نفوذ ایران

سفر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، به واشنگتن و دیدار پرحاشیه با دونالد ترامپ، نه یک رویداد معمول دیپلماتیک، بلکه پرده‌ای نو از نمایشی کلاسیک در سیاست خاورمیانه محسب می‌شود که پیام آور نقشه‌های خبیثانه و منفعلانه و سراسر شکست و استیصال غرب و آمریکا در منطقه می‌باشد. این ملاقات، در نگاه نخست، تکرار کلیشه‌ای اتحاد سنتی تل‌آویوواشنگتن به نظر می‌رسد، اما زیر پوست این «همکاری استراتژیک»، لایه‌های پنهانی از محاسبات شیطانی وجود دارد که تنها با عبور از لنز انتقادی و تحلیل موشکافانه قابل رصد است. ترامپ و نتانیاهو در این دیدار، بی‌سر و صدا تلاش می‌کنند تا باقیماندهٔ پروژهٔ نرمال‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با برخی رژیم‌های عربی (تحت عنوان «توافق‌های ابراهیم») را احیا کنند. هدف، ایجاد جبهه‌ای یکپارچه علیه محور مقاومت و به حاشیه راندن مسئلهٔ فلسطین است. اما واقعیت این است که این توافق‌ها، با وجود تبلیغات رسانه‌ای، نتوانسته‌اند خیزش مردمی ملت‌های منطقه را – که هنوز اشغال قدس را نماد ظلم می‌دانند – ساکت کنند.یکی از محور‌های اصلی گفت‌و‌گو‌های نتانیاهو و ترامپ، تهدیدات ناشی از برنامه هسته‌ای ایران بوده است. نتانیاهو بر این باور است که احتمال دستیابی به توافق هسته‌ای جدید میان آمریکا و جمهوری اسلامی بسیار پایین است و به همین دلیل، او قصد دارد درباره اقدامات نظامی احتمالی در صورت شکست دیپلماسی، با ترامپ به توافق برسد. هر چند که همزمان نتانیاهو به دنبال کشاندن پای آمریکا در تقابل با ایران است و در مذاکرات هم طرح لیبی سازی ایران را به آمریکا ارائه داده است. گرچه این طرح هیچگاه عملی نخواهد شد.

سفر وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه را می توان در چارچوب سیاست‌های کلان واشنگتن برای تضعیف محور مقاومت و تقویت هژمونی خود تحلیل کرد. در این راستا می توان به اهدافی نظیر: تلاش برای عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، پیگیری طرح ترامپ مبنی بر مهاجرت و کوچ اجباری مردم غزه به اردن و مصر و بازسازی و مدیریت غزه توسط آمریکا، بحث آینده سوریه و لبنان (که در ابتدای امر مخالف غرب و اسرائیل نباشد، کاملاً غیر مسلح و ضعیف شده باشد و نهایتاً با طرح‌ها و ایده‌های غربی و آمریکایی همراهی و هم راستا باشد) اشاره کرد. در نهایت عمده هدف آمریکا از راه اندازی این سفر چند روزه و چند جانبه سیاسی به غرب آسیا، تشدید تصور غلط «ایران هراسی» در منطقه و تلاش برای ایجاد اجماع بر علیه ایران و همچنین جلوگیری از اتحاد و ائتلاف عربی و اسلامی در برابر غرب و آمریکا می‌باشد. ترس و نگرانی آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه طرح کوچ اجباری ترامپ ممکن است تا منطقه را بر علیه آنان متحد کرده و ایران را رهبر ائتلاف ضد آمریکایی کند، باعث کرده است که پیش دستی کرده و این سفر و رایزنی‌های دو جانبه و چند جانبه را ترتیب دهند. در همین راستا ایجاد بحران‌های داخلی در کشورها و سرگرم سازی مردم منطقه به موضوعات حاشیه‌ای برای از یاد بردن موضوع اول جهان اسلام «فلسطین» نیز بسیار محتمل و جزء سناریوها و اهداف پشت پرده آمریکایی به شمار می‌رود.

سفر آنتونی بلینکن به عراق و منطقه، بیش از هر چیز نشان‌دهنده پیچیدگی‌ها و چالش‌های کنونی در سیاست خارجی ایالات متحده است. از یک سو، ایالات متحده در تلاش است تا از نفوذ ایران در عراق و سوریه جلوگیری کند، و از سوی دیگر، با توجه به تحولات اخیر در غزه و سوریه، نیاز به تقویت همکاری‌های بین‌المللی و حمایت از نیروهای محلی در مقابل تهدیدات مشترک دارد. در این راستا، ایالات متحده احتمالاً به دنبال تمدید حضور نظامی خود در عراق و سوریه است تا بتواند به صورت مؤثرتری در مقابله با تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی عمل کند. قدرت گرفتن گروه‌های رقیب نیروهای مورد حمایت آمریکا در سوریه به چالشی برای واشنگتن در منطقه و سوریه تبدیل شده است که لزوم حفظ و تقویت آنها در دوره پساگذار تحولات سوریه برای این کشور اهمیت حیاتی دارد.