رصد داخلی

واکنش‌ها به دور اول مذاکرات در عمان

- ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در اولین واکنش به مذاکرات غیرمستقیم عمان، به خبرنگاران گفت: گفت‌و‌گو‌ها با ایران درباره برنامه هسته‌ای در مسیر خوبی پیش می‌رود. فکر می‌کنم مذاکرات خوب جلو می‌رود. تا وقتی که به نتیجه نرسد، چیز‌های دیگر اهمیت ندارد؛ بنابراین دوست ندارم درباره آن صحبت کنم.

- کاخ سفید در واکنش به اولین دور مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا به میزبانی عمان اعلام کرد که مذاکرات با ایران، بی نهایت مثبت و سازنده بود. ️

- استیو ویتکاف به NBC درباره مذاکرات خود با ایران گفت: ما یک گفت‌و‌گو بسیار مثبت و سازنده داشتیم.

- شبکه ۱۴ اسرائیل نوشت: نمی‌دانیم توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران چگونه خواهد بود، یا اصلاً آیا چنین توافقی حاصل خواهد شد یا نه، اما یک چیز را با اطمینان می‌دانم: چپ‌گرایان آن را «شکستی کامل» و «تحقیر نتانیاهو» اعلام خواهند کرد — صرف‌نظر از اینکه مفاد واقعی توافق چه باشد.

- وال استریت ژورنال: مقام‌های ایرانی گفته‌اند که خواهان کاهش سریع تحریم‌های آمریکا هستند و این کاهش باید بخشی از یک توافق باشد. آنها همچنین خواستار دسترسی به میلیارد‌ها دلار دارایی مسدودشده در خارج و پایان فشار‌های آمریکا بر خریداران نفت ایران در چین شدند. در ازای آن، تهران آماده است تا به همان سطح از غنی‌سازی اورانیوم بازگردد که در برجام تعیین شده بود

- نیویورک‌تایمز: نمایندگان ایران و آمریکا، در مورد چارچوب و جدول زمانی مذاکرات به توافق رسیدند؛ این نشان می‌دهد که آمریکا خواستار برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران نبوده است.

- حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان: محتوای پیشنهادی ویتکاف، فرستادۀ ترامپ، در آغاز مذاکرات غیرمستقیم در مسقط، با فضاسازی رسانه‌ای گسترده و ادعا‌های برخی مقام‌های آمریکایی تفاوتی آشکار دارد. در پیش‌نویسی که ویتکاف به عراقچی ارائه داده، هیچ اشاره‌ای به مواردی، چون برچیدن تأسیسات هسته‌ای یا تهدید نظامی دیده نمی‌شود؛ تمرکز تنها بر اطمینان از غیرتسلیحاتی‌بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران است.

معیشت مردم، گروگان مذاکرات؟

روزنامه جوان نوشت: آنچه در برجام رخ داد، نشان داد که تکیه بیش از حد به وعده‌های دیپلماتیک نه‌تنها به ثبات پایدار منجر نمی‌شود، بلکه می‌تواند ظرفیت‌های داخلی کشور را نیز تضعیف کند. امروز، مسیر اصلاح اقتصادی باید از داخل آغاز شود؛ دیپلماسی تنها زمانی کارآمد است که پشتوانه‌ای از قدرت اقتصادی و تولیدی داشته باشد. برای دستیابی به ثبات پایدار، تقویت بنیان‌های داخلی اقتصاد ضرورتی انکارناپذیر است. کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی، حمایت از تولید داخل، رفع موانع کسب‌وکار، شفاف‌سازی نظام مالیاتی و اصلاح سیاست‌های بانکی، جزو اقداماتی است که می‌تواند کشور را از دامنه تأثیرپذیری از تحولات بین‌المللی خارج کند. کریدور شمال-جنوب، می‌تواند جایگزین مناسبی برای تمرکز افراطی بر غرب باشد. مشروط بر آنکه اراده سیاسی برای اجرای سیاست‌های مقاوم‌سازی واقعی وجود داشته باشد.

واکنش روزنامه اطلاعات به مخالفان مذاکره

روزنامه اطلاعات نوشت: عقب‌نشینی ترامپ از مواضع تهدید آمیز هفته‌های قبل و دور شدن از ادبیات مذاکره و روی آوردن به ادبیات تحمیل و تهدید را می‌توان اتفاقی مثبت دانست. رویکرد ایران برای برخورد تحریمی و عدم انجام هر نوع مذاکره‌ای حتی به صورت غیرمستقیم نیز یک اتفاق مثبت است. در این میان، اما این که جماعتی حتی با علم به اینکه تصمیم به انجام مذاکره، تصمیم کل نظام تصمیم‌گیری کشور است همچنان به مخالفت و سنگ‌اندازی مشغولند و ساز خود را کوک می‌کنند، چندان قابل فهم نیست و لذا نباید اجازه داد که خللی در کار تیم مذاکره کننده که می‌تواند به ضعف و دلسردی آنان بینجامد و از قدرت چانه‌زنی و امتیازگیری آنان بکاهد به وجود آورند. وقتی پای منافع ملی در کار باشد نه مجالی برای تسویه حساب‌های سیاسی می‌ماند و نه عقده‌گشایی و زخم زبان و سنگ‌پرانی و تفرقه‌افکنی و دوقطبی‌سازی.

دو دیدگاه مختلف درباره مواجهه آمریکا با ایران

خبرگزاری فارس نوشت: گروهی به رهبری ویتکاف معتقدند برای ترغیب ایران به پذیرش محدودیت‌های بیشتر در برنامۀ هسته‌ای، باید پیشنهاد‌های جذابی در دو حوزه اقتصادی و امنیتی ارائه شود تا فضای اعتمادسازی بهبود یابد. در مقابل، جناح تندرو به نمایندگی روبیو و برخی چهره‌های حامی اسرائیل، خواستار اتخاذ موضعی قاطع با درخواست‌های حداکثری و هشدار‌های جدی هستند. این گروه معتقدند هرگونه انعطاف، ایران را به ادامه برنامه‌های هسته‌ای تشویق خواهد کرد. ویتکاف و هم‌فکرانش هشدار داده‌اند که در صورت مطرح‌شدن خواسته‌های شدید، ممکن است واکنش تند تهران موجب فروپاشی کل فرآیند مذاکره شود.

طیب‌نیا، گزینه اصلی تصدی وزارت اقتصاد

محمدجعفر قائم پناه امروز در پاسخ به ایرنا درباره آخرین وضعیت معرفی وزیر اقتصاد، گفت: پس از بررسی‌های کارشناسی و جلسات متعدد، فهرستی از افراد شایسته را برای تصدی مسئولیت وزارت امور اقتصادی و دارایی به رئیس جمهور پیشنهاد کرده‌ایم که در رأس آن دکتر علی طیب‌نیا قرار دارد. این پیشنهاد با توجه به دانش، تجربیات و توانمندی‌های دکتر طیب‌نیا در حوزه اقتصاد و همچنین سابقه موفق ایشان در دوره قبلی تصدی این وزارتخانه، به آقای دکتر پزشکیان ارائه شده است. علی طیب‌نیا پیش از این در دولت یازدهم، سکان وزارت امور اقتصادی و دارایی را بر عهده داشت.