دیدگاه بین المللی و منطقه ای به دولت جدید عراق

 با توجه به دیدارهای سفیر آمریکا (رومانفسکی)  در8دورمذاکرات بادولت السودانی وهمچنین دیدار نماینده ی سازمان ملل (پلاسخارت) با السودانی و پس از بررسی اظهارات طرف های آمریکایی، انگلیسی، فرانسوی و حتی مقامات کشورهای عربی حوزه ی خلیج فارس، متوجه می شویم که طرف های بین المللی حساسیت چندانی نسبت به دولت آقای السودانی ندارند و همین عامل در حمایت از آن نقش مهمی داشته است. به همین دلیل سید عمار الحکیم یکی از دلایل موفقیت آقای السودانی را حمایت های بین المللی و منطقه ای از او عنوان کرد (21/11/2022).

اما سوال اینجاست که غرب و آمریکا از این حمایت و پشتیبانی چه می خواهند و السودانی در صورت مخالفت حامیان بین المللی با منافع عراق، چگونه در مقابل آنها ایستادگی خواهد کرد؟ آیا کشورهای عربی و آمریکا و اروپا هنوز معتقدند که چارچوب هماهنگی و دولت السودانی ضعیف هستند و می توان خواسته های عربی - غربی را به آنها تحمیل کرد؟

باید گفت که پس از بحران های شدید اروپا به دنبال درگیری روسیه و اوکراین و تهدید اروپای غربی و شرقی و تغییر معادلات بین المللی و منطقه ای، موقعیت بین المللی غرب و آمریکا در وضعیت ضعف قرار دارد و فرصت های زیادی برای مانور ندارد. بر همین اساس آمریکا و غرب نمی خواهند عراق را به هرج و مرج بکشانند، بخصوص اینکه اروپا در بحران فرو رفته است و آمریکا از رشد قدرت اقتصادی چین و تلاش روس ها برای بازیابی نقش بین المللی خود بحران زده است. چین نیز پروژه های خودش را در عراق دارد و روس ها می خواهند عراق و خلیج فارس قیمت نفت را مطابق با چشم انداز مسکو تعیین کنند. این شرایط باعث می شود که آمریکا و غرب راهی جز نزدیک شدن به حکومت السودانی نداشته باشند و از این طریق تا حد ممکن منافع خود را هرچند به صورت موقت تضمین نمایند.

مهمترین مسئله این است که آمریکا خواهان عمر طولانی و کامل برای حکومت چهارچوب هماهنگی (دولت سودانی) نیست، بلکه سفیر آمریکا در دیدار رئیس مجلس نمایندگان عراق (2/12/2022) و قبل از آن در دیدار با آقای العبادی (6-12-2022) تاکید کرد که «آمریکا خواهان برگزاری انتخابات مجدد است».

این چیزی است که بارها سفیر آمریکا به آن تصریح کرده که نشان می دهد این موضوع در راس نگرانی های آمریکا قرار می گیرد. آمریکا متوجه شده است که چارچوب هماهنگی و ایران قصد دارند دولت شیاع السودانی را چهار سال ابقا کنند، اما آمریکا کاملا مخالف این موضوع است. زیرا آمریکا نمی خواهد چارچوب هماهنگی فرصت کافی برای تثبیت حضور و تعمیق ارتباط خود با مردم از طریق بهبود اوضاع خدمات داشته باشد و به عبارت دیگر آمریکا مخالف هرگونه موفقیت بزرگ برای چارچوب هماهنگی است.

البته اگر دولت سودانی با اکثریت منافع آمریکا هماهنگ یا منطبق باشد، طبیعتا نظر آمریکا متفاوت خواهد بود. چارچوب هماهنگی نیز این موضوع را کاملا درک کرده و به همین دلیل ممکن است بخشی از روابط دو طرف را بازخوانی کند (از جمله حضور آمریکا و برخی مواضع خارجی). مرکز مطالعات آمریکایی که زیر نظر «مایکل نایتز» اداره می شود، مقالات و یادداشت های متعددی در مورد انتظارات وخواسته های آمریکا از دولت سودانی منتشر کرده که نشان می دهد آمریکا در عراق چه هدفی دارد.

با این حال، اکثر مطالعات بین المللی و مواضع عملی آمریکا بر تحت فشار قرار دادن السودانی برای از بین بردن نقاط قوت خود از طریق موارد زیر تمرکز دارد:

الف- فعال سازی تروریسم

ب - دستکاری نرخ دلار در برابر دینار

ج - تحمیل سیاست های خارجی از طریق پیوند دولت عراق به پروژه های شام ​​و خلیج و غیره.

السودانی باحمایتهای داخل عراق به‌خصوص مجلس نواب عراق وبرخی ازشخیتصهای عراق وجمهوری اسلامی ایران ورهنمودهای مقام معظم رهبری برخوردار است که ایشان دردیداربامحمدشیاع السودنی فرمودند: البته پیشرفت عراق دشمنانی دارد که شاید در ظاهر هم اظهار دشمنی نکنند اما دولتی همچون دولت شما را قبول ندارند و باید با تکیه بر مردم و نیروهای پرانگیزه و جوان که امتحان خود را در مقابله با خطرعظیم و مُهلک داعش پس دادند، در مقابل اراده دشمن، محکم بایستید.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پیشرفت عراق در عرصه‌های اقتصادی، خدماتی و حتی فضای مجازی و ارائه یک چهره موجّه از دولت به مردم عراق را منوط به استفاده از ظرفیت عظیم جوانان عراقی به عنوان لشکر واقعی حامی دولت دانستند و فرمودند: دولت جدید عراق می‌تواند با چنین پشتوانه‌ای و با استفاده از منابع و امکانات خوب مالی که در این کشور وجود دارد، در عرصه‌های مختلف به ویژه خدمات‌رسانی به مردم، تحول جدی ایجاد کند.

ایشان با اشاره به سخنان نخست‌وزیر عراق مبنی بر اینکه طبق قانون اساسی به هیچ طرفی اجازه استفاده از خاک عراق برای برهم زدن امنیت ایران را نمی دهیم، فرمودند: متأسفانه اکنون این اتفاق در برخی مناطق عراق روی می‌دهد و تنها راه‌حل آن این است که دولت مرکزی عراق اقتدار خود را به آن مناطق نیز گسترش دهد.

به‌هرحال کشورعراق باتوجه به موقعیت ژیوپولتیک ودرآمدهای نفت وکشاورزی وبااتکا به‌سرمایه های اجتماعی نسل جوان وحمایتهای مختلف داخلی وخارجی می‌تواند باتدبیرواتخاذ سیاست هزینه سازش بیشترازمقاومت کشورخودراازیوغ وفشاراستکبارجهانی امریکا نجات دهد وکشوررا به ساحل ارامش وبازسازی تنهاراه حل مشکلات بیکاری وبحران‌های ناشی ازدخالت اجانب سوق دهد.