اهداف نتانیاهو از طولانی‌ کردن جنگ غزه

پس از هفت روز آتش‌بس موقت در نوار غزه، بار دیگر رژیم صهیونیستی حمله به این باریکه فلسطینی‌نشین را از سر گرفت. در ساعات پایانی ماه نوامبر، نتانیاهو و گالانت با انتشار بیانیه‌هایی ضمن تکرار شروط سه‌گانه تل‌آویو مبنی بر آزادی اسرا، نابودی حماس و ایجاد بازدارندگی کامل، از اراده جدی خود برای بازگشت به میدان جنگ خبر دادند. جنگنده‌های رژیم صهیونیستی با بمباران گسترده خان یونس و گذرگاه رفح از نیت کابینه جنگ برای غیرقابل سکونت جنوب غزه پرده برداشتند. پیش از این ماشین جنگی صهیونیست‌ها با تخریب شمال نوار غزه  و کوچ اجباری بخشی از مردم فلسطین اقدامات اولیه برای ایجاد نوعی منطقه حائل در شمال این منطقه را آغاز کرده بود. در سوی مقابل اما بسیاری از بازیگران تاثیر گذار بین‌المللی- منطقه‌ای خواستار برقراری آتش بس، تبادل اسرا و پایان یافتن جنگ هستند. به نظر می‌رسد با وجود اراده جامعه جهانی برای پایان دادن به جنگ غزه اما نتانیاهو به دنبال تحقق اهدافی همچون بقا در قدرت، تحقق اهداف سه‌گانه، ایجاد جنگ منطقه‌ای میان ایران- آمریکا و در نهایت تاثیرگذاری بر انتخابات 2024 آمریکا است. به عبارت دیگر تداوم حیات سیاسی نتانیاهو به ادامه جنگ در نوار غزه گره خورده است.

بقا در قدرت

طی بیست‌سال اخیر نخستین و در عین حال مهم‌ترین اصل در مانیفست سیاسی نخست وزیر حزب لیکود، بقا در قدرت بوده است. پیش از وقوع حمله هفتم اکتبر رقبای نتانیاهو از طریق پیگیری پرونده‌های فساد نتانیاهو به دنبال محاکمه و به زیر کشیدن وی از کرسی قدرت بودند. با این حال نتانیاهو موفق شد تا از طریق کنار گذاشتن متحدان قدیمی و ائتلاف با جریان راست افراطی، بار دیگر به عنوان نخست وزی رژیم صهیونیستی معرفی شود. حال با وقوع عملیات غافلگیر کننده طوفان الاقصی به نظر می‌رسد نتانیاهو به همراه دستگاه‌های امنیتی رژیم در صدر لیست متهمان این شکست نظامی- اطلاعاتی از جنبش مقاومت اسلامی فلسطین یعنی حماس قرار دارد. پایان جنگ یا آتش‌بس طولانی در نوار غزه زمینه لازم برای تشکیل کمیته حقیقت یاب، سقوط کابینه و حتی محاکمه نخست وزیر کنونی رژیم صهیونیستی را فراهم خواهد کرد. شبکه 12 رژیم در شانزدهم نوامبر اقدام به انتشار نتایج نظر سنجی کرد که براساس آن بنی گانتز و یائیر لاپید به ترتیب با در اختیار داشتن 36 و 15 کرسی پیشتاز انتخابات هستند. در سوی مقابل نتانیاهو با در اختیار داشتن 17 کرسی جایگاه پیشین خود را در میان راست‌گرایان صهیونیست از دست داده است. سایر متحدان نتانیاهو نیز با شرایط پایداری مواجه نیستند و ریزش اقبال عمومی را در نظرسنجی‌ها تجربه کردند  به بیان دیگر اگر امروز در سرزمین‌های اشغالی انتخابات مجددی برگزار شود، ائتلاف چپ- میانه از شانس بالاتری برای تشکیل کابینه و فتح کرسی نخست وزیری برخوردار است. در چنین شرایطی نتانیاهو ترجیح می‌دهد تا جنگ روند فرسایشی پیدا کند تا وی بتواند با کسب دست آوردهای میدانی منحصر به فرد بار دیگر مورد توجه افکار عمومی صهیونیست‌ها قرار بگیرد.

تحقق اهداف سه‌گانه

کارشناسان مسائل فلسطین معتقدند که شرط لازم برای باقی ماندن کایبنه فعلی و عدم سقوط نتانیاهو، تحقق کامل شروط سه‌گانه نخست وزیر و وزیر جنگ در قبال جنگ غزه است. تنها ساعاتی پس از عملیات طوفان الاقصی دولتمردان صهیونیست وعده دادند تا ضمن پاکسازی غلاف نوار غزه، تحقق سه هدف راهبردی آزادسازی اسرا، نابودی جنبش حماس و تغییر وضعیت سیاسی- امنیتی باریکه غزه را دنبال کنند. با وجود تاکید مقامات سیاسی و فرماندهان نظامی رژیم برای عملیاتی کردن این سه شرط اما به نظر می‌رسد تل‌آویو توان اجرای این وعده‌ها را ندارد. به عنوان مثال «بی بی» بارها اعلام کرده است که به دنبال ترور فرماندهان عالی رتبه و نابودی کامل جنبش حماس است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که جنبش مقاومت اسلامی فلسطین دارای پایگاه مردمی گسترده در غزه و در عین حال ارتباط طبیعی با شبکه اخوان المسلمین در منطقه غرب آسیا است. اگر نکته فوق را پیش فرضی صحیح در نظر بگیریم آنگاه مشخص خواهد شد که تحقق این سه شرط تنها بهانه‌ای برای تداوم جنگ و نخست وزیری بنیامین نتانیاهو است.

تحقق رویای جنگ منطقه‌ای

طولانی‌تر شدن جنگ در باریکه غزه ضمن آسیب جدی به اقتصاد رژیم صهیونیستی، سبب افزایش احتمال باز شدن جبهه جدید در شمال و جنوب سرزمین‌های اشغالی خواهد شد. پس از اتمام زمان آتش‌بس موقت نیروهای مقاومت در جنوب لبنان به وسیله انواع موشک و پهپادهای تاکتیکی به اهداف نظامی در شمال فلسطین اشغالی حمله کردند. در سوی مقابل نیروهای رژیم به وسیله موشک‌های هدایت شونده اقدام به هدف قراردادن مناطقی در خاک لبنان نمودند. با تشدید تبادل آتش میان مقاومت لبنان و ارتش رژیم در مرزهای شمالی این خطر وجود دارد تا دامنه جنگ گسترش یابد و لاجرم سایر بازیگران مهم منطقه‌ای همچون ایران و آمریکا وارد میدان نبرد شوند. در صورت تحقق این سناریو نتانیاهو موفق خواهد شد تا ضمن صدور بحران به خارج از مرزهای فلسطین، زمینه تشدید تنش میان تهران- واشنگتن و تغییر موازنه قوا با استفاده از نیروی فرامنطقه‌ای را فراهم کند. در مقابل شبکه نیروهای مقاومت ممکن است با درک شرایط میدانی سطح حملات علیه پایگاه و نیروهای آمریکایی را افزایش دهند. برخی کارشناسان معتقدند که با وجود عقلانیت راهبردی ایران برای عدم آغاز جنگ منطقه‌ای اما همچنان سناریو مورد علاقه صهیونیست‌ها ایجاد جنگ فراگیر میان محور مقاومت و سنتکام در غرب آسیا است.

تاثیرگذاری بر انتخابات 2024 آمریکا

پرده چهارم از تراژدی تداوم جنایت در غزه، اراده نتانیاهو برای تاثیرگذاری بر روی انتخابات 2024 آمریکا است. طی یکسال اخیر دولت دموکرات‌ها در کاخ سفید همصدا با مخالفان سیاسی نتانیاهو خواستار توقف روند تصویب لوایح اصلاحات قضائی در کنست شدند. تظاهرات‌ هفتگی علیه دولت راست‌گرای نتانیاهو و زیرسوال بردن مشروعیت وی به عنوان حاکم سرزمین‌های اشغالی انگیزه لازم برای نخست وزیر رژیم فراهم کرده است تا وی با طولانی‌تر کردن روند جنگ بر روی رای دهندگان آمریکایی تاثیر گذاشته و سبب دور کردن مسلمان- چپ‌گرایان از دولت بایدن شود. به عبارت دیگر با توجه به رویکرد «عمل‌گرایانه» دولت بایدن در قبال محور مقاومت و مناقشه فلسطین، نتانیاهو ترجیح می‌دهد تا با قدرت‌گیری مجدد نئوکان‌ها در کاخ سفید بتواند سیاست تهاجمی را در منطقه شرق مدیترانه دنبال کند. برخی تحلیل‌گران البته با رد این ایده معتقدند که اساساً فضا سیاسی- اقتصادی داخل سرزمین‌های اشغالی ظرفیت جنگ طولانی را نداشته و صهیونیست‌ها به دنبال تحقق هرچه سریع‌تر اهداف سه‌گانه‌ و پایان جنگ در نوار غزه هستند.