پشت گرمی لبنان به حضور مقاومت

در حال حاضر شاهد بحران پیچیده سیاسی و اقتصادی در لبنان هستیم که مشکلات مربوط به حوزه سوخت سرآمد آنهاست. حضور چند ساعته در خیابان‌های بیروت و ثبت مشاهدات، این بحران را تصدیق می‌کند. پمپ‌های بنزین تعطیل شده‌اند، خودروها در خیابان‌ها به امید رسیدن بنزین رها شده‌اند و قیمت‌ها در تابلوهای مغازه‌ها عمدتاً دستکاری شده‌اند؛ زیرا قیمت هیچ کالایی بیش از یک هفته دوام ندارد، بخش زیادی از مردم شب‌ها برای در امان ماندن از گرما به بالکن‌های منازل خود و فضاهای سبز پناه می‌آورند. در سال 2020 این کشور با کسری 8 میلیارد دلاری مواجه شد، تورم به 85درصد رسید، فقر به بالای 55درصد گسترش یافت، بیکاری به نرخ 40درصد رسید و ارزش پول ملی 130درصد کاهش یافت. در حال حاضر لبنان روزانه به 12 میلیون لیتر بنزین نیاز دارد؛ نیازی که از طریق 17 شرکت عمدتاً خصوصی تأمین می‌شود. حدود 180 شرکت در حوزه تأمین انرژی لبنان ثبت شده است؛ اما بیش از 95 درصد نیاز لبنان از طریق شرکت‌های 17گانه که «تجمع الشرکات المستوده للنفط» را در سال 2007 تشکیل می‌دهند، برطرف می‌شود. این مجموعه نفت مشتقات آن را از یونان، ایتالیا، آمریکا، فرانسه، آلمان، روسیه، قبرس، رومانی، اسپانیا، کویت، لیبی، الجزایر و عربستان وارد می‌کند.

نکته جالب آنکه هیچ یک از این شرکت‌ها مربوط به شیعیان و حزب‌الله نیست، شرکت‌های بزرگ این مجموعه یعنی توتال لبنان، کورال اویل، وردیه هولدینگ، هبکو، العربیه النفط، بی.بی.انرژی و یونی غاز همه منتسب به جریان‌های ضد مقاومت هستند. اتفاقا جریان شیعی همواره خواهان تغییر و اصلاح ساختاری بوده است که اقتصاد لبنان را ضربه‌پذیر کرده است؛ برای نمونه می‌توان به ارائه طرح اصلاحات ساختاری حسن خلیل وزیر دارائی لبنان که عضو حزب شیعی امل است، اشاره کرد که طبیعتاً مورد توجه مافیای فساد اقتصادی در لبنان قرار نگرفت.

سیدحسن نصرالله در چند ماه گذشته برای عبور از بحران اقتصادی طرح نگاه به شرق را ارائه داد، سپس از لزوم واردات بنزین و آمادگی حزب‌الله برای خرید بنزین از ایران سخن گفت و در سخنرانی روز عاشورا(28 مرداد 1400) اعلام کرد، کشتی حامل سوخت ایرانی در مسیر لبنان است. شاید اجرای این طرح در یک ماه پیش امکان‌پذیر نبود؛ چرا که مقامات فرانسوی، آمریکایی و مخالفان مقاومت با رفتارهای مزورانه اینگونه وانمود می‌کردند که آماده کمک به لبنان هستند، اما اکنون پوچ بودن این وعده‌ها برای شهروندان لبنانی حتی افرادی که تناسب زیادی با مقاومت ندارند، روشن شده است. واکنش‌هایی که به سخنان سیدحسن نصرالله انجام شده، بسیار امیدبخش است.

آمریکا بلافاصله اعلام کرد، مذاکراتی را با مصر و اردن برای واردات گاز و برق انجام داده است؛ اما سیدحسن نصرالله اعلام کرد، لبنانی‌ها منتظر وعده‌های آمریکا نمی‌مانند و اساساً آمریکا را بخشی از مشکلات لبنان می‌دانیم. به نظر می‌رسد، هیچ یک از 17 شرکت لبنانی حوزه سوخت و انرژی و حتی دولت این کشور از ترس تحریم‌های غرب عملاً وارد موضوع نخواهند شد؛ بلکه حزب‌الله و بخشی از جریان مسیحی که مدت‌هاست تحت تحریم هستند امور بارگیری، انتقال و توزیع را بر عهده خواهند گرفت. هم اکنون 3500 جایگاه توزیع سوخت در لبنان وجود دارد که 2400 مورد آن به کارتل‌های 17 گانه وابسته است و احتمالا در توزیع این محموله ورود نخواهند کرد، همچنین حدود 30 انبار عظیم ذخیره سوخت وجود دارد که به احتمال زیاد تنها پنج یا شش مورد آن آمادگی همکاری در این زمینه را با حزب‌الله خواهند داشت. اجرای موفقیت‌آمیز انتقال و توزیع این محموله گازوئیلی می‌تواند مسیر را برای ارسال محموله‌های دیگر و ریخته شدن ترس سایر تجار لبنانی که مایل به همکاری هستند، اما از ترس فشارهای خارجی سکوت کرده‌اند، تأثیر جدی خواهد داشت.