نیجریه؛ بزرگترین شریک تجاری‌ آفریقایی رژیم صهیونیستی

نیجریه گرچه از گذشته مناسبات گرمی با رژیم صهیونیستی با رژیم صهیونیستی داشته، اما این روابط از زمان روی کار آمدن «محمد بخاری» رئیس‌جمهور کنونی نیجریه در حاکمیت این کشور در سال ۲۰۱۵ اندکی با تنش مواجه شده است. نیجریه در برخی موارد در محافل بین‌المللی به‌نفع آرمان فلسطین رأی می‌دهد، البته این کشور مشکل خاصی در هم‌گرایی و همکاری‌های تجاری با رژیم صهیونیستی نیز ندارد، به‌عنوان مثال وزیر خارجه نیجریه در دسامبر ۲۰۱۶ در کنفرانس کشاورزی ویژه کشورهای آفریقای غربی در سرزمین‌های اشغالی که در قدس شریف برگزار شد شرکت کرد.

نیجریه پرجمعیت‌ترین کشور قاره آفریقا است که به‌دلیل تنوّع فراوان قومی و نژادی طی چند سال گذشته شاهد درگیری‌های زیادی بوده ‌است. تاریخ اولین سکونت در این کشور به ۹ هزار سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد، با این حال در سده ۱۹ میلادی این کشور مستعمره بریتانیا شد تا اینکه در سال ۱۹۶۰ دوباره استقلال خود را به دست آورد. پس از استقلال در دوره‌های مختلف گرفتار حکومت‌های نظامی شد. سرانجام در سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار انتخابات آزاد در این کشور برگزار شد.

این کشور از غرب با بنین، از شرق با چاد و کامرون و از شمال با نیجر همسایه است. در جنوب این کشور خلیج گینه، بخشی از اقیانوس اطلس، قرار گرفته است. آب‌وهوای استوایی باعث پیدایش جنگلهای متراکم و انبوه، در شرق، غرب، و جنوب این کشور شده است. میانگین دمای سالانه، ۳۲ درجه سانتی‌گراد، همراه با رطوبت فراوان است.

رئیس‌جمهور نیجریه هم رئیس حکومت است و هم رئیس دولت. رئیس‌جمهور با رأی مردم برای دوره‌ای چهارساله انتخاب می‌شود که قابل تمدید برای دوره دوم نیز هست. نظام قانونگذاری این کشور از دو مجلس تشکیل شده است: شورای ملی با ۱۰۹ کرسی که با رأی مردم برای دوره‌ای چهارساله انتخاب می‌شوند. گودلاک جاناتان، رئیس جمهوری در سال ۲۰۱۱ به قدرت رسید.

همان‌طور که گفته شد کشور نیجریه پرجمعیت‌ترین کشور آفریقا بوده و این با توجه به منابع تولیدی و اقتصادی و همچنین ثروت عظیم نفت در ارتقای موقعیت منطقه‌ای آن تأثیر بسزایی دارد. نیجریه با دارا بودن سه مؤلفه مهم ثروت، جمعیت و قدرت نظامی در منطقه غرب آفریقا اهمیت استراتژیک قابل توجهی برای رژیم صهیونیستی دارد. وجود منابع غنی زیرزمینی، جنگلهای انبوه، وسعت زیاد و جمعیتی حدود ۱۶۰ میلیون نفر و ارتش نیرومند موجب شده تا این کشور نقشی مهم و استراتژیک در قاره آفریقا به‌عهده گیرد، تا جایی که به‌عنوان غول آفریقا مشهور شده است.

شروع مناسبات رژیم صهیونیستی و نیجریه به دهه ۱۹۶۰ یعنی سالهای بعد از استقلال نیجریه بازمی‌گردد. البته بعد از شکست اعراب در جنگ ۱۹۷۳ بنا به درخواست عبدالناصر روابط نیجریه با رژیم صهیونیستی به‌حالت تعلیق درآمد، هرچند روابط سیاسی نیجریه با اسرائیل برای سالها قطع شد، اما روابط نظامی و اقتصادی بین دو طرف برقرار بود. این شرایط تا سال ۱۹۹۳ ادامه داشت، در این سال بنا به درخواست رژیم صهیونیستی روابط دوجانبه آغاز شد و سفارتخانه رژیم صهیونیستی در نیجریه و سفارتخانه نیجریه در تل‌آویو مجدداً بازگشایی شدند.

آغاز همکاری‌های جدی دو طرف به زمان روی کار آمدن اوباسانجو در نیجریه بازمی‌گردد، در سال ۲۰۰۰ و بعد از پیروزی اوباسانجو در انتخابات ریاست‌جمهوری نیجریه از آنجایی‌ که این کشور در بسیاری از زمینه‌ها با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان بود، برای رهایی از این وضع دست به دامان کشورهای غربی، آمریکا و رژیم صهیونیستی شد.

در سال ۲۰۰۶ اولین گردهمایی تجار و بازرگانان اسرائیل و نیجریه در ابوجا پایتخت نیجریه برگزار شد، در همین سال وزرای امور خارجه دو طرف یادداشت تفاهمی را امضا کردند که بر اساس آن موظف به حمایت از طرف مقابل در مجامع بین‌المللی بودند.

در سال ۲۰۱۳ گودلاک جاناتان به‌عنوان اولین رئیس جمهور نیجریه وارد تل‌آویو شد و با مقامات این بلندپایه رژیم صهیونیستی از جمله بنیامین نتانیاهو و شیمون پرز گفتگو کرد. در این سفر چندین توافق‌نامه سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی به امضای مقامات دو طرف رسید.

«موشه رام» کلیدواژه نفوذ رژیم صهیونیستی در دولت نیجریه است. وی سفیر رژیم صهیونیستی در این کشور بوده است. رام متولد ۱۹۴۶ است. وی از سال ۱۹۶۳ به‌مدت ۳ سال جزو نیروهای یگان ضربت ارتش رژیم بود، سپس وارد دانشگاه قدس اشغالی و در رشته علوم سیاسی شاخه خاورمیانه به تحصیل مشغول شد. رام از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۰۷ به‌مدت ۳۰ سال در کشورهای مختلف جهان از جمله نپال، فیلیپین، آمریکا و چین به فعالیتهای سیاسی و جاسوسی مشغول بود. در سال ۲۰۰۷ وی به‌عنوان سفیر اسرائیل در نیجریه انتخاب شد و نقش مهمی در ارتقای سطح روابط دوجانبه بین رژیم صهیونیستی و این کشور ایفا کرد.

اقدامات موشه رام نقش مهمی در گسترش نفوذ اسرائیل در نیجریه از یک سو و از سویی دیگر در مجموع غرب آفریقا داشت، بهترین گواه این مدعا فشار دولت نیجریه بر شیعیان این کشور طی چند سال اخیر می‌باشد تا جایی که در راهپیمایی روز قدس سال ۲۰۱۴ ارتش نیجریه در یک اقدام جنون‌آمیز به‌روی راهپیمایان آتش گشود و تعدادی از شیعیان از جمله دو نفر از فرزندان شیخ زکزاکی رهبر شیعیان این کشور به شهادت رسیدند. شیخ زکزاکی نیز از ۳ سال پیش در زندان‌های نیجریه به‌سر می‌برد. همچنین در دی ماه ۱۳۹۳ نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از نیجریه و رواندا به‌خاطر رأی ممتنع به قطعنامه ضداسرائیلی فلسطینی‌ها در شورای امنیت قدردانی کرد.

نیجریه در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری اسرائیل در آفریقا است و میزان تبادلات دو طرف به بیش از چند میلیارد دلار در سال می‌رسد. پایین بودن سطح تخصص کارشناسان نیجریه‌ای و همچنین پایین بودن سطح تکنولوژی در این کشور باعث شده تا بازار ۱۶۰ میلیون نفری نیجریه در سایه تلاش‌های موشه رام به‌روی شرکتهای دولتی و خصوصی رژیم صهیونیستی باز شود و آنها صدها قرارداد با بخشهای مختلف اقتصادی نیجریه منعقد کنند.

شرکت‌های صهیونیستی فعال در نیجریه

در سال ۲۰۱۰ شرکت مخابراتی الواریون نیز قراردادی برای گسترش خدمات مخابراتی و اینترنتی با دولت نیجریه منعقد کرد. تعداد شرکتهای صهیونیستی حاضر در نیجریه بالغ بر دهها مورد است که در حوصله این مقاله نیست و ما از ادامه مطلب صرف‌نظر می‌کنیم.

در سال ۲۰۱۲ مقامات نیجریه و اسرائیل یک توافقنامه هوایی برای برقراری پروازهای مستقیم بین ابوجا و تل‌آویو امضا کردند. در زمینه نظامی و امنیتی نیز سطح روابط دو دولت در سطح بالایی قرار دارد، از دهه ۱۹۶۰ تا به امروز رژیم صهیونیستی یکی از بزرگترین تأمین کنندگان سلاح و مهمات و همچنین آموزش ارتشی‌های آفریقا بوده است.

در سال ۲۰۱۲ یک روزنامه نیجریه‌ای فاش کرد که دولت این کشور برای مونیتورینگ ارتباطات اینترنتی شهروندان خود، قراردادی ۴۰ میلیون دلاری با یک شرکت صهیونیستی منعقد کرده است. بر اساس این خبر دولت گودلاک جاناتان با زیر پا گذاشتن حقوق شهروندان خود، مخفیانه تحت عنوان جمع‌آوری اطلاعات و امنیت قراردادی با شرکت صهیونیستی البیت سیستم امضا کرده است.

در سال ۲۰۱۲ اولین مدرسه عبری‌زبان در غرب آفریقا در ایالت ریور نیجریه تأسیس شد. این مدرسه که با حمایت مرکز توسعه آفریقایی اسحاق رابین و با کمک موشه رام ایجاد شد، هدفش آموزش زبان عبری، تاریخ یهود و دیگر علوم مرتبط با این قوم می‌باشد.

همچنین در سفر گودلاک جاناتان به اراضی اشغالی با حمایت لابی صهیونیسم اجازه تأسیس اولین خانه خباد در نیجریه از وی گرفته شد. خباد نام یک جنبش یهودی سنت‌گرا است که به‌صورت خیریه به یاری یهودیان سراسر جهان می‌پردازد. این مرکز در بسیاری از کشورهای جهان بر پا بوده و به‌عنوان یک مرکز حامی یهود به فعالیتهای فرهنگی و مذهبی اشتغال داشته و در خدمت نیازهای جامعه یهودیان است.