ابعاد، اهداف و پیامدها

در حالی که برخی مردم لبنان به صورت مسالمت‌آمیز در حال برگزاری تظاهراتی علیه روند قضایی حادثه بندر بیروت بودند، توسط حزب لبنانی قوات وابسته به سمیر جعجع مورد حمله قرار گرفتند که به شهادت و زخمی شدن چند تن از تظاهرکنندگان و شهروندان لبنانی انجامید. در رابطه با این حادثه و اتفاقات رخ داده ذکر چند نکته ضروری است:

یک: احزاب و گروه‌های لبنانی کم کم آماده برگزاری انتخابات پارلمانی در این کشور می‌شوند که بهار سال آینده برگزار می‌شود و از همین الان ائتلاف های سیاسی در حال شکل گیری است. از سوی دیگر برخی گروه‌ها در این کشور سعی دارند با ناامن جلوه دادن این کشور با موضوعات امنیتی و نظامی روند برگزاری انتخابات را دچار چالش کنند.

دو: این حمله توسط هواداران سمیر جعجع یا همان فالانژها صورت گرفته و این گروه همواره در تشدید تنش‌ها و درگیری‌ها در لبنان نقش اساسی را داشته است. البته وابستگی سمیر جعجع به برخی کشورهای منطقه‎ای و فرامنطقه‌ای به خوبی واضح است. جعجع به ضدیت با حزب‌الله معروف است و از حمایت برخی شکورهای منطقه و آمریکا برخوردار است و این را وی بارها در سخنانش اعلام کرده است. به گونه ای که وی در گفت‌وگویی با شبکه الجدید اعلام کرده بود که از حمایت آمریکا، عربستان سعودی، امارات و دیگر کشورها برخوردار است و حزب‌الله از «یاسر عرفات» رئیس وقت سازمان آزادی‌بخش فلسطین ضعیف‌تر است. این موضع گیری ها نشان می دهد که سمیر جعجع مجری طرح های آمریکا و برخی کشورهای منطقه در لبنان است. محل حادثه تیراندازی از سوی سمیر جعجع نیز به خوبی شنان می دهد که وی به دنبال چه اوامری بوده است. حادثه تیراندازی در محله ای اتفاق افتاد که جنگ خونین 15 ساله لبنان از همین منطقه شروع شد. محله ای مابین شیعیان و مسیحیان لبنان که هدف حمله کنندگان دقیقاً منطبق با همین رویداد بوده است.

سه: هدف برخی گروه‌ها در لبنان در وهله اول ایجاد تنش در این کشور و در وهله دوم ایجاد بحران داخلی با چاشنی جنگ است. اخیراً حزب‌الله لبنان بر چالش‌های وسیعی در لبنان از طریق سایر فائق آمده که نمونه بارز آن در بحث انتقال سوخت از ایران و شکست پروژه بحران انرژی در لبنان بود. این در حالی است که عتمل اصلی بحران سوخت در لبنان همین گروه‌های سیاسی و شرکت‌های تابعه آنها بودند.

چهار: اخیراً حزب‌الله با برخی احزاب مسیحی لبنان همچون جریان آزاد ملی به رهبری جبران باسیل(یکی از مهم‌ترین متحدان مقاومت ) در بحث مواجهه با تحقیقات قضایی انفجار بندر بیروت دچار اختلاف نظر شدند و همین امر منجر به این شد که برخی گروه‌های مسیحی دیگر همچون سمیر جعجع به فکر سوءاستفاده از این اختلاف نظر باشند و به نوعی به دنبال تعمیق شکاف بین دو گروه باشند.

پنج: برخی گروه‌ها همچون قوات لبنانی از طریق ناامنی و بحران‌های خودساخته به دنبال بازیگری برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در لبنان هستند. به همین منظور با همکاری این کشورها روند پرونده قضایی انفجار بندر بیروت را مسکوت گذاشته‌اند و خواهان قضاوت بین‌المللی در رابطه با آن هستند. این در حالی است که تجربه نشان داده که حضور بازیگران بین‌المللی منجر به مسکوت گذاشتن اتفاقات خواهد شد و نمونه بارز آن در پرونده ترور رفیق حریری قابل مشاهده است. از سوی دیگر برخی تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که عامل انفجار بیروت نیروهای تکفیری بوده‌اند که در همان مقطع نیروهای فالانژ هم در آنجا نفوذ داشته اند.

شش: همه‎ این موارد نشان می دهد که سناریوی غربی- عربی با محوریت برخی گروه‎های داخلی برای درگیرکردن حزب‌الله در لبنان وجود دارد. زیرا این گروه‌ها با محوریت آمریکا به دنبال این هستند که با حملاتی سازمان دهی شده به طرفداران حزب‌الله، شرایط را برای ورود این جنبش به درگیری های نظامی فراهم آورند. این در حالی است که طی اتفاق اخیر در لبنان، حزب‌الله با اطلاع دقیق از این پروژه از ورود مستقیم به آن خودداری کرد و این ارتش و نیروهای امنیتی لبنان بودند که وارد ماجرا شدند. از سوی دیگر حزب‌الله طی چند وقت اخیر به ویژه در بحث تشکیل دولت لبنان همکاری و انعطاف لازم را از خود نشان داد تا لبنان وارد بحرانی عمیق تر از وضعیت فعلی نشود.