سیاست‌های تجاری ترامپ

دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا با اتخاذ سیاستی تهاجمی در حوزه تجارت بین‌الملل آغاز شده است. در همین رابطه او با اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات از کشورهایی همچون چین، اتحادیه اروپا، کانادا، مکزیک و دیگر کشورها، موجی از تنش‌های تجاری را در سطح جهان به‌راه انداخته است. بر خلاف انتقادات داخلی و بین‌المللی، ترامپ بارها بر درستی این رویکرد تأکید کرده و همچنان بر تداوم این سیاست در عرصه تعاملات تجاری با دیگر کشورهای جهان اصرار می ورزد. اکنون این سوال مطرح است که چرا ترامپ تا این اندازه بر ادامه جنگ تعرفه‌ای خود پافشاری می‌کند؟ پاسخ را باید در رویکرد اقتصادی ملی‌گرایانه، تمرکز بر حمایت از تولید داخلی و دکترین «اول آمریکا» جست‌وجو کرد. رویکردی که تنها هدفش بازتعریف جایگاه آمریکا در نظم تجاری جهانی است.

با اجرای تعرفه‌های جدید آمریکا بر صادرات کانادا، سایه‌ای از عدم قطعیت بر بزرگ‌ترین شریک تجاری این کشور افکنده شده است. تعرفه‌هایی که سه شنبه ۱۴ بهمن ماه همزمان با ۴ مارچ با نرخ ۲۵ درصدی اعمال شد، نه‌تنها صنایع کلیدی مانند خودروسازی و فولاد را متزلزل می‌کنند، بلکه می‌توانند زنجیره‌های تأمین، اشتغال و رشد اقتصادی را به چالش بکشند. اما این تنش اقتصادی، صرفاً یک مسئله مالی نیست؛ پشت این تصمیم، انگیزه‌های سیاسی، رقابت‌های بین‌المللی و محاسبات انتخاباتی آمریکا نیز پنهان شده‌اند. این اقدام نه‌تنها بر صنایع کلیدی مانند خودروسازی و فولاد تأثیر خواهد گذاشت، بلکه ممکن است به یک جنگ تجاری گسترده‌تر بین آمریکا، کانادا، مکزیک، اروپا و چین منجر شود. کشور‌ها ممکن است به دنبال تنوع بخشیدن به شرکای تجاری خود باشند تا وابستگی کمتری به بازار آمریکا داشته باشند. هنوز واکنش شرکای تجاری آمریکا را در نظر نگرفته‌ایم. به گزارش واشنگتن پست چین قبلاً تعرفه ۱۵ درصدی بر واردات مرغ، گندم، ذرت و پنبه آمریکایی اعمال کرده و تعرفه ۱۰ درصدی برای سورگوم، سویا، گوشت خوک، گوشت گاو، غذا‌های دریایی، میوه‌ها، سبزیجات و محصولات لبنی در نظر گرفته است. در همین حال، کانادا اعلام کرده است که تعرفه ۲۵ درصدی را بر ۲۱ میلیارد دلار کالا‌های آمریکایی اعمال خواهد کرد و این رقم را در عرض ۲۱ روز به ۸۷ میلیارد دلار افزایش خواهد داد. مکزیک نیز اعلام کرده که روز یکشنبه از اقدامات متقابل خود پرده برخواهد داشت. این تغییرات می‌توانند نقشه تجارت جهانی را متحول کرده و به شکل‌گیری ائتلاف‌های اقتصادی جدید منجر شوند.