سیاست آمریکا در منطقه

چهارمین دور مذاکرات هسته ای میان مقامات دو کشور ایران و آمریکا در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه در شهر مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد. این مذاکرات در حالی انجام شد که تنش ها در منطقه افزایش یافته و فشارهای سیاسی زیادی از سوی بازیگران مختلف بین المللی بر دو طرف وارد می شود. ❇️به طور کلی می‌توان 3 محور اصلی برای چهارمین دوره از مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا در مسقط در نظر گرفت: 1. موضوع مربوط به غنی سازی اورانیوم 2. موضوع مربوط به تحریم‌های اعمال شده علیه ایران 3. موضوع مرتبط با برنامه موشکی ایران. ❇️ عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، مذاکرات را«صریحتر و جدیتر» از دوره های قبل توصیف کرد و اظهار داشت که بحث‌های مفیدی در این دوره مطرح شده است. در مقابل، استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا، نیز مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد. ❇️با این حال می توان با توجه به روند برگزاری چهار دوره مذاکرات اخیر چند سناریوی اصلی را برای آینده مذاکرات میان دو کشور طرح کرد: 1. شکل گیری توافق گام به گام در سطح محدود 2. شکست کامل مذاکرات و تشدید تنش میان دو کشور 3. ادامه مذاکرات بدون نتیجه قطعی و نهایی. ❇️با این حال موضوعات مهمی مانند: 1. سفر ترامپ به خاورمیانه 2. تنش های منطقه ای می تواند تا حد زیادی چشم اندازه آینده مذاکرات میان آمریکا و ایران را تغییر دهد.

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در آینده نزدیک به منطقه غرب آسیا سفر خواهد کرد. منابع آگاه گزارش داده اند که مقصد اول سفر او به منطقه، عربستان سعودی است. گفته شده که ترامپ احتمالا در عربستان در نشستی مشترک با سران کشورهای عربی منطقه حضور پیدا خواهد کرد. گزارش ها حاکی از این هستند که ترامپ بنا دارد در تاریخ 23 اردیبهشت وارد عربستان شود و در ادامه به قطر و امارات نیز سفر می کند. * پیشتر شاهد بودیم که ترامپ در دولت نخست خود از عربستان به عنوان گاوی شیرده یاد کرده بود و در روزهای نخست دولت جدیدش هم با اشاره به کشورهایی نظیر عربستان و یا بحرین به این موضوع پرداخت که آن ها باید منابع مالی قابل توجهی را در خاک آمریکا سرمایه گذاری کنند. از این رو، اولویت اصلی و اولیه ترامپ در جریان دیدار با سران کشورهای منطقه، جلب سرمایه گذاری های آن ها برای آمریکا است. موضوعی که می تواند موقعیت ترامپ در حوزه سیاست داخلی آمریکا را تقویت کند. ترامپ در جریان رایزنی های خود با سران کشورهای منطقه، تا حد زیادی معطوف به اقناع آن ها جهت همکاریشان با واشینگتن در قالب طرح و برنامه های خود و دولتش علیه ایران است. کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خاطره خوبی از پشتیبانی ترامپ از خود در قالب مسائل منطقه ای ندارند و درست به همین دلیل در مدت اخیر شاهد بوده ایم که در بحبوحه شاخ و شانه کشیدن های ترامپ برای ایران، آن ها خود را کنار کشیده اند و تاکید کرده اند که اجازه نمی دهند از طریق خاک یا حریم هوایی آن ها اقدامی علیه ایران صورت گیرد. ترامپ سعی دارد این روند را معکوس کند. به نظر می رسد ترامپ در جریان سفر خود به منطقه غرب آسیا تا حد زیادی نیز مطعوف به پیشبرد دستورکارش با محوریت عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم اشغالگر قدس باشد. طرحی که او در دولت نخست خود بنیان آن را نهاد و در ادامه عقیم ماند. حال رئیس جمهور آمریکا احتالا قصد دارد تا از طریق رایزنی های مستقیم با سران کشورهای عربی، آن ها را به سمت یک رویکرد ملایم‌تر در رابطه با رژیم اشغالگر قدس سوق دهد.

۱۰ سال پیش، دولت وقت با شعار مذاکره روی کار آمد و عملاً مجبور به توافق با آمریکا بود. تحریم‌های بی‌سابقه، فروش نفت و انتقال ارز را فلج کرده و دولت در تنگنای شدید قرار داشت. آمریکا نیز تنها درگیر ایران و منطقه غرب آسیا بود و با تمام توان بر ایران متمرکز شده بود. اما امروز ایران با تجربه یک دهه تحریم، توانسته نفت بفروشد و ارز وارد کند. جبهه تحریم‌شدگان با حضور روسیه و چین گسترده شده و محور مقاومت از مدیترانه تا باب‌المندب شکل گرفته است. در مقابل، آمریکا امروز با چند بحران هم‌زمان در غرب آسیا، شرق اروپا و شرق آسیا روبه‌روست و تمرکز گذشته را ندارد. ایران باید با شناخت دقیق شرایط جهانی و داخلی، از اهرم‌های قدرت خود در مذاکرات بهره بگیرد، بر خطوط قرمز پای بفشارد و با حفظ انسجام ملی، جنگ شناختی دشمن را خنثی کند.