وارونه سازی برای تغییر معادلات

اخیراً و بعد از تغییر معادلات میدانی در جنگ اوکراین، آمریکایی ها واروپایی ها در مواضعی هماهنگ اعلام کردند که ایران با فروش پهپاد به روسیه عامل اصلی تغییر معادلات میدانی است و در این راستا به دنبال تحریم ایران هستند. به همین دلیل برخی کشورها همچون کانادا و انگلیس تعدادی از افراد و نهادهای ایرانی را تحریم کردند و اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که تحریم هایی علیه ایران به اجرا خواهد گذاشت. سخنگوی اتحادیه اروپا گفت  که اتحادیه اروپا در حال کار برای (اعمال) تحریم‌های جدید علیه ایران بعد از جمع‌آوری شواهد کافی مبنی بر اقدام ایران در ارائه پهپادهای مرگبار به روسیه برای استفاده در اوکراین است. حال با وجود این فضاسازی ها باید به این نکته پرداخته شود که دلایل این هجمه ها علیه ایران به خاطر چیست؟

1- همان گونه که گفته شد آمریکا و اروپا به دلیل تغییر معادلات میدانی در جنگ روسیه و اوکراین، به دنبال متهم سازی از یک طرف ثالث برای سرپوش گذاشتن بر شکست های خود در عرصه میدانی در اوکراین هستند. زیرا غربی ها نشان داده اند که حمایت های آنها از اوکراین صرفاً کلامی است و کمک های نظامی و مادی که اعلام کرده اند حالت قطره چکانی دارد و به همین دلیل است که رئیس جمهور اوکراین همواره ادعا می کند که غرب باید تسلیحات بیشتری در اختیار این کشور قرار دهد.

2- شکست سیاست تحریمی علیه روسیه منجر به این شده است که غربی ها به دنبال انشقاق در روابط روسیه و ایران برآیند و مهمترین ابزار را نیز همین ادعاهای واهی همچون ارسال پهپاد قرار داده اند. البته در مقاطع مختلف خبرسازی های جعلی متفاوتی در این زمینه انجام داده اند. به عنوان نمونه ارسال افرادی از ایران به روسیه برای جنگ در اوکراین در کنار همین ارسال پهپادها مواردی است که با فضاسازی به دنبال ایجاد شکاف در این روابط هستند.

3- بعد از شکست پروژه آشوب در ایران، غربی ها به دنبال آن بودند که تحریم هایی را در زمینه حقوق بشری علیه ایران تصویب کنند و برای تکمیل کردن پروژه تحریمی خود نیاز به موضوعات جدیدی داشتند که در قالب آن بتوانند تحریم های دیگری علیه ایران تصویب کنند. البته همه ی این موارد از آنجا نشات می گیرد که سیاست غربی ها در برابر ایران همان سیاست فشارحداکثری است که این بار ابزارهای تحریمی را علاوه بر موضوعات اقتصادی به ابعاد حقوق بشری و تسلیحاتی کشانده اند.

4- باتوجه به مقاومت ایران در برابر زیاده خواهی های غرب و عدم پذیرفتن شروط غربی ها در بحث مذاکرات هسته ای، این کشورها دوباره همان سیاست گذشته خود یعنی فشارهای بین المللی بر ایران را دنبال می کنند که در این زمینه بتوانند از ایران امتیازهایی بگیرند. زیرا از منظر آنها، تحریم های اقتصادی علیه ایران بیشتر جنبه تک محوری دارد؛ یعنی از جانب آمریکا این تحریم ها اعمال شده است و برخی کشورها با آن همراهی نمی کنند، اما تحریم های فعلی در زمینه تسلیحاتی و حقوق بشری ماهیتی چندبعدی دارد و منجر به حمایت سایر کشورها در این زمینه خواهد شد. این نشان می دهد که این روند توسط غربی ها به بهانه های مختلف درحال اعمال است و هربار گزاره ای برای آن مطرح می کنند.

5- آمریکایی ها و اروپایی ها به دنبال آن هستند که برخی مفاد قطعنامه 2231 را به ویژه در بحث تحریم های تسلیحاتی علیه ایران دوباره به اجرا بگذارند و در این راستا بحث پهپادی را به عنوان تسلیحات غبرمتعارف تعریف کرده اند. زیرا براساس قطعنامه 2231، تحریم های تسلیحاتی ایران به پایان رسیده و اکنون این کشورها به دنبال بازگرداندن آن با ترفندهای مختلف هستند. به گونه ای که پاتل، معاون وزیرخارجه آمریکا مدعی شد که آمریکا و متحدان فرانسوی و انگلیسی ارزیابی‌‌‌‌‌‌ کرده اند که تامین این پهپادها توسط ایران برای روسیه، تخطی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است. وی در پاسخ به این اظهار که  تاریخ تحریم تسلیحاتی علیه ایران به پایان رسیده است، گفت: «تمامش منقضی نشده. علاوه‌بر این، ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای‌امنیت سازمان‌ملل، محدودیت‌ها علیه انتقال برخی تسلیحات پابرجاست و این محدودیت تسلیحات غیر ‌از تسلیحاتی هستند که تحت‌تحریم تسلیحات متعارف قرار دارند. از نظر ما، این پهپادها که از ایران به روسیه منتقل شده‌‌‌‌‌‌ و توسط روسیه در اوکراین استفاده شده‌اند، از جمله تسلیحاتی هستند که همچنان ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ مشمول ممنوعیت می‌شوند.»

ارزیابی نهایی

سناریوی فشارهمه جانبه که توسط آمریکایی ها در مقاطع مختلف به اجرا گذاشته می شود، یک راه حلی برای خروج از بن بست ها و کسب دستاورد توسط واشنگتن است تا از طریق آن بتواند معادلات جهانی و منطقه ای را تغییر دهد. طی چند وقت اخیر نیز اتهام های مختلفی توسط غربی ها در موضوعات مختلف به ایران زده شده است که همه ی این موارد نشات گرفته از شکست هایی است که آنها در عرصه های مختلف محتمل شده اند. آخرین شکست آنها طرح ایجاد آشوب های گسترده در ایران بود که باپایان آن در یک روند تکراری دوباره به سراغ تحریم ها و فشار همه جانبه تحریمی علیه ایران هستند.