نویسنده: مریم السادات ابویی مهریزی
یکی از چالش های عدم تشکیل دولت در عراق نوع فدرالیسمی است که در این کشور وجود دارد ،چرا که فدرالیسم در عراق به شکل فدارلیسم مرسوم در دنیا نیست. در کشور عراق دولت مرکزی یک نوع نگاه به سیاست خارجی دارد و دارای پرچم و ارتش مستقل است اما اقلیم کردستان عراق علاوه بر سیاست خارجی مستقل، دارای پرچم و ارتش مستقل نیز است. نمونه بارز چنین وضعیتی را می توان در پایگاه های نظامی برخی کشورها در این منطقه مشاهده کرد. در رابطه با چالش هایی که مانع تشکیل دولت در عراق می شود، باید به موارد ذیل اشاره کرد:
1- سهم خواهی های حزبی: احزاب در عراق برحسب منافع و گرایش های حزبی همواره به دنبال خواسته های خود هستند. تکثر احزاب در کنار تکثر قومیتی موجبات عدم اجماع سیاسی در عراق را فراهم آورده است. به گونه ای که برخی احزاب با سهم خواهی های گسترده مانع از ایجاد تشکیل دولت در زمان مققر می شوند و همین عمالی در جهت تاخیر در تشکیل دولت و حضور برخی بازیگران خارجی معاند همچون آمریکا در عرصه سیاسی عراق می شود.
2- دخالت های خارجی: برخی کشورها همچون آمریکا، عربستان و امارات سهم مهمی در مداخلات سیاسی در عراق دارند و این مداخلات خارجی در جهت ایجاد انشقاق و چنددستگی در میان احزاب عراق است. حالت آنارشیک گونه و بی ثباتی در عراق منجر به افزایش حضور و نفوذ این بازیگران خواهد شد و یکی از عواملی که به تشدید بی ثباتی در عراق منجر می شود، عدم تشکیل دولت است. در شرایط بی ثباتی شرایط برای گروه های تروریستی نیز فراهم می شود و همین گروه ها با استفاده از خلا امنیتی موجود، اقدامات تهدیدزا را گسترش می دهند.
بنابراین می توان گفت وجود زیر ساخت و ظرفیت لازم برای دولت سازی در عراق، داشتن هویت ملی و حاکمیت قانون است و تنها راه حل جلوگیری از مناقشات سیاسی، افزایش مطالبات گروهی و حل بحران های اجتماعی و سیاسی امنیتی عراق است. همچنین لازمه تشکیل دولت در عراق داشتن انسجام داخلی و اجماع درونی و هویت ملی و اتخاذ سیاست های فراگیر و همه جانبه از نظر حزبی و سیاسی است.