3 نکته در مورد پاسخ ایران به نامه ترامپ

سید عباس عراقچی وزیر خارجه کشورمان به تازگی در موضع گیری از ارسال پاسخ ایران به نامه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از کانال عمان خبر داده است. رویدادی که با بازتاب‌های بین المللی گسترده‌ای همراه شده و تحلیل و تفسیر‌های مختلفی در مورد محتوای نامه ایران و پیامد‌های احتمالی آن در ادامه راه مطرح می‌شود.

ایران در قالب نامه اخیر، عملاً جواب نامه نخستین رئیس جمهور آمریکا که اقدام به ارسال نامه برای تهران می‌کند را داده است. نامه‌ای که در فضای تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا می‌تواند حامل پیام‌ها و پیامد‌های معناداری باشد. با این همه، در این رابطه توجه به ۳ نکته مهم به نظر می‌رسد.

اول اینکه نامه ترامپ به ایران را فرستاده اماراتی به دست مقام‌های کشورمان رساند با این حال، ایران پاسخ نامه ترامپ را به طرف عمانی داده است. عمان سال هاست که به فعالیت میانجی گری میان ایران و قدرت‌های غربی مشغول است و تهران همواره این کشور را به مثابه یک میانجی‌گر مطمئن ارزیابی کرده است.

در این چهارچوب، ایران با انتخاب عمان به عنوان رساننده پاسخ خود به نامه اخیر رئیس جمهور آمریکا این پیام را رسانده که به طرف اماراتی اعتماد ندارد و در عین حال، این کشور را در جایگاهی نمی‌بیند که بخواهد در قالب پرونده اتمی ایران وزن پیدا کند. ورای همه این ها، ایران با این حرکت و کنار گذاشتن طرف‌هایی نظیر قطر و عراق، سعی دارد فضای مذاکراتی مطلوب خود را بچیند و اسیر بازی‌های آمریکا نشود.

نکته دوم اینکه پاسخ ایران به نامه ترامپ کاملاً جامع بوده است. بسیاری از منابع آگاه و البته تحلیلگران تاکید دارند که ایران گزاره خلع سلاح حود را رد کرده و البته که تاکید کرده که نفوذ منطقه‌ای این کشور نیز قابل مذاکره نیست و نیرو‌های جبهه مقاومت در منطقه از ایران دستور نمی‌گیرند و مذاکره بایستی صرفاً بر معادله هسته ای ایران متمرکز باشد. البته که شیوه مذاکره ایران در قالب این حوزه نیز مذاکره غیرمستقیم با آمریکا است. حال اگر واشینگتن بخواهد در این رابطه ماجراجویی‌های اضافی کند حتی همین شیوه مذاکره غیرمستقیم نیز از دست خواهد رفت و پنجره دیپلماسی به دلیل اقدامات منفی آمریکا بسته می‌شود.

معادله‌ای که عملاً توپ را به زمین آمریکایی‌ها می‌اندازد. ایران در عین حال به این مساله نیز اشاره کرده که تهدید و ماجراجویی علیه خود را نمی‌پذیرد و اگر این سناریو اتفاق بیفتد، در نشان دادن واکنش سخت تردیدی نخواهد کرد. موضوعی که می‌تواند هزینه‌های جدی را روی دست ترامپ و ترامپیست‌ها بگذارد؛

 و سوم اینکه ایران در قالب پاسخ اخیر خود به نامه ترامپ، عملاً افق‌هایی را ترسیم کرده که در قالب آن ها، درس گرفتن از گذشته نکته برجسته به نظر می‌رسد. به بیان ساده تر، ایران فعالانه این نکته را مورد اشاره قرار داده که اگر قرار باشد بدعهدی‌ها و روند‌های غلط گذشته از سوی آمریکا دنبال شود، هیچ چشم انداز روشنی پیش رو نخواهد بود و البته که ایران هم بنا ندارد تجربیات ناموفق و تکراری گذشته را تکرار کند.

ورای این ها، برخی منابع مدعی شده‌اند که ایران اعلام کرده توافق برجام باید مبنای مذاکره با آمریکا باشد. در این حوزه نیز ایران می‌تواند دست برتر را داشته باشد، زیرا طرف بدعهد در قالب توافق مذکور، آمریکا و نه ایران بوده است. از این رو، ایران از موضع قدرت و هوشمندی به نامه ترامپ پاسخ داده است.