۲۰۲۴ ۰۳ December - سه‌شنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۳
۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۰ - ۱۲:۴۸

اهرمی به نام نسل‌کشی

100 عضو کنگره آمریکا، در نامه‌ای به رئیس جمهور آمریکا از وی خواستند که به طور رسمی رویداد 24 آوریل 1915 را «نسل کشی» توصیف کند.
۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۰ - ۱۲:۴۸
نویسنده : شهریار طباطبایی کارشناس ارشد ترکیه و قفقاز

روز چهارشنبه(1 اردیبهشت) گذشته بیش از 100 عضو کنگره آمریکا، در نامه‌ای به رئیس جمهور آمریکا از وی خواستند که به طور رسمی رویداد 24 آوریل 1915 را «نسل کشی» توصیف کند. رئیس جمهور آمریکا شامگاه شنبه (چهارم اردیبهشت ماه) نسل کشی ارامنه در دوران حکومت عثمانی را به‌ رسمیت شناخت و گفت: «هر سال در این روز،‌ ما کسانی که در نسل کشی ارامنه در دوران عثمانی کشته شدند را یادآوری می‌کنیم تا بار دیگر بر تعهد خود برای جلوگیری از چنین رویدادی تأکید کنیم». بایدن در بیانیه خود از لفظ نسل کشی برای این رویداد استفاده کرده است، عبارتی که رؤسای جمهور سابق آمریکا از آن استفاده نکرده بودند. رئیس جمهور آمریکا در ادامه بیانیه خود نوشت که در 24 آوریل 1915، یک میلیون و پانصد هزار ارمنی توسط امپراطوری عثمانی قتل عام شدند.

خشم ترکیه از اظهارنظر بایدن درباره نسل کشی ارامنه موجب شد که وزارت خارجه ترکیه، «دیوید ساترفیلد» سفیر آمریکا در آنکارا را احضار کند. وزارت خارجه ترکیه با صدور بیانیه‌ای در این خصوص گفت: «مشخص است که این اظهارات، هیچ مبنای حقوقی یا علمی ندارد و همچنین از حمایت مستند نیز برخوردار نیست. درخصوص وقایع سال ۱۹۱۵، هیچکدام از شرایط لازم برای استفاده از عبارت "نسل‌کشی"، آنطور که در قوانین بین‌المللی آمده، وجود ندارد». رئیس جمهور ترکیه نیز در واکنش به اظهارات بایدن گفت: «آنهایی که از حلقه‌های ارمنی حمایت می‌کنند باید به آن چیزی که از درسدن تا شهرهای ژاپنی که در آنجا بمب‌های اتمی انداخته شد، بنگرند. من بر خلاف بایدن،‌ درباره اسناد حرف می‌زنم». وی اضافه کرد: «ما هرگز حملات سازمان تروریستی آسالای ارمنی‌ها به دیپلمات‌های غیرمسلح را فراموش نخواهیم کرد. ما می‌دانیم که چگونه قاتلان دیپلمات‌های ما حمایت شده و از زندان آزاد شدند». اردوغان اضافه کرد: «نسل کشی اعلام کردن حوادث سال 1915 باعث ناراحتی ترکیه شد. بیانیه بایدن برای روابط دوجانبه مخرب بود. تنها تاریخ‌دانان می‌توانند چنین حوادثی را روشن کنند. ما هیچ پاسخی از ارمنستان درباره پیشنهاد برای تشکیل کمیسیون تاریخی مشترک دریافت نکردیم».

استفاده از واژه نسل‌کشی توسط جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا برای حوادث 1915، راهبردی برای کنترل اقدامات ترکیه محسوب می‌شود. نسل‌کشی ارامنه بعد از جهانی اول با اصرار ارمنستان و انکار ترکیه همراه بوده است و بازیگرانی چون اتحادیه اروپا و آمریکا، از این رویداد در بزنگاه‌های تاریخی دست به بهره‌برداری‌های سیاسی می‌زنند تا بتوانند منافع خود را در منطقه موردنظر پیش ببرند. اقدامات اخیر ترکیه در مناطق مختلف، نگرانی‌هایی را در اعضای ناتو و به ویژه آمریکا به وجود آورده بود. ورود ترکیه به لیبی، حضور در شمال عراق و لشکرکشی به شمال سوریه، تقابل با مصر، یونان و رژیم صهیونیستی در دریای مدیترانه بر سر مسئله انرژی، تقابل با یونان در دریای اژه و قبرس، ورود به جنگ قره‌باغ و گسترش نفوذ خود در قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی و خرید سامانه دفاعی اس-400 از روسیه برخلاف مخالفت‌های ناتو از جمله عواملی هستند که آمریکا را در این برهه به واکنش سیاسی واداشت و نسل‌کشی ارامنه در جنگ جهانی اول از سوی ترکیه را به رسمیت شناخت؛ در حالی که نسل‌کشی ارامنه برای ترکیه به عنوان خط قرمز تعریف می‌شود. همکاری‌های ترکیه با روسیه در قفقاز برای تأمین صلح در منطقه و تلاش ترکیه برای تبدیل شدن به قطب انرژی برای اتحادیه اروپا با ایجاد کانال مغری از جنوب ارمنستان، به بیشینه‌سازی قدرت ترکیه در شرق آناتولی می‌شود که این امر با منافع اتحادیه اروپا و آمریکا همخوانی ندارد. فشار سیاسی به ترکیه از طریق شناسایی نسل‌کشی ارامنه، اهرمی روانی در کنار تحریم ارزی برای برهم زدن بازی ترکیه است. در چنین میدان وضعیتی باید توجه داشت که اقتصاد ترکیه بسیار لرزان است و با کوچک‌ترین تحریم توسط آمریکا به فاجعه‌ای جبران‌ناپذیر برای ترکیه تبدیل می‌شود.

  • ارسال نظرات
  • پربازدیدترین ها آخرین اخبار
  • پربحث ترین ها پرطرفدارترین ها