طالبان افغانستان

اخیرا بنا به درخواست دادستانی کل و موافقت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور این کشور، فعالیت‌های گروه طالبان را به حالت «تعلیق» درآورد. (دادگاه عالی روسیه هنوز طالبان را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج نکرده، بلکه تعلیق کرده است. در واقع، طالبان همچنان در این فهرست قرار دارد و هرگونه اشاره به حذف نام آن از این فهرست نادرست است.) این در حالی است که روسیه از سال ۱۳۸۲، طالبان را به عنوان یک سازمان «تروریستی» می‌شناخت. به نظر می‌رسد این اقدام دادگاه عالی روسیه با هدف تسهیل روابط دوستانه مسکو با حکومت کنونی افغانستان صورت گرفته است. دفتر دادستانی کل روسیه در سال گذشته نیز خواستار تعلیق نام طالبان از فهرست سازمان‌های تروریستی شده بود و در آذرماه ۱۴۰۳، رئیس‌جمهور روسیه با امضای قانونی، اجازه این کار را صادر کرده بود. با وجود خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، نفوذ و توانایی‌های اطلاعاتی آمریکا در این کشور همچنان از روسیه بیشتر است. در سه سال اخیر، روسیه بیشترین تعاملات را با حکومت طالبان داشته است، اما نمی‌خواهد آمریکا و غرب در افغانستان دست برتر را داشته باشند و با هرگونه اتحاد یا همکاری راهبردی میان طالبان و آمریکا مخالف است.

در عصر کنونی، به دلایل متعدد تحولات غرب آسیا (سوریه، لبنان، غزه و فلسطین و...) هم از تحولات افغانستان تاثیرپذیر و هم بر آن اثرگذار است. ارتباط ایدئولوژیک میان طالبان و هیئت تحریرالشام یکی از دلایلی است که عده ای معتقدند طالبان خود را با این گروه همسو می‌بیند. طالبان در افغانستان از دستاوردهای سیاسی و نظامی هیئت تحریر شام در سوریه استقبال کرده و ابراز امیدواری کرده که این تحولات به تأسیس یک «حکومت اسلامی» در سوریه منجر شود.هرچند افغانستان و سوریه داستانی مشابه دارند و هر دو در روز یک‌شنبه سقوط کردند، هر دو در ۱۱ روز تصرف شدند و رهبران هر دو کشور فرار کردند؛ اما طالبان به تعبیری پس از چهار دهه مبارزه با اشغالگران شوروی سابق و سپس نیروهای آمریکایی، آمریکا را وادار به مذاکره مستقیم با طالبان، امضای توافقنامه دوحه و سپس خروج از افغانستان کردند؛ اما قصه تحریرالشام در سوریه جداست. به لحاظ مشی سیاسی و نوع حکومت‌داری، حکومت‌داری طالبان بر اساس اجرای شریعت، حکومت انحصاری در قلمرو افغانستان، براساس فقه حنفی و عدم وابستگی به بیگانگان و حمایت از مردم مظلوم غزه و فلسطین است، اما مشی حکومت‌داری تحریرالشام، سلفی‌گری و عدم استقلال سیاسی و تشکیل حکومت ضعیف و عدم دشمنی با رژیم صهیونیستی است.