خطوط قرمز

چهارمین دور مذاکرات هسته ای میان مقامات دو کشور ایران و آمریکا در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه در شهر مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد. این مذاکرات در حالی انجام شد که تنش ها در منطقه افزایش یافته و فشارهای سیاسی زیادی از سوی بازیگران مختلف بین المللی بر دو طرف وارد می شود. ❇️به طور کلی می‌توان 3 محور اصلی برای چهارمین دوره از مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا در مسقط در نظر گرفت: 1. موضوع مربوط به غنی سازی اورانیوم 2. موضوع مربوط به تحریم‌های اعمال شده علیه ایران 3. موضوع مرتبط با برنامه موشکی ایران. ❇️ عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، مذاکرات را«صریحتر و جدیتر» از دوره های قبل توصیف کرد و اظهار داشت که بحث‌های مفیدی در این دوره مطرح شده است. در مقابل، استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا، نیز مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد. ❇️با این حال می توان با توجه به روند برگزاری چهار دوره مذاکرات اخیر چند سناریوی اصلی را برای آینده مذاکرات میان دو کشور طرح کرد: 1. شکل گیری توافق گام به گام در سطح محدود 2. شکست کامل مذاکرات و تشدید تنش میان دو کشور 3. ادامه مذاکرات بدون نتیجه قطعی و نهایی. ❇️با این حال موضوعات مهمی مانند: 1. سفر ترامپ به خاورمیانه 2. تنش های منطقه ای می تواند تا حد زیادی چشم اندازه آینده مذاکرات میان آمریکا و ایران را تغییر دهد.

بعد از سه دور مذاکره و مشخص شدن موضوع مذاکرات فقط هسته‌ای و چارچوب کلی که به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران توسط آمریکایی‌ها اکنون دو طرف وارد جزئیات شده‌اند. تجربه برجام باعث شده تیم ایرانی نسبت به آمریکایی‌ها بدبین و به خطوط قرمز خود پایبند باشند و در سوی دیگر تناقض در موضع گیری‌های مقامات کاخ سفید به نظر می‌آید شرایط را پیچیده کرده است از یک سو وزیر امور خارجه آمریکا می‌گوید ایران حق غنی سازی ندارد از سویی دیگر ترامپ می‌گوید ما فقط می‌خواهیم ایران بمب اتم نسازد و در سویی دیگر نتانیاهو نیز در هر مصاحبه خواستار لیبی سازی، ایران است.

در ماه‌های اخیر، تبادل نامه‌های غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، از طریق واسطه‌هایی نظیر عمان و امارات، به یکی از محورهای تحلیلی رسانه‌های غربی تبدیل شده است. اگرچه محتوای دقیق این مکاتبات افشا نشده، اما شواهد نشان می‌دهد که ترامپ در این نامه ضمن عقب نشینی از سیاست‌های گذشته خود در ماجرای پیش شرط‌های زورگویانه برای آغاز مذاکرات و تعدیل رویکرد ترامپ در قبال مذاکرات، صرفاً خواستار مذاکره و توافق در رابطه با عدم دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای است. دیپلماسی ایران در مذاکرات هسته‌ای، نمایشی از «واقع‌گرایی تهاجمی» به شمار می‌رود: استفاده از ابزارهای دیپلماتیک برای حفظ دستاوردهای هسته‌ای و کاستن از فشارهای ظالمانه غربی‌ها، بدون عقب‌نشینی در مواضع امنیتی و منطقه‌ای. در این شرایط جمهوری اسلامی ایران با بازی هوشمندانه خود هم در عرصه رسانه‌ای و هم در میدان دیپلماسی تلاش دارد تا ضمن حفظ دستاوردهای صنعت هسته‌ای خود، از انرژی صلح آمیز هسته‌ای خود دفاع کرده و نهایتاً موقعیت استراتژیک و نقش بین المللی خود را در نظام بین الملل ارتقا ببخشد. لازم به ذکر است که هرگونه شکاف در درون حلقه تصمیم‌گیری می‌تواند به ابزاری برای بازیگری غرب تبدیل شود. خباثت‌های محتمل از سوی غربی‌ها و آمریکایی‌ها و دو قطبی سازی های کاذب و نهایتاً تلاش برای جدا کردن ملت از حاکمیت و یا دو پارگی در درون دولت یا ملت با انجام انواع فتنه‌های مختلف و یا سرگرم سازی جمهوری اسلامی ایران به چالش‌ها و برخی بحران‌های داخلی ممکن است تا تمرکز لازم را از ایران گرفته و منجر به اشتباه محاسباتی از سوی ایران و یا بیگانگان شده و دستاویزی برای ضربه زنی به ایران و یا جلوگیری از احقاق حقوق ایرانیان گردد. بنابراین وحدت و انسجام داخلی همراه با دقت و هوشمندی بسیار حائز اهمیت می باشد.