محورهای تشدید تنش ها میان ایران و رژیم اشغالگر قدس

رژیم صهیونیستی پس از عملیات وعده صادق ۲ ایران علیه اراضی اشغالی که به خونخواهی از اقدام تروریست‌های صهیونیست در ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران و البته ترور شهیدان سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان و سردار عباس نیلفروشان از فرماندهان سپاه قدس در بیروت صورت گرفت، اقدام به انجام یک حمله علیه سایت‌های نظامی کشورمان در استان‌های تهران، خوزستان و ایلام کرد. رویدادی که به زعم بسیاری از تحلیلگران به یک شکست تمام عیار برای دشمن اسرائیلی تبدیل شد و سامانه‌های پدافندی کشورمان توانستند به نحوی موثر این حمله را خنثی کنند. در این راستا بر آن شدیم مصاحبه‌ای را با جناب آقای سامان سفالگر، پژوهشگر و کارشناس مسائل منطقه صورت داده و پیرامون این موضوع برخی سوال‌ها پرسیده شود.

۱- روند تحولات و درگیری‌ها در منطقه غرب آسیا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
روند تحولات و درگیری‌ها در منطقه غرب آسیا به نقطه حساسی رسیده است. در این چهارچوب، با گذشت بیش از یک سال از اجرای موفقیت آمیز عملیات طوفان الاقصی و آغاز جنگ‌های غزه و لبنان، شاهد هستیم که محور مقاومت در تمامی جبهه ها، نه تنها توانسته از تحقق دستورکار‌های مطلوب رژیم اشغالگر قدس جلوگیری کند، بلکه حتی به نحوی فعال قادر به پیشبرد دستورکار‌های مطلوب خود در برابر رژیم صهیونیستی و تحمیل فعالانه آن‌ها به دشمن اسرائیلی نیز بوده است. به عنوان مثال، در جنگ‌های غزه و لبنان، صهیونیست‌ها نه تنها نتوانسته‌اند به اهداف مطلوب خود در رابطه با گروه‌های مقاومت دست یابند بلکه به نوعی در باتلاق درگیری‌ها با آن‌ها فرو رفته اند و هیچ راه نجاتی را نیز برای خروج از این وضعیت پیش روی خودشان نمی‌بینند. در این چهارچوب، به تازگی شاهد تشدید درگیری‌ها میان ایران و رژیم صهیونیستی نیز بوده ایم. رژیم اسرائیل پس از عملیات وعده صادق ۲ ایران علیه اراضی اشغالی که به خونخواهی از اقدام تروریست‌های صهیونیست در ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران و البته ترور شهیدان سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان و سردار عباس نیلفروشان از فرماندهان سپاه قدس در بیروت صورت گرفت، اقدام به انجام یک حمله علیه سایت‌های نظامی کشورمان در استان‌های تهران، خوزستان و ایلام کرد. رویدادی که به زعم بسیاری از تحلیلگران به یک شکست تمام عیار برای دشمن اسرائیلی تبدیل شد و سامانه‌های پدافندی کشورمان توانستند به نحوی موثر این حمله را خنثی کنند. در این رابطه، به طور خاص یائیر لاپید رهبر اپوزیسیون اسرائیل یا آویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسبق اسرائیل و همین طور ژنرال مکنزی فرمانده اسبق سنتکام، در موضع گیری هایی، حمله اسرائیل به ایران را شرم‌آور و مایه تحقیر خودِ اسرائیل توصیف کردند. با این همه، در بحبوحه تحولات مدت اخیر، مقام معظم رهبری نیز رهنمود‌هایی داشته اند که در نوع خود جای تامل دارد. ایشان قبل از اقدام اسرائیل علیه ایران تاکید داشتند که "ایران در مواجهه با تحولات مختلف نه تعلل می‌کند و نه شتاب زده عمل می‌کند". این رهنمود در نوع خود از پایِ کار بودن ایران و رصد دقیق روند تحولات حکایت دارد. مقام معظم رهبری پس از حمله اشغالگران اسرائیلی به کشورمان نیز تاکید داشتند که "ایران باید نظام محاسباتی دشمن را به هم بریزد" و در عین حال، اقدام صهیونیست‌ها علیه کشورمان نه باید بزرگنمایی شود و نه کوچک شمرده شود. این موضع گیری نیز ناظر بر قدرت سازی برای کشورمان و مشخص شدن ارزش کار ایران در تقابل موثر با دشمن اسرائیلی است.
2- مولفه "جنگ ادراکی" در تقابل ایران با رژیم صهیونیستی چیست؟
منطقه غرب آسیا در یک سال اخیر با تنش و درگیری‌های قابل توجهی مواجه بوده است. درگیری‌هایی که در قالب آن محور مقاومت به صورت فعال در برابر تحرکات و اقدامات محور شرارت با کنشگری رژیم صهیونیستی و آمریکا به تقابل پرداخته و می‌پردازد. در این راستا، به طور خاص شاهد افزایش درگیری‌ها میان ایران و رژیم اشغالگر قدس نیز بوده ایم.
کما اینگه ایران در یک سال گذشته در دو نوبت، حملات موشکی- پهپادی قابل توجهی را علیه فلسطین اشغالی و سایت‌های نظامی-امنیتی صهیونیست‌ها در واکنش به اقدامات تروریستی اشغالگران اسرئیلی انجام داده و رژیم صهیونیستی نیز سعی در وارد کردن برخی ضربات به کشورمان داشته است. با این همه، به تازگی و تنها اندکی پس از حمله شکست خورده اخیر رژیم صهیونیستی به کشورمان شاهد بودیم که مقام معظم رهبری در موضع گیری، نکته‌ای معنادار را در رابطه با این رژیم و ماجراجویی‌های آن مطرح کردند.
ایشان در بخشی از سخنان خود فرمودند که "شرارت اخیر دشمن صهیونیستی نه باید بزرگنمایی شود و نه کوچک‌انگاری، اما باید خطای محاسباتی صهیونیست‌ها به هم بخورد و قدرت، اراده و ابتکار ملت ایران و جوانان کشور به آن‌ها فهمانده شود". این موضع گیری رهبری، در نوع خود جهانی از معنا را به دنبال داد. در این رابطه، توجه به ۲ نکته ضروری است.
اول اینکه باید توجه داشته باشیم که جنگ و درگیری‌ها میان طرف‌های مختلف، تا حد زیادی مبتنی بر چهارچوب‌های ادارکی است. در واقع، بازیگران گوناگون از یکدیگر نوعی درک ذهنی دارند و بر پایه آن‌ها علیه یکدیگر وارد میدان و عمل می‌شوند. حال، صهیونیست‌ها نیز در مورد ایران برخی ادراکات را دارند و مثلا این تصور را می‌کنند که به دلیل وجود فلان مانع، ایران واکنشی را در برابر شرارت‌های این رژیم انجام نخواهد داد.
این همان نقطه‌ای است که باید تصورات و نظام ادراکی دشمن را به هم ریخت. به نحوی که نظام ادراکی و محساباتی دشمن از ما با یک بحران و چالش بزرگ رو به رو شود و در حقیقت، اشغالگران صهیونیست نتوانند تصور درستی را در مورد آینده رفتار‌ها و اقدامات ایران داشته باشند.
نکته دوم اینکه فرمایش اخیر مقام معظم رهبری تا حد زیادی معطوف به این واقعیت معنادار است که ایران در نبرد با دشمنان خود و مخصوصاً اشغالگران صهیونیست، در موضع انفعال نیست و در این فضا سیر نمی‌کند بلکه فعالانه به دنبال احقاق حقوقش و حراست از منافع و امنیت ملی خود است.
از این رو، این طور نیست که یکه تاز میدانِ جنگ ادراکی علیه ایران، صهیونیست‌ها باشند و ایران صرفاً در حوزه واکنشی متوقف شود. اساساً تصورات غلط دشمنان ایران در همین حوزه بوده که در دوره‌های مختلف تاریخی در طی سال‌های گذشته موجب صدور صورت حساب‌هایی سنگین برای آن‌ها در رابطه با ایران شده است. موضوعی که از چشم اندازی کلان، خود می‌تواند تا حد زیادی بنیان‌های امنیت ملی ایران را نیز تحکیم کند.
3- اعتراف به شکست رژیم صهیونیستی توسط منابع غربی-عبری را چگونه می‌بینید؟
مقام‌های ارشد سیاسی و نظامی اسرائیلی قبل از حمله به ایران، کارزار گسترده‌ای را با محوریت طرح مواضع تهاجمی علیه کشورمان به راه انداخته بودند و مدام تهدید می‌کردند که به دنبال انجام یک اقدام بزرگ علیه ایران هستند. با این حال، پس از انجام حمله علیه ایران و خنثی سازی بخش قابل توجهی از آن از سوی سامانه‌های پدافندی کشورمان، حمله مذکور به یک بی‌آبرویی بزرگ برای آنها تبدیل شد و تا حد زیادی نشان داد که اشغالگران اسرائیلی برای تداوم بقای خود بیش از همه به تبلیغات رسانه‌ی وابسته هستند.
در این رابطه، کافی است توجه داشته باشیم که حتی صدا‌های مختلف در عمق اراضی اشغالی نیز به حمله اخیر اسرائیل علیه ایران به دیده تحقیر نگریستند. به عنوان مثال، یائیر لاپید رئیس جریان اپوزیسیون رژیم اسرائیل که پیشتر خود نخست وزیر این رژیم بوده در موضع گیری تاکید کرد که حمله اسرائیل به ایران یک اقدام نمایشی و غیر‌موثر بوده است. آویگدور لیبرمن وزیر خارجه پیشین صهیونیست‌ها نیز تاکید کرد که دولت نتانیاهو با حمله اخیر خود به ایران عملا اسرائیل را تحقیر کرد.
جالب است که ژنرال مکنزی فرمانده اسبق سنتکام در موضع گیری حمله اخیر اسرائیل به ایران را شرم آور توصیف کرده است. حمله‌ای که شکست را برای اسرائیل به دنبال داشت. نشریه انگلیسی گاردین هم در گزارشی مبسوط به این نکته اشاره داشته که ایرانی‌ها به نحو گسترده‌ای اقدام به تمسخر حمله اخیر اسرائیل به خاک خود می‌کنند و آن را یک حرکت ضعیف و خنثی ارزیابی می‌کنند.
البته که دیگر جریان‌های سیاسی و سیاستمداران در فلسطین اشغالی نیز در موضع گیری‌های مختلف خود اقدام به تمسخر حمله اخیر اسرائیل علیه ایران کرده اند. نشریات صهیونیستی نظیر یدیعوت آحارونوت، اسرائیل هیوم، و هاآرتص نیز به صراحت اقدام اسرائیل علیه ایران را شکست خورده توصیف کردند. حمله‌ای که هیچ شباهتی به تهدیدات گسترده مقام‌های ارشد سیاسی و نظامی اسرائیلی علیه ایران در زمان قبل از اجرایش نداشت. البته که باید این نکته را نیز مد نظر داشت که افرادی نظیر ژنرال مکنزی به صراحت به این نکته اشاره کردند که یکی از دلایل مهم ناکامی حمله اسرائیل علیه ایران این بود که این کشور از سامانه‌های پدافندی قدرتمندی برخوردار است.
در واقع، آسمان ایران شبیه به آسمان‌های غزه و لبنان بی دفاع نیست و اینطور نیستز که اشغالگران صهیونیست هر اقدامی را که بخواهند بتوانند علیه کشوری نظیر ایران اجرایی و عملیاتی کنند. اساسا به همین دلایل است که می‌توان گفت حمله اخیر رژیم صهیونیستی علیه ایران را باید یک شکست راهبردی برای این رژیم در نظر بگیریم. حمله‌ای که نه تنها برای این رژیم ایجاد آبرو نکرد بلکه آن را بی‌آبرو‌تر و ضعیف‌تر از هر زمان دیگری نشان داد و بار دیگر ایران را در قامت یک قدرت برتر منطقه‌ای به افکار عمومی جهان معرفی کرد.
توجه داشته باشیم که عملیات‌های وعده صادق ۱ و ۲ ایران، کاملاً کوبنده بودند و بُرد رسانه‌ای قابل توجهی پیدا کردند. با این حال، باید پرسید که آیا ماجراجویی صهیونیست‌ها علیه ایران نیز چنین بود؟ این مساله از حیث جلب توجه افکار عمومی بین المللی و دیدگاه آن‌ها نسبت به این تحولات از اهمیت زیادی برخوردار است.
ایران به صورت صریح و آشکار اراضی اشغالی را هدف قرار داد و جهان، بارش موشک‌های ایرانی را بر سرِ اهداف راهبردی در فلسطین اشغالی دید. با این حال، حمله صهیونیست‌ها علیه کشورمان حمله‌ای ضعیف بود که بخش قابل توجهی از آن خنثی شد و البته که به هیچ عنوان بُرد قابل توجه عملیات‌های وعده صادق ۱ و ۲ را هم به خود نگرفت. به نحوی که ژنرال کیت مکنزی آن را شرم آور و مایه آبروریزی توصیف کرد!
و در نهایت اینکه حمله اسرائیل به قدری مذبوحانه و شکست خورده بود که حتی صدای متحدان این رژیم را نیز درآورد. به عنوان مثال، واشینگتن‌پُست در گزارشی به این نکته اشاره کرد که "اقدام اسرائیل علیه ایران به هیچ عنوان شباهتی با ادعا‌های اسرائیل قبل از حمله به این کشور نداشت". یائیر لاپید رهبر جریان اپوزیسیون اسرائیل و نخست وزیر سابق این رژیم نیز تاکید کرده که "حمله اسرائیل به ایران به شدت ضعیف بود. "
تالی گوتلیو عضو کِنست (پارلمان اسرائیل) و هم حزبی نتانیاهو در موضع گیری تاکید می‌کند که "اقدام اسرائیل علیه ایران مایه تاسف بود. ایرانی‌ها ما را با خاک یکسان می‌کنند، اما واکنش ما به آن‌ها در چنین سطح ضعیفی است". روعی کایس خبرنگار شبکه اسرائیلی کان نیز حمله اسرائیل را به سخره گرفته و آن را حتی در سطحی ندیده که مقام‌های ارشد ایرانی به آن واکنش نشان دهند.
با این همه، باید توجه داشت که اسرائیل به واسطه ماجراجویی اخیر خود علیه ایران دست به اقدامی ممنوعه زده که بدون تردید در آینده‌ای نه چندان دور بهای آن را خواهد پرداخت. حداقل آنچه که در قالب اقدام مذبوحانه اخیر صهیونیست‌ها علیه کشورمان به اثبات رسید این بود که ایران قدرتمند است و دشمنان کشورمان به خوبی می‌دانند که انجام اقدامات تحریک آمیز علیه تهران، بهایی گزاف دارد و می‌تواند سناریو‌های ساعتِ صفر را برای آن‌ها رقم بزند.
4- تأثیر اقتصادی حمله رژیم صهیوینستی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یکی از نکات مهمی که در بحبوحه مقاومت و دفاع جانانه کشورمان در برابر حمله اخیر صهیونیست‌ها قابل مشاهده بود و می‌توان آن را در زمزه تبعات مثبت دفاع ایران ارزیابی کرد این بود که پس از ارسال پیام قدرت ایران، شاهد بودیم که بازار‌های مالی کشورمان نیز پیام قدرت میدان را گرفتند و مثلا بازار بورس ایران سبزپوش شد و یا روند افزایشی قمیت دلار متوقف و معکوس شد.
این در حالی است که در بازه زمانی قبل از حمله صهیونیست ها، به طور خاص در بازار ارز و طلا، شاهد کم ارزش شدن پول ملی کشورمان بودیم. از این رو، بیراه نیست که بسیاری از تحلیلگران به این نکته اشاره دارند که در جهان کنونی، قدرت نظامی کشور‌ها می‌تواند تا حد زیادی پشتیبانِ توان اقتصادی آن‌ها باشد و کشور‌ها با تکیه بر قدرت نظامی خود می‌توانند ثبات را به اقتصاد و بازارهایشان تزریق کنند. این در حالی است که پیشتر طیف‌هایی مدام تاکید داشتند که خویشتنداری حداکثری در حوزه مسائل خارجی می‌تواند اقتصاد ایران را از بسیاری از خسارت‌ها دور نگه دارد. ایده‌ای که غلط بودن آن اثبات شد و اینکه در زمانِ درست در صحنه باشیم و از منافع و امنیت ملی ایران حراست کنیم، بیش از پیش درستی خود را به عنوان ایده‌ای صحیح به نمایش گذاشت.
از این رو، جهان کنونی را هم دنیای موشک‌ها و هم گفتمان‌ها باید دانست. جهانی که در قالب آن ابعاد مختلف قدرت تا حد زیادی به یکدیگر مرتبط هستند و درهم‌تنیده شده اند. موضوعی که باید مورد توجه صاحب نظران و سیاست‎‌سازان باشد.
5- هدف محوری صهیونیست‌ها از حمله اخیر به ایران چه بود؟
باید توجه داشت که رژیم اشغالگر قدس در جریان ماجراجویی اخیر خود علیه ایران، یک خط قرمز بزرگ که همان حمله به مناطقی در پایتخت کشورمان بوده را نقض کرده است. اساساً به نظر می‌رسد که به همین دلیل هم بوده که برخی از مقام‌های ارشد کشورمان تاکید داشته اند که ایران به این گستاخی صهیونیست‌ها پاسخی درخود و متناسب خواهد داد. با این حال، اشغالگران اسرائیلی از طریق اقدام اخیر خود علیه کشورمان به نوعی سعی در تحقق یک دستورکار پنهان نیز داشته اند. به بیان ساده تر، آنگونه که برخی از تحلیلگران مسائل راهبردی به آن اشاره می‌کنند، اسرائیل سعی داشته تا به نوعی آمادگی پدافندی ایران را برای اقدامات احتمالی آتی خود علیه کشورمان محک بزند و البته که اخبار مختلف حاکی از این هستند که این رژیم سعی در ضربه زدن به رینگِ پدافندی پایتخت کشورمان داشته است. در این چهارچوب، تحلیلگران مسائل راهبردی به این نکته اشاره دارند که رژیم اشغالگر قدس به نوعی دنبال سوریه‌سازی آسمان ایران است. در واقع، این رژیم سعی دارد تا آزادی تحرک هوایی خود بر فراز ایران را به زعم خودش افزایش دهد و در این رابطه، پدافند هوایی ایران را یک مانع جدی در مسیر تحقق این دستورکارش ارزیابی می‌کند. از این رو، در حال برداشتن گام‌هایی برای ضربه زدن به امنیت ملی ایران در این حوزه است. باید توجه داشت که اسرائیل در چهارچوب تقابلات خود با حزب الله لبنان نیز نشان داده که تا حد زیادی سرمایه گذاری‌های خود را بر حوزه‌هایی معطوف می‌کند که در نوع خود این تصور را دارد که می‌توانند برای این رژیم دستاوردسازی داشته باشند. اساساً به همین دلیل هم بوده که شاهد بوده ایم پس از جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶، اسرائیل به نحو قابل توجهی معطوف به انجام عملیات‌های جاسوسی و اطلاعاتی علیه حزب الله شد. حال در مورد کشورمان نیز باید این نکته را مد نظر داشته باشیم و خوانشی دقیق از تحرکات رژیم اشغالگر قدس را داشته باشیم. در واقع، هم بایستی در مقابل طرح و برنامه‌های صهیونیست ها، اقداماتی موثری را در دستورکار قرار دهیم و هم فعالانه به دنبال ضربه زدن و تضعیف بنیان‌های امنیت اسرائیل باشیم. عملکرد موثر در هر دو حوزه آفندی و پدافندی، الزام راهبردی ایرانِ امروز برای مقابله با ماجراجویی‌های صهیونیست‌ها است. موضوعی که ایران در سال‌های گذشته به خوبی نشان داده از آن آگاه است و با برنامه برای مواجهه با آن گام بر می‌دارد.