نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در حالی برنامههای انتخاباتی خود جهت پیروزی نهایی در این رقابتها و ورود به کاخ سفید را دنبال میکنند که هیچ کدامشان سوابق چندان مطلوبی در زمینه برقراری تعاملات سازنده و ارتباطات بسیار قوی با کشورهای اروپایی نداشته و برنامهای نیز برای آینده روابطشان در این راستا در نظر نگرفته اند.
نه کاملا هریس به عنوان نامزد نهایی حزب دموکرات و نه دونالد ترامپ به عنوان نامزد نهایی حزب جمهوری خواه در دوران فعالیتهای سیاسی خود و حضورشان در کاخ سفید به گونهای ویژه تعاملات با کشورهای اروپایی را در اولویت قرار نداده و همچنان هم برنامههای خاصی را برای تقویت روابط با اعضای اتحادیه اروپا مطرح نکرده اند.
این موضوع میتواند نگرانیهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا را تا حد زیادی نسبت به آینده روابط اعضای این اتحادیه با آمریکا تحت تاثیر رئیس جمهور جدید این کشور تشدید نماید.
- ترامپ و چالشهای پیش روی اتحادیه اروپا
سابقه بسیار منفی ترامپ در دوره چهارساله ریاست جمهوری اش همچنان در خاطر بسیاری از رهبران کشورهای اروپایی ماندگار شده است. شاید بتوان از ترامپ به عنوان اولین رئیس جمهور تاریخ آمریکا یاد کرد که اروپا را نه در مقام یک متحد بسیار مهم آمریکا بلکه به عنوان رقیبی جدی و حتی خطرناک برای منافع جهانی این کشور میدید و از این رو تمام تلاش خود را برای کمرنگ کردن این روابط به کار گرفت و همین موضوع موجب شد، تحت تاثیر رهبری ترامپ، آمریکا سردترین دوران روابطش با اروپا را پشت سر بگذارد، طوری که آسیب جدی به دستور کار تجارت آزاد این کشور با کشورهای عضو اتحادیه اروپا وارد شد.
او اکنون نه تنها از گذشته روابطش با اروپا درس نگرفته است، بلکه همچنان بر این موضوع اصرار دارد که در صورت بازگشت به کاخ سفید اقدامات سخت گیرانه تری را برای تعامل با کشورهای عضو این اتحادیه مد نظر قرار خواهد داد. موضوعی که در شرایط کنونی نظام جهانی میتواند موجی از نگرانیها را برای اروپا به همراه داشته باشد. به خصوص آنکه ترامپ بارها و بارها ضمن اعلام حمایت از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که در صورت بازگشت به کاخ سفید، حمایتهای نظامی به اوکراین را متوقف خواهد کرد و حتی شاید ایده بیرون آمدن از ائتلاف نظامی ۷۵ ساله ناتو را اجرایی سازد.
اکنون سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا رسما از بازگشت ترامپ نگران بوده و به خوبی میدانند در صورت پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آینده خوبی برای سازمان ناتو، جنگ اوکراین، جنگ غزه و روابط تجاری میان اتحادیه اروپا و آمریکا نمیتوان متصور شد.
- هریس و چالشهای پیش روی اتحادیه اروپا
کاملا هریس نیز از جهات بسیاری نمیتواند گزینه چندان مطلوبی برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا محسوب شود. اگرچه وی بر خلاف دونالد ترامپ، تاکنون در جریان فعالیتهای انتخاباتی اش، هیچ گونه موضع گیری خاصی نسبت به کشورهای اروپایی از خود نشان نداده است با این حال سوابق اجرایی وی موید این موضوع است که او هم تمایل چندانی به برقراری روابط بسیار قوی با کشورهای عضو اتحادیه اروپا نداشته و در این حوزه تفاوت دیدگاه بسیاری با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا دارد. در حال حاضر نیز این موضوع که هریس هیچ گونه توجهی به آینده تعاملاتش با کشورهای اروپایی در جریان فعالیتهای انتخاباتی اش از خود نشان نمیدهد، نگاه کشورهای اروپایی را نسبت به وی گنگ و مبهم ساخته است. با این همه به نظر میرسد، اکثر کشورهای اروپایی این انتظار را از هریس داشته باشند که سیاستهای بایدن در زمینه تعاملات خارجی با آنها را تا حد زیادی حفظ کرده و همچنان آنها را دنبال نماید.
در مجموع شاید بتوان اینطور بیان کرد که اتفاق نظر در بین کشورهای اتحادیه اروپا بر این موضوع است که اگرچه کاملا هریس میتواند گزینه دشوارتری برای اروپا باشد با این حال انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور آینده آمریکا و بازگشت مجددش به قدرت برای آنها فاجعه بار خواهد بود.
تجربه روابط نه چندان مطلوب میان اروپا و آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ میتواند از جمله مهمترین دلایلی برای کشورهای عضو این اتحادیه باشد که از ورود کاملا هریس به عرصه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا استقبال بیشتری نمایند. شاید بایدن گزینه مطلوب کشورهای اروپایی در عرصه سیاست خارجی شان محسوب میشد، اما برای رهبران اروپا این موضوع کاملا روشن شده بود که وی توان رقابت دوباره با دونالد ترامپ را نخواهد داشت و انتخاب گزینه جایگزین برای وی ضروری است. نگاه مشترک هریس و بایدن به مسئله جنگ اوکراین و همچنین مواضعی که وی تاکنون در کمپینهای انتخاباتی خود در قبال جنگ غزه اتخاذ کرده است، میتواند تا حد زیادی برای کشورهای اروپایی دلگرمکننده و قابل ارزش باشد.