دلایل شکست اردوغان در انتخابات شهرداری های ترکیه

طنین سنتر-به تازگی در ترکیه شاهد برگزاری انتخابات شهرداری های این کشور بودیم. رویدادی که پیش از برگزاری آن، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در موضع گیری‌های مختلفی از مردم کشورش درخواست کرده بود تا چهره ها و جریان های اپوزیسیون دولت ترکیه را کنار بزنند و نمایندگان حزب عدالت و توسعه را برای به دست گرفتن کنترل شهرهای مهم ترکیه نظیر استانبول و آنکارا انتخاب کنند. با این حال، نتیجه نهایی انتخابات شهرداری های ترکیه، در نقطه مقابلِ آن چیزی بود که اردوغان و متحدانش انتظار آن را داشتند.

در این راستا، برای نخستین بار در دو دهه گذشته، حزب عدالت و توسعه جایگاه محوری خود در عرصه معادلات سیاسی ترکیه را از دست داده و از نظر میزان رای، به دومین حزب ترکیه تبدیل شده است. در جریان انتخابات مذکور، حزب جمهوریخواه خلق این کشور به عنوان یکی از قدیمی ترین احزاب ترکیه که بیش از 100 سال قدمت دارد، بار دیگر توانست کنترل شهرهای مهم ترکیه نظیر استانبول، آنکارا، ازمیر، آنتالیا، مرسین، و چندین استان دیگر را به دست بگیرد. در این راستا، بسیاری نسبت به طرح این سوال اقدام می کنند که عمده دلایل یا محرک‌های شکست اردوغان و متحدان وی در جریان انتخابات اخیر ترکیه چه بوده است؟

به نظر می رسد که در پاسخ به این پرسش به طور خاص می توان دو دلیل اصلی و عمده را مورد اشاره قرار داد.

اولا، اردوغان و حزب متبوع وی، چندین سال است که قدرت سیاسی را در سطوح مختلف نظیر ریاست جمهوری، پارلمان و شهرداری ها در ترکیه قبضه کرده اند. به طور خاص در سال های گذشته، شاهد تشدید بحران و چالش‌های اقتصادی در ترکیه بوده ایم و این کشور با آمارهای قابل توجه تورم و فقر دست به گریبان شده است. موضوعی که در نوع خود سطح محبوبیت اردوغان و حزب متبوعش یعنی عدالت و توسعه را کاهش داده است.

حال در این وضعیت، چه در جریان انتخابات ریاست جمهوری اخیر ترکیه(که اردوغان به پیروزی قاطع دست نیافت) و چه درجریان انتخابات اخیر شهرداری ها در این کشور، شاهد هستیم که نارضایتی عمومی از اردوغان، ماهیت و جلوه های عینی‌تری را به خود گرفته است. موضوعی که سبب شده تا حزب جمهوریخواه خلق ترکیه، پس از سال ها خود را در مقام حزبی ببیند که می تواند اردوغان و حزب عدالت و توسعه را شکست دهد و کرسی‌های مهم قدرت را تصاحب کند.

دوم اینکه رجب طیب اردوغان در جریان جنگ غزه نیز رویکردهای دوگانه ای را از خود و دولتش به نمایش گذاشته است. او از یک سو سخنرانی های آتشینی را در حمایت از مردم غزه ایراد می کند اما در قالب افشاگری‌های مختلفی که تاکنون صورت گرفته، این نکته آشکار شده که دولت ترکیه در قالب های مختلف به ویژه از حیث تامین انرژی و مواد غذایی، کمک های پشت پرده قابل توجهی را به اسرائیل در بحبوحه جنایاتش علیه مردم غزه ارائه می کند.

همین تناقض در گفتار و کردار اردوغان و دولتش سبب شده تا اعتماد عمومی به آن ها سلب شده و به طور خاص در جریان انتخابات اخیر شهرداری ها در ترکیه شاهد بودیم که مردم یک رای معنادار را به جریان های رقیب و مخالفِ آن ها دادند.