پایان تاریخ

پس از جنگ اوکراین و تشدید تنش در منطقه غرب آسیا، نظم شبکه‌ای به تدریج از وضعیت «سیال» و «انعطاف پذیر» خارج شده و قدرت‌های منطقه‌ای مجبور به کنار گذاشتن الگوی «رقابت- همکاری توامان» در تنظیم روابط دو و چندجانبه شدند. اساساً ابرپروژه آمریکا در منطقه خاورمیانه ادغام اسرائیل در خاورمیانه عربی و عملیاتی کردن آلترناتیو «آیمک» در برابر چین، روسیه و ایران است. از سال ۲۰۱۳ تاکنون ترکیه با سرمایه‌گذاری گسترده در کشور‌های آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی زمینه شکل‌گیری یک زنجیره ارزش جدید را در مرز‌های جنوبی روسیه و شمالی ایران ایجاد کرده است. . تشکیل «سازمان دولت‌های ترک» سبب به هم پیوستن حلقه‌های این زنجیره و تشکیل بلوک قدرت جدید در معادلات جهانی شد. ابر پروژه‌ای که سبب می‌شود تا دولت‌های عضو این سازمان بتوانند چشم‌اندازی از همکاری بلندمدت را ترسیم کنند که عبور «کریدور آهنین» از خاک این کشور‌ها و اتصال چین به بازار‌های اروپایی است. تحقق چنین سیاستی به شکل مستقیم، ضمن تضعیف جایگاه ژئوپلیتیکی ایران-روسیه، زمینه لازم برای مهار چین توسط یکی از اعضای پیمان آتلانتیک پیمان شمالی را فراهم خواهد کرد.