امکان احیای برجام از دید رسانه عربی
به نوشته المانیتور، سیاست خارجی ایران پس از پیروزی ترامپ آماده تغییرات احتمالی است. دولت اول ترامپ با دشمنی بیسابقه در تنشهای چند دهساله بین تهران و واشنگتن همراه بود. پزشکیان با شعار عملگرایی به قدرت رسید و وعده داده که با بازکردن پنجرههای ایران به جامعه جهانی، راهحلی برای رهایی از بحرانها ارائه خواهد داد که کلید آن، احیای توافق هستهای است. هنوز مشخص نیست که آیا ظهور دولت جدید ترامپ منجر به احیای استراتژی «فشار حداکثری» او خواهد شد یا نه. اما اگر این امر با فشارهای بیوقفه از سوی مخالفان در تهران همراه شود، میتواند به معنای یک مسیر پرچالش برای پزشکیان باشد و آرزوهای او برای نجات اقتصاد ایران از طریق دیپلماسی هستهایش را به هم بریزد.
عصر تازه همکاری تهران و مسکو
موسسه مطالعاتی جیمز تاون با انتشار یادداشتی مدعی شد، سال ۲۰۲۲، همکاری ایران و روسیه به ویژه در حوزه نظامی ارتقا یافت و انتظار میرود دو کشور تا پایان سال جاری توافقنامه مشارکت استراتژیک جامع امضا کنند. ناظران بر این باورند که به واسطه جنگ در اوکراین و تصاعد تنشها در خاورمیانه دو بازیگر به دنبال آن هستند تا روابط خود را ارتقا دهند. بالاخص آن که تحریمهای اعمالی غرب هر دو بازیگر را در موقعیت مشابهی قرار داده است. از همین رو تهران و مسکو مشتاق برای یافتن متحدان جدید - به دنبال ایجاد همکاریهای سیاسی و نظامی نزدیکتر- هستند. مسکو و تهران در همین راستا توافقی را ارائه کردند که منعکس کننده اولویتهایشان در جهان در حال تغییر است. همکاری بین دو ایران و روسیه از سال ۲۰۲۲ بهرغم بیاعتمادی متقابل در جبهههای مختلف افزایش یافت. انتظار میرود این روند با امضای توافق جامع که نویدبخش بازتعریف دامنه مشارکت استراتژیک آنها باشد، به اوج خود برسد.
پشت پرده هراس تلآویو از تهران
سایت خبری امواج میدیا با انتشار یادداشتی مدعی شد، با افزایش تنشها، بهویژه در سال جاری، افزایش پیشنهادها در باب تغییر دکترین هستهای و نظامی ایران افزایش یافته است. مقامهای رسمی ایران بارها ادعای غرب در باب خواست تهران جهت دستیابی به سلاح هستهای را رد کردهاند، اما تاکید دارند که تعریف این محدودیت، جنبه سیاسی دارد نه فنی. به بیانی دیگر، ایران در عرصه برنامه هستهای و نظامی خود پیشرفتهای جدی را بهدست آورده، اما از منظر سیاسی خواهان تنشزایی نیست. تهدیدهای ایران به انتقامگیری، در بحبوحه گزارشهای منابع اسرائیلی مبنی بر آماده شدن تهران برای پاسخ مطرح میشود؛ پاسخی که ادعا میشود ترکیبی و چندلایه باشد و شاید با همکاری بازیگران ثالث، یعنی اعضای محور مقاومت اجرایی شود.
خط خبری روزنامه اصلاحات برای مذاکره با آمریکا
روزنامه شرق نوشت: در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ کسانی مانند تیلرسون، جیم ماتیس و مکمستر وزیر خارجه، وزیر دفاع و مشاور امنیت ملی بودند. افراطیونی مانند پمپئو و بولتون تنها در آوریل ۲۰۱۸ یعنی یک ماه قبل از خروج ترامپ از برجام وارد صحنه شدند. به رغم نظر این افراطیون، ترامپ باز هم اصرار به مذاکره داشت و از جمله از خرداد تا مهر ۱۳۹۸ چند بار از طریق ژاپن، سناتور رند پال و مکرون برای مذاکره اقدام کرد. البته تردید وجود ندارد که شرایط این بار برای ایران بسیار دشوارتر از دوره قبل است؛ خاصه آنکه یک بُعد روانشناختی نیز به دلیل شهادت سردار سلیمانی از یک سو و ادعای تلاش ایران برای ترور ترامپ از سوی دیگر به معادله افزوده شده است. اگر همراهی ترامپ با اسرائیل در این مورد مشابه همراهی بایدن باشد، مشکلات مضاعفی پیشرو خواهد بود. بر مبنای این ملاحظات، یک راهحل این است که در آینده مذاکره با دولت ترامپ نیز در همان سطح و بر سر همان موضوعاتی که با دولت بایدن انجام میشد، ادامه یابد. مذاکره طبعاً میتواند از قاعده، یعنی مذاکره در سطح کارشناسی و مقامات میانی، شروع شود و در صورت لزوم سطح آن ارتقا یابد.
اظهارات جدید روحانی
حسن روحانی: بودجه سال آینده نشان میدهد ما با چه مشکلاتی مواجه خواهیم بود. سهم نفت در منابع عمومی بودجه ۴۴.۲ درصد و درآمدهای مالیاتی ۳۲.۷ درصد در نظر گرفته شده است. صادرات یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت در روز با قیمت ۶۳ دلار پیشبینی شده است که یک میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز سهم دولت، ۵۵۰ هزار بشکه سهم نیروهای مسلح و ۵۰ هزار بشکه برای بازپرداخت تعهدات در نظر گرفته شده است که تحقق فروش این میزان نفت با توجه به شرایط ناشی از نتیجه انتخابات آمریکا و وضعیت منطقه، بعید به نظر میرسد. / جماران
انتقاد روزنامه اصلاحات از عملکرد دولت چهاردهم
روزنامه شرق نوشت: کدامیک از وعدههای پزشکیان تاکنون محقق شده و این صدروزه را او و دولتش چگونه سپری کردهاند؟ آیا معرفی اکثر وزرا آنهم وزرای کلیدی کابینه خارج از روال پرطمطراق و پرهیاهو و پرحاشیه کارگروهها و شورای بهاصطلاح راهبردی را باید به حساب این با هم بودنها و وفاق مدنظر رئیسجمهور گذاشت؟ آیا سپردن حداقل شش استان کشور را به کسانی که نهتنها به او رأی ندادهاند، بلکه تا آخرین لحظه علیه او فعال بودند، باید از مصادیق این وفاق دانست و از نشانههای استفاده از نیروهایی دانست که میخواهند صادقانه به کشور خدمت کنند؟ و اینکه کوچکترین حرکتى و حتى کلامى را که نشانه تلطیف و کاهش فضای امنیتى سنگین حاکم بر کشور بهویژه استانهاى بزرگ باشد، هنوز دیده نشده، باید به حساب وحدت و همدلی همه نیروها گذاشت؟
غفلت جبهه اصلاحات از دغدغههای مردم
روزنامه صبحنو نوشت: اخیراً هیأت رئیسه جبهه اصلاحات ایران به ریاست آذر منصوری با مسعود پزشکیان دیدار کرده و در این جلسه، مسائل مختلفی از سوی اعضای این جبهه مطرح شده است. یکی از اصلیترین نقدهایی که جبهه اصلاحات به دولت پزشکیان وارد میکند، موضوع انتصابها بهویژه در سطح استانداریهاست. اعضای جبهه اصلاحات تأکید دارند که دولت باید در چیدن مقامات کلیدی از نیروهای اصلاحطلب استفاده کند. درحالیکه در بسیاری از مواقع، تشکیل یک دولت فراجناحی و استفاده از نیروهای مختلف میتواند به پایداری بیشتر دولت کمک کند و نمایندگی گستردهتری از جامعه را فراهم آورد. نکته دیگری که در این دیدار به وضوح مشاهده میشود، غفلت جبهه اصلاحات از دغدغههای اصلی مردم است. در شرایطی که کشور با بحران اقتصادی، بیکاری، تورم و مشکلات معیشتی دستوپنجه نرم میکند، جای شگفتی است که جبهه اصلاحات در دیدار خود با پزشکیان بیشتر به مسائل سیاسی و جناحی پرداخته و کمتر به موضوعات کلیدی اقتصادی و اجتماعی اشاره کرده است. بهویژه در شرایطی که اصلاحطلبان خود را همواره بهعنوان یک جریان مدافع عدالت اجتماعی و حقوق مردم معرفی کردهاند، این کمتوجهی به مسائل اقتصادی میتواند به شکاف بیشتر میان اصلاحطلبان و مردم منجر شود.
شوک تورمی با سیاستهای همتی
روزنامه وطنامروز نوشت: با روی کار آمدن دولت چهاردهم و جلوس عبدالناصر همتی بر صندلی وزارت اقتصاد به عنوان مسؤل سیاستهای مالی کشور، نرخ ارز در سامانه نیما و بازار آزاد رو به افزایش گذاشته است. این در حالی است که اسفندماه ۱۴۰۱ نرخ ارز در بازار آزاد در روزهایی حتی به عدد ۶۰ هزار تومان نیز نزدیک شده بود؛ عددی که البته از همان زمان و با اعمال سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم مدیریت شد و تا همین چند ماه پیش نتوانسته بود از مرز ۶۰ هزار تومان عبور کند. عبدالناصر همتی علاقه زیادی به آزادی نرخ ارز دارد. سکاندار ساختمان میرداماد در سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰، که رکورددار رشد نرخ ارز و تورم در اقتصاد ایران بهشمار میرود، حالا این بار با صدارت در ساختمان باب همایون ایدههای جدیدتری برای اقتصاد ایران دارد؛ ایدههایی که اگر توسط دولت و رئیسجمهور مهار نشود، بدون شک منجر به یک شوک تورمی در اقتصاد ایران خواهد شد.