سناریوهای محوری در مورد سرنوشت نهایی جنگ غزه

بیش از یک و نیم ماه از اجرای موفقیت آمیز عملیت "طوفان الاقصی" و متعاقبا آغاز کارزار نظامی ارتش رژیم اشغالگر قدس علیه نوار غزه می گذرد، با این حال، این رویداد هنوز هم موضوع و تیتر اصلی فعالیت های جریان رسانه ای منطقه ای و بین المللی است. جنگی که تاکنون موجب به شهادت رسیدن بیش از 14 هزار فلسطینیِ ساکن در نوار غزه شده و بسیاری آن را یکی از عینی ترین نمونه های نسل کشی و پاکسازی قومیتی در دوران معاصر ارزیابی می کنند.

با این همه، شمار قابل توجهی از ناظران و تحلیلگران معطوف و متمرکز به این پرسش هستند که سرنوشت جنگ غزه چه خواهد شد؟ به نظر می رسد در پاسخ به این پرسش، می توان 3 سناریوی عمده و محوری را در مد نظر داشت.

سناریوی اول حاکی از این است که جنگ افروزی جاری رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه ماهیت فرسایشی بگیرد و نیروهای ارتش این رژیم با محوریت شمال نوار غزه، حمله زمینی خود علیه کلیت نوار غزه را ادامه دهند. در قالب این سناریو، رژیم صهیونیستی عملا در باتلاق نوار غزه گرفتار می شود و مقاومت فلسطینی نیز همچون عملکردی که تاکنون از خود نشان داده، به نحوی فعال به مقابله با دشمن صهیونیست می پردازد.

توجه داشته باشیم که از زمان آغاز حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه، قریب به 300 تانک و خودروی زرهی ارتش اسرائیل منهدم شده و ده ها نظامی اسرائیلی نیز به هلاکت رسیده اند. هر چند که ارتش اسرائیل در این رابطه از سیاست سنتی سانسور پیروی می کند و واقعیت ها را افشا نمی کند. این سناریو از آن جهت بیش از هر سناریوی دیگر محتمل تر است زیرا نتانیاهو و طیف افراطی متحد وی در قدرت، از پایان یافتن سریع جنگ غزه هراس دارند و می دانند که اگر نتوانند برای خود دستاوردسازی کنند و مدعی پیروزی باشند، نه تنها کرسی های قدرت را از دست خواهند داد بلکه با پرونده سازی ها و محاکمه قضایی گسترده ای نیز رو به رو خواهند شد.

با این همه، نکته مهم این است که در قالب این سناریو، رژیم صهیونیستی در نهایت متحمل شکست از مقاومت فلسطین می شود و نمی تواند هم عرصه میدانی جنگ غزه را مدیریت کند و هم با سیلی از بحران های داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای دست و پنجه نرم کند.

سناریوی دوم این است که سطح فشارهای داخلی و به ویژه منطقه ای و بین المللی علیه رژیم اشغالگر قدس به قدری افزایش یابد که صهیونیست ها را وادار کند به آتش بس "فوری" با حماس تن دهند و بار دیگر به پشت مرزهای خود با نوار غزه بازگردند. این سناریو در قیاس با سناریو قبلی، از قابلیت تحقق کمتری برخوردار است با این حال، بایستی آن را سناریوی بینابین دانست. به هر حال، جریان مقاومت در منطقه از طریق حزب الله لبنان لبنان، انصار الله یمن و همچنین گروه های مقاومت عراقی و سوری نشان داده که می تواند شوک های قابل توجهی را به اسرائیل وارد کند و هزینه تداوم جنگ را برای آن بالا ببرد. موضوعی که خود می تواند معادلات راهبردی مد نظر صهیونیست ها در رابطه با تداوم جنگ غزه را با چالش رو به رو کند و آن ها را به سمت آتش بس رهنمون سازد.

به طور خاص، گسترش عملیات های حزب الله لبنان در جوار مرزهای شمالی اراضی اشغالی و مرگبارتر شدنِ این عملیات ها، در کنار اقدام معنادار انصار الله یمن در توقیف یک کشتی تجاری اسرائیلی، با علمِ به این مساله که کشتیرانی و آب های دریای سرخ، مجاری و شریان های اصلی و حیاتی اقتصاد رژیم اشغالگر قدس هستند، از جمله شوک هایی هستند که می توانند در ادامه راه، محاسبات راهبردی صهیونیست ها را تغییر دهند و آن ها را به سمت آتش بس با مقاومت فلسطین سوق دهند.

و در نهایت سومین سناریو که بعید ترین سناریو به نظر می رسد این است که رژیم اشغالگر قدس موفق شود جنبش حماس را بر اساس ادعاهای خود در قالب جنگ غزه نابود کند. این سناریو از آن جهت غیرواقع بینانه و بعید است زیرا اساسا جنبش حماس و جریان مقاومت فلسطین بر پایه اراده ملت فلسطین و دادخواهی آن ها در برابر صهیونیست ها ایجاد شده اند و اینکه تصور کنیم طرز تفکری که حماس از دلِ آن ایجاد شده را صهیونیست‌ها می توانند با بمب و موشک نابود کنند، چندان واقع بینانه نیست.

البته که شرایط داخلی رژیم اشغالگر قدس و تحولات منطقه ای و بین المللی نیز هیچکدام پالس هاس روشن و امیدوارکننده ای را به رژیم اسرائیل نمی دهند تا این تصور و ادراک را داشته باشد که می تواند حماس را نابود کند. اگرچه تحولات میدانی جنگ غزه در مدت اخیر نیز نشان داده که مقاومت فلسطین رقیب دست و پا بسته‌ای در برابر ارتش اسرائیل نیست و توانایی وارد کردن ضربات راهبردی به صهیونیست ها را دارد.