2 پالس معنادار در جریان سفر امیر قطر به ایران

طنین سنتر؛ "شیخ تمیم به حمد آل ثانی"، امیر قطر به تازگی در روز چهارشنبه گذشته در سفری وارد کشورمان ایران شد. وی در این سفر با مقام‌های ارشد کشورمان نظیر مقام معظم رهبری و البته رئیس جمهور ایران دیدار داشت. این سفر با بازتاب‌های رسانه‌ای و تحلیلی قابل توجهی همراه شده و بسیاری سعی داشته‌اند به واکاوی اهداف، پیام‌ها و پیامد‌های این سفر بپردازند. عده‌ای از تحلیلگران و به طور خاص نشریات غربی در ابتدا به این نکته اشاره داشتند که امیر قطر احتمالا حامل پیامی از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای ایران است.
با این حال، این گزاره خیلی زود از سوی مقام‌های کشرومان رد شد و حتی عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در موضع گیری طرح این گزاره را بی‌معنا و فاقد اعتبار توصیف کرد. با این همه، در قالب سفر امیر قطر به ایران، به طور خاص با ۲ پالس معنادار مواجه شدیم که رمزگشایی از آن‌ها مهم است.
اولاً، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با امیر قطر به صراحت مراتب ناخرسندی کشورمان از بلوکه شدن بیش از ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران که در واقع همان طلب کشورمان از کره جنوبی بوده که به قطر منتقل شده و تحت فشار‌های آمریکا در این کشور نیز بلوکه شده را اعلام کردند. ایشان به طور خاص به طرف قطری این نکته را منتقل کردند که اگر ما به جای قطر بودیم طلب مذکور را بدون توجه به فشار‌های آمریکا پرداخت می‌کردیم و البته که اکنون نیز ایران یکچنین توقعی را دارد.
ایشان همچنین به این مساله اشاره داشتند که میان دولت‌های مختلف آمریکا و سیاست‌های آن‌ها هیچ تفاوتی وجود ندارد. این موضع گیری صریح رهبر معظم انقلاب، دفاع جدی ایشان از منافع ملی ایران بود که با بازتاب‌های گسترده رسانه‌ای و تحلیلی نیز همراه شده است. به هر حال، ایران در طی سال‌های اخیر در برهه‌های زمانی مختلف، با حسن نیت به روابط خود با قطر نگریسته و در مواقعی نظیر محاصره اقتصادی شدیدِ این کشور از سوی دولت‌های عرب حاشیه خلیج فارس به رهبری عربستان سعودی در دهه ۲۰۱۰ میلادی، همه نوع حمایتی را از دوحه به عمل آورد.
از این رو، انتظار بر این است که قطر نیز با همین حسن نیت وارد میدان شود و به منافع ملی ایران احترام بگذارد. همانطور که ایران در طی سال‌های گذشته، به منافع اقتصادی و سیاسی و امنیتی قطر در ابعاد مختلف احترام گذاشته است.
نکته دوم که در قالب سفر امیر قطر به ایران، به احتمال فراوان تا حدی زیادی در مورد آن بحث شده، موضوع سوریه بوده است. قطر در چهارچوب تحولات مرتبط با سقوط نظام سیاسی سابق سوریه، همکاری‌های تنگاتنگی را با ترکیه داشت. ترکیه‌ای که خود به تعهداتش در قبال ایران و روسیه و البته دولت اسبق سوریه با محوریت معادلات کلان سوریه، عمل نکرد.
همراهی قطر با این موضوع تا حدی موجب ایجاد تیرگی در قالب روابط ایران و قطر شد. حال امیر قطر با سفر به ایران به نوعی سعی داشته تا از کشورمان دلجویی کند. البته که قطر در ماه‌ها و سال‌های آتی، برای مقابله با فشار‌های احتمالی ترکیه و عربستان سعودی علیه خود، تا حد زیادی به قدرت موازنه‌گر ایران نیازمند است. موضوعی که البته تحت هر شرایطی برای قطر فراهم نخواهد بود.
در مجموع باید گفت که جمهوری اسلامی ایران همواره سعی در برقراری روابط با همسایگان خود به ویژه برای تأمین امنیت منطقه بوده است ولی دخالت‌ها و فشار کشور‌های غربی و همراهی برخی از این کشور‌های منطقه با آنان همواره سبب گردیده است تا پای بیگانگان در این منطقه باز بماند. در این راستا لازم است که کشور‌های منطقه اولاً با جدیت تمام به مسئله فلسطین و مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی حداقل در بعد سیاسی در گام اول بپردازند و در گام دوم سعی کنند با ایجاد روابط حسنه با جمهوری اسلامی ایران و بدون دخالت بیگانگان، امنیت و سرنوشت منطقه را تأمین و رقم بزنند.