جلسه کوتاه روز جمعه در دادگاه نیویورک، نقطه پایانی بر یکی از طولانیترین و پرحادثهترین پروندههای حقوقی تاریخ ایالات متحده بود. دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، در پروندهای مرتبط با جعل سوابق تجاری به ۳۴ فقره جرم محکوم شد. این حکم، او را به اولین رئیسجمهوری تبدیل کرد که با وجود محکومیت کیفری، به کاخ سفید بازمیگردد. قاضی خوان مرچان، که ریاست این پرونده را بر عهده داشت، اعلام کرده که تنها حکم قانونی و ممکن برای این پرونده، آزادی بدون قید و شرط آقای رئیس جمهور است. این حکم به معنای آن است که ترامپ هیچ مجازاتی مانند زندان، جریمه یا نظارت مشروط دریافت نخواهد کرد. قاضی مرچان اعلام کرد: «پس از بررسی دقیق و رعایت قوانین دولت، دادگاه احساس میکند که تنها حکم منطقی آزادی بدون قید و شرط است.» در ادامه هم گفت که: «این حکم برای تمامی ۳۴ مورد جعل سوابق تجاری اعمال میشود. آقای ترامپ، برای دوره دوم ریاستجمهوری خود آرزوی موفقیت دارم.»
محکومیت تاریخی و واکنش ترامپ
ترامپ، که از طریق لینک ویدیویی از فلوریدا در جلسه حضور داشت، در سخنان خود تأکید کرد که «کاملاً بیگناه» است و این پرونده را «بیعدالتی صرف» توصیف کرد. او همچنین اظهار داشت که تجربهای بسیار سخت در سیستم قضایی منهتن داشته است. این پرونده به ماجرای پرداخت پول به استورمی دنیلز، بازیگر فیلمهای پورنوگرافی، در روزهای پایانی انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ بازمیگردد. دنیلز شهادت داده بود که این پول توسط مایکل کوهن وکیل ترامپ، در رابطه با سکوت درباره ارتباط غیر اخلاقی با ترامپ پرداخت شده است؛ ادعایی که ترامپ آن را مداوم تکذیب کرده است، اما ۱۱ خرداد امسال بود که در دادگاه منهتن نیویورک این اتهام رسماً تأیید شد.
گفتنی است که ترامپ از همان ابتدا تلاش داشت تا روند محاکمهاش را به تأخیر بیندازد. او موفق شد زمان صدور حکم را از جولای گذشته به بعد از انتخابات موکول کند. حتی پس از انتخاب به عنوان رئیسجمهور منتخب، او تلاشهای بسیاری برای جلوگیری از ادامه پرونده انجام داد و پرونده را تا دیوان عالی آمریکا پیش برد. اما دیوان عالی با رأی ۵-۴ درخواست او را رد کرد.
قاضی مرچان در حکم خود تأکید کرده است که حتی مصونیتهای گستردهای که به رئسای جمهور اعطا میشود، نمیتواند یک حکم کیفری را لغو کند. او گفت: «دونالد ترامپ، شهروند عادی و متهم کیفری، از چنین مصونیتهایی برخوردار نخواهد بود.» مصونیتی که به نظر میرسد ترامپ قبلاً تصور داشته است که با رئیس جمهور شدن میتواند به آن دست پیدا کند.
پیامدهای حقوقی و سیاسی
با صدور این حکم، ترامپ اکنون میتواند در مسیر عادی حقوقی به دنبال تجدیدنظر در محکومیت خود باشد. اما کارشناسان حقوقی معتقدند که حتی اگر تجدیدنظر موفق باشد، این فرآیند ماهها یا حتی سالها به طول خواهد انجامید. با توجه به اینکه ترامپ کمتر از دو هفته دیگر به عنوان رئیسجمهور سوگند یاد خواهد کرد، ادامه روند کیفری علیه او در دوران ریاستجمهوری بعید به نظر میرسد.
شایان ذکر است که بسیاری از اعضای تیم حقوقی ترامپ اکنون در حال انتقال به سمتهای کلیدی در دولت جدید او هستند. تاد بلانچ و امیل بوو، دو وکیل اصلی او در این پرونده، برای تصدی سمتهای دوم و سوم وزارت دادگستری منصوب شدهاند. همچنین دی جان ساور، که مسئولیت چندین درخواست تجدیدنظر ترامپ را بر عهده داشته است، قرار است به عنوان وکیل اداری و معاون حقوقی وزارت دادگستری (چهارمین مقام ارشد وزارت دادگستری) منصوب شود.
نتیجهگیری
پرونده تاریخی دونالد ترامپ با صدور این حکم عملاً بسته شده تلقی میگردد. ناکارآمدی سیستم قضایی ایالات متحده در برخورد با ترامپ در این پرونده کاملاً مشهود است. موضوعی که باعث شد تا تجمعات اعتراضی توسط بخشی از مردم به نحوه عملکرد سیستم دادرسی ایالات متحده در جلوی دادگاه نیویورک نیز برگزار گردد. از سوی دیگر ترامپ به عنوان اولین رئیس جمهور متهم و مجرم ایالات متحده شناخته میشود که قرار است تا تنها دو هفته دیگر سکاندار ریاست جمهوری شده و به عنوان شخص اول سیاست ایالات متحده اقدام به رتق و فتق امور کند. به نظر میرسد که دادگاه نیویورک و قاضی مرچان برای جلوگیری از وقوع هر گونه وضعیت پیش بینی نشده و پیچیده تصمیم گرفتند تا روند دادرسی را این چنین به پایان برسانند. این در حالی است که بسیاری بر این باورند که دوره دوم دونالد ترامپ با توجه به اینکه بر اساس قانون اساسی آمریکا، آخرین دوره ریاست جمهوری ترامپ میباشد، تبدیل به دورهای برای انتقام گیری و برخورد با مخالفین ترامپ خواهد شد. فلذا ترامپ در این دوره بسیار رادیکالیتر و غیر قابل پیش بینیتر عمل خواهد کرد و بنابراین دادگاه نیویورک و قاضی مرچان نیز تلاش کرد تا از رویارویی با ترامپ در این چهار سال دوری کند و دچار خشم احتمالی ترامپ نگردند. همچنین صدور این حکم بار دیگر شائبه وجود فساد چند لایه در سیستم قضایی ایالات متحده را برجستهتر کرده است. اما به هر حال ترامپ جدای از همه این موارد شخصی است که توانسته است تا اراده و خواست خود را چه به صورت قانونی و چه به صورت غیرقانونی در این سالها محقق سازد؛ فارغ از اینکه این چنین اقدامات او باعث سقوط و افول ایالات متحده خواهد شد.