اسرائیل در سیاست خارجیاش از مفهوم «دیاسپورای یهود» فقط به عنوان خاطره تاریخی استفاده نمیکند، بلکه از آن به عنوان ابزار توجیه بقا، جذب حمایت جهانی و دخالت در تحولات منطقه بهره میبرد. این کشور با رویکردی به نام «واگرایی هدفمند» تلاش میکند شکافهای مذهبی و قومی را در خاورمیانه فعالتر کند و از طریق حمایت پنهان از اقلیتهایی مثل دروزیها، بهاییان و اسماعیلیه، نفوذ اسلام سیاسی را تضعیف نماید.
✅در همین چارچوب، اتفاقات اخیر در سویدا (جنوب سوریه) معنادار است. اسرائیل با تقویت اقلیتهای مذهبی، چند هدف را دنبال میکند:
❇️ زدودن مشروعیت از اسلام سیاسی: اسرائیل چهرههایی مانند ابومحمد جولانی را به عنوان نماد اسلام سیاسی معرفی میکند، اما با تصویرسازی منفی و افراطی، میخواهد کل این گفتمان را زیر سؤال ببرد.
❇️ نمایش دفاع از حقوق اقلیتها: حمایت از فرقهها برای اسرائیل فرصتی است تا در غرب، خودش را کشوری مدافع اقلیتها نشان دهد و چهرهای مثبت بسازد.
❇️ تجزیه نرم سوریه: با دامن زدن به خواستههای هویتی اقلیتها، دولت مرکزی سوریه تضعیف میشود و توازن منطقهای به نفع اسرائیل تغییر میکند.
در این فضا، ترکیه هم که دیگر مانند گذشته بر پروژههای اسلاممحور تکیه نمیکند، نسبت به بحران جنوب سوریه با احتیاط برخورد میکند تا وارد بازی فرقهای بدون نتیجه نشود.
✅ بهطور خلاصه، سویدا فقط یک شهر نیست؛ بلکه صحنه اجرای راهبرد اسرائیل برای تخریب اسلام سیاسی و بازچینی نظم منطقهای بر اساس شکافهای مذهبی است.