آغاز فصل کارنی و پایان دوران ترودو

در یک چرخش بی‌سابقه سیاسی، مارک کارنی موفق شد حزب لیبرال را در انتخابات سراسری کانادا به پیروزی شگفت‌انگیزی برساند؛ پیروزی‌ای که بسیاری از تحلیلگران آن را بزرگ‌ترین بازگشت سیاسی در تاریخ معاصر این کشور می‌دانند. فردی که تا پیش از این، هیچ سابقه‌ای در رقابت‌های انتخاباتی نداشت، با صعودی خیره‌کننده نه تنها سیاست داخلی کانادا را دگرگون کرد، بلکه اثرات گسترده‌ای در سطح بین‌الملل، به‌ویژه در روابط با ایالات متحده تحت رهبری دونالد ترامپ، بر جای گذاشت. آیا کارنی می‌تواند این پیروزی تاریخی را به موفقیتی پایدار تبدیل کند؟ زمان پاسخ این پرسش را می‌دهد، اما آنچه مسلم است، اینکه چشم‌انداز سیاسی کانادا برای همیشه تغییر کرده است. این گزارش به بررسی جزئیات این رویداد تاریخی، عوامل تأثیرگذار در پیروزی کارنی و پیامد‌های احتمالی آن در داخل و خارج از کانادا می‌پردازد.

چطور ریسک انتخابات زودهنگام، به برگ برنده لیبرال‌ها تبدیل شد؟

ماه‌ها پیش از انتخابات، حزب لیبرال که با رهبری جاستین ترودو اداره می‌شد، با کاهش شدید محبوبیت مواجه بود. ترودو که با موجی از امید وارد صحنه سیاسی شده بود، پس از نزدیک به یک دهه زمامداری، اعتماد عمومی را از دست داد. در حالی که نظرسنجی‌ها و تحلیل‌ها حاکی از پیروزی قاطع حزب محافظه کار به رهبری پی‌یر پولیِو (Pierre Marcel Poilievre) بودند، بحران‌های داخلی منجر به برکناری ترودو از سوی حزب شد و در حرکتی غافلگیرکننده، مارک کارنی که سابقه‌ای در سیاست حزبی نداشت، سکان رهبری حزب را به دست گرفت. کارنی پس از تصدی رهبری، بلافاصله پارلمان را منحل و انتخابات زودهنگام را اعلام کرد؛ تصمیمی که در ابتدا به عنوان خودکشی سیاسی تعبیر شد، اما با گذشت زمان مشخص شد که این ریسک حساب شده، پایگاه رأی حزب لیبرال را احیا کرده و رای‌دهندگان مردد را نیز به سمت او سوق داده است. فضای انتخابات به‌ویژه تحت تأثیر عامل خارجی مهمی قرار گرفت: سیاست‌ها و اظهارنظر‌های رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ.

تعرفه‌ها و نحقیر: ترامپ محرک ناسیونالیسم کانادایی

تحریم‌های سنگین تجاری اعمال شده از سوی ترامپ بر کالا‌های کانادایی، روابط اقتصادی دو کشور را به شدت تضعیف کرد. علاوه بر آن، اظهارات توهین‌آمیز ترامپ مبنی بر اینکه «کانادا بهتر است بخشی از ایالات متحده باشد»، موجی از خشم و میهن دوستی در سراسر کانادا به راه انداخت. در پاسخ، پرچم‌های ملی به صورت گسترده در معابر و اماکن عمومی به اهتزاز درآمد و مردم با افتخار، هویت ملی خود را بازتعریف کردند. کارنی با بهره‌گیری هوشمندانه از فضای ایجاد شده، خود را به عنوان مدافع سرسخت استقلال کانادا معرفی کرد. پیام او روشن و محکم بود: «کانادا هرگز تسلیم فشار‌های خارجی نخواهد شد.» این پیام توانست رای‌دهندگان را متحد کند و حمایت گسترده‌ای برای حزب لیبرال به همراه آورد.

رکوردشکنی در پای صندوق، شکست استراتژیک محافظه‌کاران

در روز رای‌گیری، شاهد مشارکت گسترده مردم و رکوردی در آرای زودهنگام بودیم. با شمارش آرا، مشخص شد که حزب لیبرال با کسب ۱۶۸ کرسی، فاصله اندکی با اکثریت مطلق (۱۷۲ کرسی) دارد، اما همین نتیجه نیز برای تثبیت جایگاه مارک کارنی به عنوان نخست وزیر کافی بود. در حالی که لیبرال‌ها جشن می‌گرفتند، حزب محافظه‌کار با وجود کسب یکی از بالاترین میزان آرای عمومی در دهه‌های اخیر، با خطر از دست دادن کرسی پی‌یر پولیِف در اوتاوا روبه‌رو شد. حزب نیودموکرات (NDP) نیز شکست سنگینی را تجربه کرد که سبب تعمیق شکاف‌های سیاسی در کشور شد.

اقتصاد، انرژی و اتحاد: سه ضلع مثلث مسائل پیش روی دولت جدید

در سخنرانی پیروزی، کارنی بر لزوم اتحاد ملی تاکید کرد و قول داد نخست وزیر همه کانادایی‌ها باشد. با این حال، کمپین انتخاباتی شکاف‌های عمیقی از جمله اختلافات منطقه‌ای، نارضایتی در آلبرتای نفت خیز و تمایلات جدایی طلبانه در کبک را نمایان ساخت. توانایی کارنی در مدیریت این چالش‌ها، نقش تعیین کننده‌ای در موفقیت دولتش خواهد داشت. اولویت فوری کارنی، بهبود وضعیت اقتصادی داخلی و بازسازی روابط تنش آلود با ایالات متحده خواهد بود. او با تکیه بر دو رویکرد همزمان — تقویت اقتصاد داخلی و ایجاد اتحاد‌های جهانی جدید — به‌دنبال کاهش وابستگی اقتصادی به آمریکا و حفظ منافع کانادا در عرصه بین‌الملل است.

اجلاس گروه ۷ و آزمون جهانی کارنی، کارتی از سکوی اجلاس می‌جهد؟

با میزبانی قریب الوقوع کانادا در نشست گروه ۷، کارنی در موقعیتی منحصر‌به‌فرد قرار گرفته است. این نشست، تنها چند روز پیش از پایان مهلت تعلیق تعرفه‌های ترامپ برگزار می‌شود و فرصتی مهم برای اعلام مواضع اقتصادی کانادا و تأثیرگذاری بر سیاست‌های جهانی فراهم می‌کند. مواضع قاطع کارنی علیه سیاست‌های ترامپ، او را به یکی از چهره‌های اصلی در صف مخالفان جهانی محافظه کاری اقتصادی تبدیل کرده است. برخی تحلیلگران پیش بینی می‌کنند که کارنی می‌تواند رهبری یک جبهه چندجانبه در برابر سیاست‌های یک‌جانبه ترامپ را برعهده بگیرد. در سخنان پس از پیروزی، کارنی تأکید کرده که هرگونه تعامل با ایالات متحده باید بر اساس احترام متقابل و حفظ حاکمیت ملی باشد. این رویکرد دیپلماتیک، در کنار سیاست‌های اقتصادی استراتژیک، قرار است همزمان اثر تحریم‌ها را کاهش دهد و جایگاه کانادا را در جهان تقویت کند.

چشم‌انداز آینده: آزمونی برای رهبری کارنی

کارنی علیرغم سابقه عمیق کم سیاسی، توانایی فوق العاده‌ای در سازگاری با شرایط نشان داده است. حضور در مناظره‌ها به‌ویژه مناظره فرانسوی‌زبان‌ها، انعطاف پذیری و توانمندی یادگیری او را به نمایش گذاشت. اما اداره کشور نیازمند چیزی فراتر از مهارت‌های تبلیغاتی است: تصمیم گیری‌های دقیق و اقدامات مؤثر در حوزه‌هایی مانند مسکن، بهداشت و تنوع اقتصادی، حیاتی خواهد بود. دولت جدید احتمالاً بر کاهش موانع تجاری میان شهرها، حمایت از نوآوری و فناوری، و افزایش تاب آوری اقتصادی کشور تمرکز خواهد داشت. تحقق این اهداف برای حفظ ثبات سیاسی و اعتماد عمومی ضروری است. به طور کلی کارنی برای تصویب قوانین ناگزیر نیاز به تعامل با احزاب دیگر دارد. این موضوع نشان دهنده ماهیت چند پاره سیاست در کانادا و ضرورت مهارت‌های بالای کارنی در چانه‌زنی و ایجاد ائتلاف‌های مؤثر است.

جمع‌بندی: آغاز فصلی تازه در سیاست کانادا

پیروزی مارک کارنی، نقطه عطفی در تاریخ سیاسی کانادا به شمار می‌رود؛ پیروزی‌ای که پیش‌بینی‌ها را باطل کرد و معادلات سیاسی را دگرگون ساخت. او اکنون در برابر دو چالش مهم قرار دارد: اتحاد دوباره یک کشور چندپاره و مدیریت روابط پیچیده بین‌المللی، به ویژه با آمریکا. موفقیت او به توانایی‌اش در استفاده از تخصص اقتصادی، ایجاد اتحاد‌های راهبردی و تقویت حس ملی‌گرایی بستگی دارد. با نزدیک شدن به اجلاس گروه ۷، جهان نگاه خود را به سوی کانادا دوخته است.