایدن

در بحبحوحه تنش‌های بی سابقه در روابط میان روسیه و آمریکا، تحت تاثیر جنگ اوکراین و سیاست های متضاد دو کشور در قبال آن، رئیس جمهور روسیه در اظهاراتی تعجب برانگیز به صراحت اعلام کرد که جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا را به دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق این کشور برای پیروزی در انتخابات 2024 ترجیح می‌دهد. موضع‌گیری که شاید حتی خودِ بایدن و حتی ترامپ را نیز غافلگیر کرد.

پوتین از زمان روی کار آمدن بایدن سیاست‌های آمریکا در قبال روسیه را نقد کرده و دو رهبر نتوانسته اند، تحت تاثیر جنگ اوکراین اعتماد یکدیگر را برانگیخته و زمینه همکاری های بیشتر دو کشور را فراهم آورند. روابط تنش‌زا میان دو کشور به حدی پیش رفته است که تاکنون بایدن بارها و بارها از پوتین به عنوان فردی«دیکتاتور» «قاتل» و «حریص به قدرت» یاد کرده است.تحت تاثیر این روابط سرد ناشی از اختلاف نظرات گسترده میان پوتین و بایدن، حتی برخی از کارشناسان از احتمال گسترش جنگ اوکراین به سایر کشورهای متحد آمریکا صحبت می کنند و معتقدند تا زمان برگزاری انتخابات 2024 آمریکا، تنش ها میان دو کشور به قوت خود باقی خواهد ماند.

به رغم دیدگاه‌های بسیار منفی بایدن نسبت به پوتین، ترامپ در تمام این مراحل مختلف سیاست های اعلامی خود در قبال روسیه را به گونه ای مطرح کرده است که خود را نه در مقابل پوتین بلکه در کنار وی و متحد اصلی‌اش قرار داده و حتی به هوادارانش وعده تعاملات با روسیه برای پایان 24 ساعته جنگ اوکراین را داده است. او هفته های گذشته پا را از این هم فراتر نهاد و با اطمینان کامل از هماهنگی با پوتین برای حمله روسیه به سایر کشورهای عوض ناتو که تعهدات مالی خود را به این ائتلاف پرداخت نکرده اند، صحبت کرد.

اظهارات ترامپ واکنش های رهبران غربی را برانگیخت. با این حال آنچه که شاید غیرقابل انتظار بود. موضوع گیری ولادیمیر پوتین در باب ترامپ بود. موضع‌گیری که بدون هیچ گونه حمایتی از وی و در راستای حمایت از رقیب انتخاباتی دموکرات ترامپ، جو بایدن صورت گرفت. در شرایطی که همه گمانه زنی ها بر این ادعا شکل گرفته بود که روسیه برای اتمام جنگ اوکراین منتظر نتایج انتخابات پیش روی آمریکا و روی کار آمدن رهبر جدیدی به جای بایدن است. اظهارات ضد ترامپ پوتین تامل برانگیز بوده و می تواند سه دلیل اصلی داشته باشد:

1. ناامیدی پوتین از ترامپ

اگرچه رئیس‌جمهور روسیه در جریان انتخابات سال 2016 آمریکا به صورت علنی، ترامپ را مردی بسیار باهوش و با استعداد خطاب کرده بود و نسبت به توسعه روابط روسیه و آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری اش بسیار خوشبین بود، با این حال روی کار آمدن ترامپ ناامیدی گسترده‌ای در مسکو نسبت به سیاست‌های وی ایجاد کرد. به این خاطر که عنوان شد، ترامپ بر خلاف شعارهای انتخاباتی بسیارش در مورد بهبود روابط با روسیه هرگز در دوران ریاست‌جمهوری خود به این شعارها پایبند نبوده و اگرچه روابط میان دو کشور تنش‌زا نبود اما دستاورد چندانی هم به همراه نداشت.

در همین راستا، پوتین در سپتامبر سال گذشته نیز در باب سوال خبرنگاران مبنی بر جویا شدن نظرش در مورد پیروزی احتمالی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان کرده بود، صرف نظر از اینکه چه کسی رئیس‌جمهور آمریکا شود، هیچ تغییر اساسی در جهت‌گیری سیاست‌خارجی روسیه در قبال آمریکا ایجاد نخواهد شد.

2. تلاش برای رد اتهامات گسترده

حمایت‌های بی حد و مرز دونالد ترامپ از ولادیمیر پوتین در جریان کمپین‌های انتخاباتی‌اش این موضوع را به خوبی برای همگان آشکار کرده است که ترامپ در صورت پیروزی در انتخابات پیش‌رو هیچ حمایتی از اوکراین در برابر روسیه‌ی‌ پوتین نخواهد کرد. پوتین این موضوع را به خوبی متوجه شده است که در صورت اعلام حمایت متقابلش از رئیس‌جمهور سابق آمریکا، اتهامات مربوط به دست داشتن وی در ماجرای پیروزی در انتخابات سال 2016 بار دیگر از سوی کمپین انتخاباتی بایدن مطرح می‌شود و انتقادات علیه دولت کرملین را در بحبوحه درگیری‌های این کشور در جنگ اوکراین تشدید می‌کند.

برای پوتین بهترین راهکار جهت فرار از پرسش و پاسخ‌های مبنی بر چرایی حمایت‌هایش از دونالد ترامپ در دوران نامزدی انتخاباتی وی در این است که خود را نسبت به ترامپ بی‌تفاوت و فردی علاقه‌مند به بایدن نشان دهد. امری که زمینه‌ساز کاهش انتقادات کمپین انتخاباتی بایدن نسبت به عملکرد وی خواهد شد.

3. تلاش برای کاهش تنش‌ها

موضوع دیگری که حمایت پوتین از بایدن در برابر دونالد ترامپ را موجه می‌سازد. وضعیت تنش‌آمیز در روابط کنونی میان روسیه و آمریکاست. جنگ اوکراین به تنهایی نگرش رهبران و قدرت های غربی را نسبت به روسیه تغییر داده است و زمینه‌ساز افزایش گسترده حمایت‌های کشورهای غربی به رهبری بایدن از اوکراین شده است. پوتین اکنون این نکته را به خوبی متوجه شده است که حمایت صریحش از دونالد ترامپ، بایدن و متحدانش را برای حمایت بیش از حد از اوکراین جهت پیروزی در نبرد با روسیه پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ماه نوامبر در آمریکا ترغیب کرده و زمینه‌ساز افزایش هزینه‌‌ها برای دولت روسیه در جنگی با اوکراین خواهد شد که حمایت‌های گسترده‌ای از جانب غرب و متحدانش متوجه آن است.