جنگ تجاری آمریکا چین

ترامپ و حامیانش باور دارند که این جنگ تجاری به عنوان ابزاری برای بازگرداندن تعادل در تجارت جهانی عمل می‌کند که آن را عامل نابودی میلیون‌ها شغل در بخش تولید آمریکا در دهه‌های گذشته تلقی می‌کنند. آن‌ها ادعا می‌کنند که مشکلات فعلی، اگرچه موقتی به نظر می‌رسد، منجر به نتایج مثبت در نرخ اشتغال و افزایش جریان سرمایه‌گذاری می‌شود. علاوه بر این، ترامپ مدعی است که اقتصاد ایالات متحده به دلیل‌ عدم تعادل تجاری با چین آسیب می‌بیند که شدیدا به نفع چین است. با این اوصاف، سوال راهبردی بزرگتر این است که آیا واشنگتن می‌تواند به هدف خود برای تضعیف اقتصادی چین دست یابد؟ به نظر می‌رسد استراتژی ایالات متحده بر این فرض استوار است که انزوای چین، سلطه اقتصادی آن را از بین می‌برد. اما چالش واشنگتن دو جنبه دارد؛ فاقد ائتلاف متحدان لازم برای اجرای چنین انزوایی است، و چین نیز ثابت کرده که در تنوع بخشیدن به بازارهای صادراتی و منابع وارداتی خود مهارت دارد. برخلاف انتظار آمریکا، چین با شکست اقتصادی بزرگی مواجه نشده است. از سال ۲۰۲۴، این کشور همچنان برترین کشور تجاری جهان بوده و ۱۴.۵ درصد از صادرات جهانی را به خود اختصاص می‌دهد، تقریباً دو برابر سهم ایالات متحده با ۸.۵ درصد. همچنین، صادرات به ایالات متحده تنها ۱۲.۳ درصد از کل حجم صادرات چین را تشکیل می‌دهد که تقریباً ۳.۶ تریلیون دلار است. این داده‌ها بر آینده‌نگری استراتژیک پکن در کاهش وابستگی به هر بازار واحد و انعطاف‌پذیری آن برای ادامه تنوع بخشیدن به روابط تجاری خود اشاره می‌کند. به نظر می‌رسد هدف واشنگتن این است که ادغام چین در زنجیره‌های ارزش جهانی را از بین ببرد. با این حال، تحمیل اختلالات تجاری احتمالا این ارتباطات را در مناطق دیگر، به ویژه در سراسر آسیا که در آن بسیاری از کشورها با رویکرد عمل گرایانه پکن در تجارت همسو هستند، عمیق‌تر کند.

هم‌زمان با جنگ تجاری واشنگتن و پکن، جی‌دی ونس، معاون ترامپ، به هند سفر کرده تا بستر توافق تجاری دوجانبه را فراهم سازد. این سفر زمینه‌ساز سفر رسمی ترامپ به دهلی و گفت‌وگوهای مهم در اجلاس کوآد است. آمریکا به دنبال آن است تا با تضعیف جایگاه چین و بازسازی هژمونی اقتصادی خود، هند را به عنوان جایگزین اقتصادی در برخی حوزه‌ها مطرح کرده و وابستگی اقتصادی جهانی به چین را کاهش دهد. هند، بزرگ‌ترین شریک تجاری واشنگتن در آسیا شده؛ با مازاد تجاری 45.7 میلیارد دلاری به نفع دهلی‌نو. ترامپ این مزیت را اهرم فشار برای امضای توافق تجاری معرفی کرده و هشدار داده اگر هند شرایط را نپذیرد، از مزایای فعلی محروم خواهد شد. هدف اصلی آمریکا از این توافق، تحکیم پیوندهای اقتصادی با هند، و از سوی دیگر، ایزوله‌سازی چین در نظم تجاری جدید است. ترامپ تعرفه‌های سنگین 10٪ برای واردات جهانی و 145٪ برای کالاهای چینی وضع کرده و با تعلیق 90 روزه اجرای این تعرفه‌ها برای غیرچین، عملاً به کشورهایی چون هند فرصت داده تا در ازای امتیاز اقتصادی، به خواسته‌های واشنگتن تن دهند. این راهبرد ترامپ، با وجود تقویت روابط دوجانبه با برخی کشورها، اعتماد جهانی به آمریکا را تضعیف کرده و می‌تواند باعث گرایش بیشتر کشورهای جهان به سمت چین شود. همچنین، زنجیره تأمین جهانی دچار اختلال شده، شرکت‌های آمریکایی متضرر و شاخص‌های اقتصادی جهان نوسان کرده‌اند. به نظر می‌رسد جنگ تعرفه‌ها آغازی بر تقابل جدید اقتصادی آمریکا با چین و حتی اتحادیه اروپا باشد.