تحریم پر شدت آمریکا موسوم به قانون سزار است که تأثیر بسزایی در وضعیت بحرانی معیشتی در سوریه داشت. همچنین نظام سوریه از هشتاد درصد منابع و ثروت خود در شرق فرات که تحت تسلط آمریکا و هم‌پیمانان قرار دارند، محروم بود بنابراین نظام بشار اسد با توجه به این شرایط نتوانست بازسازی در سوریه را آغاز کند که امید و انگیزه در جامعه تزریق شود. همچنین نظام سوریه قادر به بازسازی ارتش نبود، حقوق نظامیان ارتش سوریه در ماه پنجاه دلار بود و همین طور تجهیزات مدرن و به روز به ارتش تزریق نشد. این مسأله بستر را برای گسترش شبکه جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات کاملاً فراهم نمود بنابراین انگیزه و امید در ارتش و دستگاه امنیتی به‌شدت با چالش مواجه بود. رژیم صهیونی نیز بسیاری از نقاط و تجهیزات استراتژیک مقاومت را مورد هدف قرار می داد و این مسئله بر محاسبات نظام سوریه نیز تأثیر گذاشته و بر این اساس حوزه نفوذ ایران را محدود نمود. از طرفی نظام بشار بازدارندگی مقابل حملات رژیم ایجاد نکرد. از طرفی دفاع وطنی که بیش‌از صد هزار نفر از آن‌ها در قالب سازمان رزم، سازمان‌دهی شدند و زیر نظر ارتش رفته بودند با فشار پنهان به وزارت دفاع سوریه، پنجاه هزار نفر از آنها درواقع غیرنظامی شدند. روسیه نقش مهمی در پشتیبانی آتش علیه تروریست‌ها داشت و حضور موثر آن بازدارنده بود اما جنگ در اوکراین باعث شد بسیاری از هواگردها و ناوچه‌های آن از سوریه منتقل شوند .

روسیه به عنوان حامی اصلی سوریه، درگیر جنگ اوکراین شده و ائتلافی که در دوره 2015-2020 برای حمایت از نظام سوریه شامل نیروهای منظم و نامنظم روسیه (به ویژه گروه واگنر) به وجود آمد، توان سابق خود را از دست داد. این توضیح دهنده واکنش ضعیف روسیه به پیشروی سریع جناح های تروریست ها و فروپاشی سریع نیروهای نظام در نتیجه عدم پوشش هوایی روسیه است. همچنین محور مقاومت که در کمک به نظام بشار اسد و آزادی مناطقی از جمله حلب در سال 2016 نقش برجسته ای داشتند، اما در مقطع پس از عملیات طوفان الاقصی در مهرماه سال گذشته تمرکز محور مقاومت معطوف به جنگ در نوار غزه شد و به ویژه حزب الله لبنان تعداد زیادی از اعضای خود را که در حومه ‌های حلب و ادلب مستقر بودند، به سمت لبنان یا جنوب سوریه در نزدیکی جولان و در منطقه قلمون در امتداد مرز سوریه و لبنان بازگرداند. از طرفی، حملات مستمر رژیم صهیونیستی علیه سوریه جهت تضعیف زیرساخت محور مقاومت در این کشور به دنبال جنگ غزه و لبنان افزایش چشمگیری یافت. تعداد این حملات که آشکارا حاکی از همسویی اسرائیل و گروه های تکفیری می باشد، از ابتدای سال 2024 تاکنون بیش از 155 حمله بوده است که تنها 86 حمله تنها در ماه های اکتبر و نوامبر انجام شده است و عمدتا شامل مراکز حزب الله و پایگاه های سپاه پاسداران ایران و سایر گروه های مقاومت بوده است؛ از جمله حمله شدید اسرائیل علیه مقرهای نیروهای مقاومت عراقی در 20 نوامبر در شهر تدمر که موجب تلفات و خسارت های قابل توجهی شد. این در حالی است که ارتش سوریه نیز پس از حدود 14 سال جنگ و درگیری، دچار فرسودگی زیادی شده و از طرفی، بحران منابع انسانی و مالی به ویژه طی سال گذشته موجب شده است که این ارتش فاقد کارآیی لازم در میدان باشد. بنا بر این ارتش سوریه به ویژه با نبود متحدان در زمین و نیروی هوایی روسیه در آسمان قادر به مقابل برق آسای گروه های تروریستی نشد، خصوصا آنکه این گروه ها به ویژه تحریرالشام طی این سال ها با کمک های خارجی، به بازسازی و تقویت بنیه خود از نظر سازمانی و تسلیحاتی پرداخته و برای نمونه در عملیات اخیر از سلاح پهپاد به خوبی استفاده کردند. و در پایان نظام سوریه با توجه به فشارهای متعدد در مرحله پسا جنگ به ویژه تحریم های کمرشکن غرب و آمریکا خصوصا قانون سزار (قیصر) دچار ضعف و ناکارآمدی زیادی شده بود و قادر به بازسازی نهادها و به طور خاص ارتش در مرحله پس از جنگ نشد. ساختار بسته و تک حزبی حاکمیت نیز به این امر دامن زد و زمینه ای برای اصلاح و بازسازی ایجاد نکرد. همچنین معضلات اقتصادی موجبات نارضایتی مردمی در بسیاری از مناطق به ویژه مناطق اهل سنت را فراهم ساخت و به همین دلیل با ورود شورشی ها به شهرهایی چون حلب، حماه و حمص شاهد مقاومت از سوی مردم نبودیم. از طرفی، گفته می شود رفتار حساب شده این گروه ها و پرهیز از خشونت نیز در جلب مردم موثر بوده است.

بایدن حتی پس از پایان رقابت های ریاست جمهوری در آمریکا و شکست کاملا هریس در این رقابت ها هم متوجه این موضوع نشد که علت اصلی ناکامی هایش در پیشبرد اهداف و تحقق وعده‌های انتخاباتی اش به عنوان رئیس جمهور آمریکا و عامل مهم شکست سنگین حزبش در جریان رقابت های ریاست جمهوری ماه نوامبر کسی جز بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی نبوده است. بی توجهی بایدن به اعتراضات گسترده شهروندان آمریکا در ایالت های مختلف مبنی بر درخواست جهت توقف جنگ در غزه این ذهنیت را نیز در میان مردم آمریکا ایجاد کرد که عدم رسیدگی به مطالبات مردمی در آمریکا بخش مهم دیگری از مشخصه های دولت دموکرات بایدن را تشکیل می‌دهد.

سرعت پیشروی گروه‌های مسلح در حلب و ادلب و اشغال آن‌ها (عملکرد ضعیف و عدم آمادگی ارتش سوریه در اینجا نباید نادیده گرفته شود) به‌خوبی نشان می‌دهد که اولاً گروه‌های تروریست به سرکردگی تحریرالشام از مدت‌ها قبل خود را برای آغاز چنین جنگی آماده کرده بودند. ثانیاً، آغاز چنین تحرکاتی با پیشروی برق‌آسا و دامنه‌دار بدون چراغ‌سبز یا حمایت بازیگران ذی‌نفع منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله آمریکا، ترکیه و رژیم‌صهیونیستی عملاً امکان‌پذیر نبوده و نیست. برای دولت ترکیه باید سهم و نقش «مؤثری» در تحولات حلب و مناطق پیرامون قائل شد. چرا اولاً آنکارا از تحریرالشام حمایت نظامی و اطلاعاتی می‌کند. ثانیاً نیروها، پایگاه‌ها و تجهیزات نظامی ترکیه در مناطق شمالی سوریه حضور دارند، ثالثاً حمله به حلب و ادلب بدون موافقت ترکیه امکان‌پذیر نبوده است. رابعاً اشغال حلب و ادلب، به تحقق اهداف ترکیه در سوریه کمک قابل‌توجهی می‌کند. جنگ و درگیری در حلب و مناطق پیرامون شاید بتواند یک مناقشه کوتاه‌مدت باشد، اما نمی‌تواند به یک چالش منطقه‌ای تبدیل شود. در بحران سال ۲۰۱۱ سوریه گروه‌های تکفیری مختلف با انسجام سیستمی قوی و پشتوانه مردمی در سوریه و حمایت کشورهای عربی و غربی شامل عربستان سعودی، قطر، امارات، ترکیه، ایالات متحده آمریکا، رژیم صهیونیستی و... وارد عرصه میدان شدند و از دو جناح عراق و سوریه یک بحران عظیم منطقه‌ای را خلق کردند که به شدت چالش‌آفرین شد.

تحولات سوریه، به‌ویژه در منطقه حلب، به میدان پیچیده‌ای از درگیری‌های ژئوپلیتیک و رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. نقش رژیم صهیونیستی در این میان، به‌ویژه ارتباطات غیرمستقیم احتمالی با گروه‌هایی مانند تحریر الشام (جبهه النصره سابق)، مورد توجه قرار گرفته است. برخی گزارش‌ها حاکی از ارسال کمک‌های بشردوستانه، تجهیزات پزشکی و اطلاعات نظامی از سوی رژیم صهیونیستی به این گروه‌ها از طریق واسطه‌ها، از جمله ترکیه است. این حمایت‌ها که در ظاهر به دلایل انسان‌دوستانه صورت می‌گیرد، در عمل به تقویت توان عملیاتی این گروه‌ها منجر شده است. همچنین، همکاری اطلاعاتی رژیم صهیونیستی از طریق پهپادها و ماهواره‌ها برای مقابله با نیروهای دولتی سوریه و متحدانش گزارش شده است. در مجموع باید گفت که رژیم صهیونیستی با هدف تضعیف محور مقاومت، به حمایت از گروهک های تروریستی در سوریه روی آورده است تا به عنوان پیاده نظام از آن ها استفاده کرده و به یکی از اهداف خود یعنی قطع ارتباط پشتیبانی و لجستیکی به لبنان برسد. گرچه باید گفت که رژیم صهیونیستی در طول جنگ با لبنان هم نتوانست به این هدف برسد لذا با تدبیر محور مقاومت، این بحران در سوریه هم مدیریت خواهد شد و شکست دیگری برای رژیم صهیونیستی و بازیگران همسو رقم خواهد خورد.

«وزیر خارجه ایران در جریان سفر به سوریه، در یک اقدام قابل تأمل در یکی از رستوران های دمشق حاضر شد و شاورمای معروف سوری را با همراهان خود میل کرد. این اقدام در نوع خود یک پیام مهم و معنادار را به همراه دارد و آن هم این است که شانتاژهای تبلیغاتی و رسانه ای تروریست ها با محوریت آنچه فتح و اشغال کامل سوریه عنوان می کنند خیال پردازی هایی بیش نیست و جریان مقاومت و ارتش سوریه می دانند که چطور در نهایت آرامش، اوضاع را بار دیگر به دست بگیرند.»

به نظر می‌رسد، سیاست های جدید دولت بایدن در قبال اوکراین طی هفته های اخیر نه بر پایه تلاش برای حفظ برقراری صلح در اوکراین پیش از پایان دوران ریاست جمهوری‌اش وی بلکه بر پایه تلاش برای تشدید تنش ها در این کشور و کنار آمدن از پشت میز کاخ سفید در شرایطی است که اداره جنگ اوکراین را در شدیدترین و بحرانی ترین حالت ممکن به ترامپ بسپارد. امری که شاید به اعتقاد دولت بایدن عاملی در ناکامی تحقق وعده‌های ترامپ در زمینه پایان دادن یک شبه به جنگ در اوکراین محسوب شود و می تواند راه را برای رقیب جمهوری‌خواهش در دوران ریاست جمهوری چهارساله‌اش سخت تر از هر زمان دیگری سازد.

رهبران ترکیه بعد از اینکه میان رژیم صهیونیستی و لبنان آتش بس اعلام شد، همراستا با سیاست های رژیم صهیونیستی که به دنبال قطع کردن مسیر دسترسیِ محور مقاومت به حزب الله و غزه است، قصد دارند رویای دیرینشان را متحقق کنند و یک منطقه حائل با سوریه ایجاد کنند.. به عبارت دیگر، ترکیه همگام با رژیم، به دنبال جامه عمل پوشاندن به دو هدف اصلی است: 1. تجزیه کشور سوریه و تصرف ارضی؛ 2. تضعیف جایگاه و قدرت جبهه مقاومت و هلال شیعی. به خیال مقامات ترکیه، با پیگیری این دو هدف، اهداف فرعی دیگر نظیر انتقام جویی از بشار اسد، کنترل و حذف گروه های کُردی و افزایش جایگاه در میان کشورهای جهان عرب هم محقق می شود. این در حالی است که ترکیه در مقطع فعلی دست به اشتباه بزرگی زده است که می تواند آینده ترکیه را تغییر دهد و برخلاف تصورات ترکیه، جامعه بین المللی از جمله کشورهای عربی منطقه، از تمامیت ارضی حکومت بشار اسد علیه تروریست ها حمایت کرده اند و عملاً محاسبات ترکیه را به هم زده اند. همچنین ارتش سوریه با حمایت روسیه و مستشاران ایرانی در حال بازگرداندن مناطق تصرف شده از سوی تروریست ها هستند که این تحولات چندان به نفع ترکیه نیست.