بایدن اگرچه از آغاز جنگ اوکراین سیاست دولتش را بر پایه حمایت بی، چون و چرا از این کشور در قبال روسیه تعریف کرد با این حال همزمان با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ آمریکا تغییر جهت گستردهای در سیاستهای جنگ طلبانه اش در رابطه با این مسئله ایجاد کرد. تغییری که به نظر میرسد تنها با هدف تشدید شرایط بحرانی در جریان جنگ اوکراین و بیرون آمدن از آن جنگ پیش از رسیدن به راهکاری موثر برای متوقف کردن در این زمینه و محول کردن مسئولیت مدیریت جنگ به دست دونالد ترامپ است. کسی که شاید یکی از دلایل پیروزی اش در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تحت تاثیر وعدههایی بوده است که برای متوقف کردن جنگ در اوکراین داده است.
به موجب تغییرات ایجاد شده در سیاستهای حمایتی دولت بایدن، او سعی کرده است پیش از ورود رسمی ترامپ به قدرت، نه تنها روند سیاستهای پیشین خود برای حمایت از اوکراین را با شدت هرچه تمامتر دنبال کند، بلکه حتی محدودیتهایی که در سالهای اخیر بر حفظ آنها در جریان جنگ اوکراین و روسیه متعهد بود را نیز از میان بردارد.
در اصل میتوان سیاست جدید بایدن در قبال جنگ اوکراین در روزهای پایانی ریاست جمهوری اش را بر پایه تلاش برای لغو تمام محدودیتها و هموار کردن شرایطی دانست که نه تنها به این زودی زمینه ساز توقف جنگ در این کشور نمیشود، بلکه میتواند در سایه تشدید عملیات نظامی این کشور، تحقق وعدههای انتخاباتی دونالد ترامپ را مبنی بر پایان دادن ۲۴ ساعته به جنگ اوکراین را به کلی غیرممکن سازد. برخی از مهمترین اقدامات دولت بایدن که در این راستا و با این هدف انجام گرفته است، شامل موارد زیر میشود:
- تسریع گسترده حمایتهای تسلیحاتی از اوکراین
بایدن در مهمترین اقدام خود پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری، روند حمایتهای تسلیحاتی اش از اوکراین را به طرز گستردهای سرعت بخشیده است. در همین راستا دولت بایدن از ارسال بسته کمکی نظامی جدیدی به اوکراین به ارزش ۷۲۵ میلیون دلار تا پیش از پایان دوران ریاستجمهوریاش خبر داده است. بستهای که شامل طیف متنوعی از تسلیحات ضدتانک شده و توان و ظرفیت نظامی اوکراین را به میزان زیادی بالا میبرد.
- نادیده گرفتن توافقنامههای بینالمللی
اقدام دیگری که بایدن طی روزهای اخیر بر آن تاکید کرده است، صدور مجوز جهت ارسال مینهای ضد نفر به اوکراین بوده است. اقدامی تعجب برانگیز که حتی از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد نیز و بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا با واکنش منفی مواجه شده است. امری که میتواند شمار تلفات غیرنظامیان جنگی در اوکراین را به سرعت افزایش دهد. اقدام بایدن در این رابطه در حالی با واکنش منفی مقامات سیاسی و رهبران جامعه بین المللی مواجه شده است که طبق پیمان اوتاوا منعقد شده در سال ۱۹۹۹ استفاده از مینهای ضد نفر به دلیل خطراتی که برای امنیت جان غیرنظامیان در جنگ دارد، ممنوع اعلام شده است و اقدام رئیس جمهور آمریکا در اصل نقض قوانین مربوط به این پیمان محسوب میشود.
- تسهیل روند دخالت مستقیم در جنگ با روسیه
صدور مجوز استفاده از تسلیحات موشکی دوربرد ساخت غرب از سوی بایدن برای استفاده از این تسلیحات جهت حمله به عمق خاک روسیه از دیگر اقداماتی است که به تازگی از سوی دولت بایدن انجام گرفته است. حال آنکه تا پیش از پیروزی ترامپ، دولت بایدن شدیداً با درخواست اوکراین برای صدور مجوز استفاده از تسلیحات موشکی دوربرد مخالفت میکرد. چرا که دولت روسیه بارها بر این موضوع تاکید کرد که هرگونه ارائه مجوز به اوکراین جهت استفاده از تسلیحات موشکی دوربرد غربی در خاک کشورش، به منزله دخال مستقیم کشورهای غربی در جنگ محسوب شده و تبعات بسیار سنگینی به همراه خواهد داشت. مجوز صدور استفاده اوکراین از موشکهای اتکمز از مواردی بوده است که واکنش شدید روسیه را به همراه داشته است.
به نظر میرسد، سیاستهای جدید دولت بایدن طی هفتههای اخیر نه بر پایه تلاش برای حفظ برقراری صلح در اوکراین پیش از پایان دوران ریاست جمهوریاش وی بلکه بر پایه تلاش برای تشدید تنشها در این کشور و کنار آمدن از پشت میز کاخ سفید در شرایطی است که اداره جنگ اوکراین را در شدیدترین و بحرانیترین حالت ممکن به ترامپ بسپارد. امری که شاید به اعتقاد دولت بایدن عاملی در ناکامی تحقق وعدههای ترامپ در زمینه پایان دادن یک شبه به جنگ در اوکراین محسوب شود و میتواند راه را برای رقیب جمهوریخواهش در دوران ریاست جمهوری چهارسالهاش سختتر از هر زمان دیگری سازد.