tanincenter.ir

هر سال که می‌گذرد سیاست های تهاجمی آمریکا شدت بیشتری به خود می گیرد. حال با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا که خوی و خصلت پرخاشگری و رادیکالیسمی آن زبانزد است؛ می خواهد این‌بار تندروتر از دوره گذشته، نفرت و دشمنی همه جانبه ای علیه کشورهای مختلف در اقصی نقاط جهان به وجود آورد. بحران غزه، در کشورهای مختلف جهان «افزایش تقابل و تضاد ساختار و کارگزار» را به ارمغان آورد و متأثر از آن موقعیت و مشروعیت خیلی از رهبران سیاسی در نزد افکار عمومی تحت الشعاع قرار گرفت و از همه مهمتر اعتبار و حیثیت ماهیت سیاسی و اندیشه‏ای جهان غرب که داعیه نظام سیاسی دموکراتیک و مدافع حقوق بشری را یدک می‌کشید، بیش از پیش تضعیف کرد. اگرچه می‌دانیم میزان وابستگی برخی کشورها به ایالات متحده آمریکا به قدری عمیق است که عملاً امکان رهایی‌شان را سخت و یا حتی غیرممکن کرده است؛ اما همان‌طور که نوام چامسکی، اندیشمند و نظریه پرداز مشهور آمریکایی گفته است «افول آمریکا آغاز شده و تصور مقام های آمریکایی درباره اینکه این کشور قدرت بلامنازع دنیا خواهد ماند جز خیال خوش نبوده است». لذا به قول تد گالن کارپنتر در این «افول موریانه‌ای» آمریکا، کشورهای جهان می توانند با وحدت در مقابل سیاست های تهاجمی آمریکا بایستند و ما شاهد قدرت‌های نوظهوری باشیم که نگاه متفاوت به عرصه حکمرانی و سیاست ورزی دارند. امید است برخلاف یک سال اخیر که مخالفت ها و اعتراضات کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی در همان حد زبانی محدود ماند و عملاً اقدامات جدی علیه جنایات بی بدیل رژیم صهیویستی و حامی اصلی آن آمریکا از سوی کشورهای مختلف جهان به ویژه کشورهای اسلامی صورت نگرفت؛ این‌بار شاهد وحدت در سپهر ساختاری و سیاسی باشیم و با انتشار بیانیه های مشترک ضمن ابراز مخالفت همه جانبه، در عرصه عمل هم شاهد اقدامات قاطعانه علیه پیشنهاد شرم آور و ضدحقوق بشری ترامپ باشیم.

«رهبر معظم انقلاب اسلامی به تازگی 3 موضع گیری معنادار را با اشاره به مسائل مهم مرتبط با ایران و منطقه داشته اند که نوع خود با پیام های معناداری همراه بوده و البته که برای ایران دستاوردساز هستند. رهنمودهایی که درک پیام و نکات اصلی آن ها، از در پیش بودن آینده ای روشن برای ایران حکایت دارند.»

ترامپ پس از روی کار آمدن، به شدت به دنبال تکمیل طرح عادی سازی روابط بین کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی و در ذیل آن نیز احیای کریدور آی مک برای ضربه به دو کریدور شمال- جنوب روسیه و کریدور یک کمربند- یک جاده چین خواهد بود که هر دو پروژه هم از ایران می گذرد. ترامپ می‌داند که طرح تکمیلی صلح ابراهیم و کریدور آی مک، جز با آرامش و توافق با ایران امکان پذیر نیست. جمهوری اسلامی ایران ‌تواند در یک طرح موازی با ائتلاف با مخالفان طرح ابراهیم (ائتلاف ایرانی ـ عربی ) و جنبه سازمانی و رسمی دادن به آن، اثر پیمان ابراهیم بر منطقه را کاهش دهد. به نظر می‌رسد عربستان به عنوان مرکز ثقل پیمان ابراهیم باید هدف دیپلماسی و رایزنی جمهوری اسلامی ایران باشد تا از عوارض این پیمان کاسته و کریدور آی مک هم کارایی اصلی خود را از دست دهد.

برخلاف دوران جنگ که غالباً موجب نوعی همگرایی در جبهه درونی جامعه صهیونستی شده بود، مرحله آتش بس و پایان جنگ، به تدریج زمینه های از سرگیری اختلاف و ظهور گسست های داخلی را فراهم می آورد. نخستین چالش مهم نتانیاهو احتمال فروپاشی دولت او می باشد. ائتلاف کنونی در پارلمان (کنست) 62 کرسی در اختیار دارد که 32 کرسی آن متعلق به حزب لیکود به رهبری نتانیاهو می باشد. در این میان، حزب بن گویر یعنی «قدرت یهود» ۶ کرسی را در اختیار دارد، اما بدون این حزب نیز همچنان ائتلاف فعلی می ‌تواند اکثریت پارلمان را تحت کنترل داشته باشد. بن گویر و هم حزبی هایش در اعتراض به توافق آتش بس استعفا داده اند، اما مشکل اصلی نتانیاهو بن گویر نیست، بلکه اسموتریچ است. حزب اسموتریچ ۱۴ کرسی در اختیار دارد و اگر وی نیز از ائتلاف خارج شود، نتانیاهو هیچ شانسی برای حفظ دولت ائتلافی نخواهد داشت. از هم پاشیدگی جامعه صهیونیستی، تخریب بسیاری از زیرساخت ها، آسیب های اقتصادی، فشارهای روانی ناشی از جنگ و خصوصا احساس تحقیر، آوارگی صدها هزار اسرائیلی و نیز پدیده مهاجرت معکوس نیز از جمله چالش هایی است که نه تنها نخست وزیر مستاصل اسرائیل، بلکه مجموعه حاکمیت و دولت بعدی را درگیر خود نموده و طبیعی است که عبور از این چالش ها برای رژیمی که بیش از 15 ماه خود را درگیر یک نبرد سخت و وحشیانه در جبهه غزه نمود، کار آسانی نخواهد بود. از طرفی بازسازی و تقویت ساختار نظامی و تسلیحاتی حماس، کابوس تازه ای را برای صهیونیست ها مبنی بر تکرار طوفانی دیگر همچون طوفان الاقصی ایجاد کرده است.

یکی از متغییر های اصلی جنگ و جنایت در غزه جریان راست افراطی می باشد که نقش محوری در طولانی شدن جنگ داشت در شرایط فعلی به طور علنی نارضایتی خود را اعلام نمودند به گونه ای که بن گویر، توافق را توافق تسلیم و شکست نامید. بن گویر و اسموتریچ چه بسا از ائتلاف با نتانیاهو کناره گیری کنند البته در ۱۵ ماه اخیر نتانیاهو آنها را مدیریت کرده است. از طرفی دیگر، نتانیاهو با ترور و جنایت در جغرافیای مقاومت تولید قدرت می کرد و از این طریق اجازه نمی داد گسل های اجتماعی فعال شوند اما با شکست و تسلیم در غزه، موضع اپوزیسیون تقویت خواهد شد.

ظاهراً حزب‌الله بر این باور بود که پیش از موافقت با انتخاب عون در هفته گذشته، یک تفاهم سیاسی درباره انتخاب مجدد میقاتی برای نخست‌وزیری حاصل شده است، اما نتیجه به گونه ای دیگر رقم خورد و نواف سلام برای انتخاب نخست وزیری صعود کرد. به همین دلیل حزب الله و امل در انتخاب نخست وزیر رای ممتنع دادند. حزب الله با واقع نگری، قصد تخریب روند سیاسی را ندارد و بلکه با رای به جوزف عون صداقت خود را در کمک به شکستن خلأ سیاسی در این کشور نشان داد. از طرفی، رییس جمهور جدید هر چند تعهداتی همچون انحصار سلاح به دولت را داده است، اما با توجه به شخصیت معتدل و بی حاشیه ای که دارد؛ بعید است خود را با حزب الله درگیر کند و حتی قول هایی مانند دادن منصب وزارت اقتصاد به شیعه و یا بازسازی جنوب مزیتی است که در وهله اول حزب الله از آن منتفع خواهد شد. نخست وزیر جدید نیز با آنکه ممکن است در صدد محدودسازی نفوذ حزب الله برآید؛ بعید است با حزب دچار تنش شود و در عین حال، با توجه به سوابق و جایگاه بین المللی می تواند به تقویت لبنان و به ویژه حل بحران اقصادی و نیز منع توسعه طلبی اسرائیل در لبنان کمک کند، امری که طبعا با مخالفت حزب الله مواجه نخواهد شد.  

نکته مهم در فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار نخست وزیر عراق، پایان دادن به تمام شایعات پیرامون حذف یا ادغام حشد الشعبی و تاکید بر حفظ و تقویت آن به عنوان مولفه مهم قدرت عراق بود. این پیغام مهمی از سوی رهبر معظم انقلاب به کشورهای بدخواه منطقه بود که در خیال خام خود حذف این عنصر قدرتمند محور مقاومت را داشتند که پرافتخار در عرصه نبرد با رژیم اشغالگر قدس و داعش عمل کرد. در مجموع سفر شیاع السودانی در مقطع کنونی در ابعاد داخلی منطقه و فرامنطقی بازخوردهای بسیار مثبتی را صادر کرد و موجب تحکیم بیشتر روابط دوجانبه در حوزه‌های امنیتی ،مسائل اقتصادی و کمک به نقش آفرینی بیشتر دو کشور در امورات منطقه‌ای گردید.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در تحلیل طوفان الاقصی و تحولات اخیر منطقه روند شکل‌گیری، رشد، بلوغ و بالندگی جریان مقاومت و شکست مکرر اراده دشمن در حذف یا مهار آن را محور مباحث خویش قرار می‌دهند و ضمن پرهیز از پرداختن به تحلیل نقطه‌ای، به تحلیل روند‌های موجود می‌پردازند. تحلیل نقطه‌ای یک تصویر لحظه‌ای از تحولات آن هم بدون نگاه به پیشینه آنها به ما ارائه می‌کند و به همین علت نمی‌تواند برآورد جامعی نسبت به آینده داشته باشد. اما تحلیل روندی بر خلاف تحلیل نقطه‌ای، به رغم نگاه نقادانه و آسیب شناسانه به وضع موجود، به شناسایی و بررسی روند‌های بلندمدت با توجه به پیشینه تاریخی آنها می‌پردازد. در تحلیل روندی طوفان الاقصی به این نتیجه می‌رسیم که پیروزی‌های تاکتیکی نه تنها نتوانسته شکست‌های راهبردی رژیم را جبران کند؛ بلکه حتی توان پرکردن خلأ پیروزی‌های راهبردی را هم نداشته است. رهبر معظم انقلاب مبتنی بر همین منطق و با ذکر مثال‌های متعدد از وضعیت گروه‌های مقاومت از جمله حماس و حزب‌الله سعی کرده اند خطای تحلیلی برخی تحلیلگران را اصلاح نمایند. ایشان علاوه بر طرح استدلال در این زمینه، از مثال‌های روشنی استفاده می‌کنند که در نوع خود جالب توجه است. مبتنی بر همین منطق، ترور سیدحسن نصرالله و فرماندهان ارشد حزب‌الله اگر چه یک پیروزی تاکتیکی برای رژیم محسوب می‌شود، اما به لحاظ راهبردی تأثیر ملموس و محسوسی در میدان نداشته؛ بلکه به تعبیر رهبر معظم انقلاب، حملات و قدرت و مشت محکم حزب الله بعد از این ترورها، بیشتر هم شده است. البته این به معنای عدم نیاز به آسیب شناسی میدانی جبهه خودی نیست. اشتباه فاحش آن است که آسیب شناسی و تمرکز بر ضعف‌ها و نارسایی‌ها و خطا‌های احتمالی جبهه خودی به عنوان "همه‌ی ماجرا" و "روایت غالب" و "تحلیل نهایی" تحویل مخاطب گردد. 

جنگ در نوار غزه نه تنها یک بحران انسانی بی‌سابقه را رقم‌زده است، بلکه بار دیگر جهان را با بی‌عدالتی‌ها و جنایات رژیم صهیونیستی روبه‌رو کرده است. در حالی که جامعه بین‌المللی باید برای توقف این جنایات تلاش کند، همبستگی با مردم مظلوم غزه و حمایت از حقوق آنان بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. مقاومت مردم غزه نشان‌دهنده اراده‌ای قوی برای حفظ کرامت و حقوق انسانی خود است؛ اراده‌ای که می‌تواند الهام‌بخش همه ملت‌های آزاده جهان باشد. اراده‌ای که مانع از دستیابی رژیم نامشروع صهیونی به اهداف خود شده است به گونه‌ای که حتی پوشش رسانه‌ای گسترده صهیوینست‌ها و مانور رسانه آن‌ها پیرامون موفقیت‌ها و دستاورد‌های نظامی بدست آمده کابینه جنگ نتانیاهو نیز نتوانسته است تا واقعیت‌های می‌دانی را تغییر دهد. در میدان واقعیت این است که حماس و مقاومت همچنان زنده است و خبر جذب و آموزش و سازماندهی چند هزار نیروی جدید در شاخه نظامی حماس در غزه در کنار عملیات‌های چریکی دفاع از کوی و برزن در برابر نظامیان صهیونیستی نشان دهنده زنده بودن حماس و مقاومت و عدم امکان نابودی و اضمحلال این گروه مقاومت در غزه است. در این راستا اخیراً شاهد تکاپوهایی از سوی صهیونیست ها و حامیان آن برای پیگیری بحث آتش بس هستیم که بیانگر ادامه ناتوانی صهیونیست ها در مقابله با مقاومت است که همچون آتس بس در لبنان این بار به سمت آتش بس در غزه رفته اند.

تحولات سوریه، به‌ویژه در منطقه حلب، به میدان پیچیده‌ای از درگیری‌های ژئوپلیتیک و رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. نقش رژیم صهیونیستی در این میان، به‌ویژه ارتباطات غیرمستقیم احتمالی با گروه‌هایی مانند تحریر الشام (جبهه النصره سابق)، مورد توجه قرار گرفته است. برخی گزارش‌ها حاکی از ارسال کمک‌های بشردوستانه، تجهیزات پزشکی و اطلاعات نظامی از سوی رژیم صهیونیستی به این گروه‌ها از طریق واسطه‌ها، از جمله ترکیه است. این حمایت‌ها که در ظاهر به دلایل انسان‌دوستانه صورت می‌گیرد، در عمل به تقویت توان عملیاتی این گروه‌ها منجر شده است. همچنین، همکاری اطلاعاتی رژیم صهیونیستی از طریق پهپادها و ماهواره‌ها برای مقابله با نیروهای دولتی سوریه و متحدانش گزارش شده است. در مجموع باید گفت که رژیم صهیونیستی با هدف تضعیف محور مقاومت، به حمایت از گروهک های تروریستی در سوریه روی آورده است تا به عنوان پیاده نظام از آن ها استفاده کرده و به یکی از اهداف خود یعنی قطع ارتباط پشتیبانی و لجستیکی به لبنان برسد. گرچه باید گفت که رژیم صهیونیستی در طول جنگ با لبنان هم نتوانست به این هدف برسد لذا با تدبیر محور مقاومت، این بحران در سوریه هم مدیریت خواهد شد و شکست دیگری برای رژیم صهیونیستی و بازیگران همسو رقم خواهد خورد.

«وزیر خارجه ایران در جریان سفر به سوریه، در یک اقدام قابل تأمل در یکی از رستوران های دمشق حاضر شد و شاورمای معروف سوری را با همراهان خود میل کرد. این اقدام در نوع خود یک پیام مهم و معنادار را به همراه دارد و آن هم این است که شانتاژهای تبلیغاتی و رسانه ای تروریست ها با محوریت آنچه فتح و اشغال کامل سوریه عنوان می کنند خیال پردازی هایی بیش نیست و جریان مقاومت و ارتش سوریه می دانند که چطور در نهایت آرامش، اوضاع را بار دیگر به دست بگیرند.»