جنگ قدرت در سودان و ناکامی رژیم صهیونیستی

از سال 2019 و زمانی که حکومت عمر البشیر در سودان ساقط شده است، این سوال درباره تحولات این کشور مطرح بوده است که ریشه اختلافات گروه‌های سیاسی و نظامیان سودانی داخلی است یا خارجی؟ و البته بررسی تحولات این کشور نشان می‌دهد که اختلاف نظر‌ها عمدتاً ریشه‌ای خارجی دارد و مسائل این کشور از جایی دیگر مدیریت می شود.

در این سال‌ها عملکرد ائتلاف موسوم به «آزادی و تغییر» به گونه ای بوده است که بیشتر باعث سردرگمی افکار عمومی در این کشور شده است؛ نیروهای این ائتلاف عبدالله حمدوک را به عنوان نخست وزیر منصوب کردند، اما به راحتی او را برکنار کرده و وعده تغییر قانون اساسی را داده و بر مشارکت همه گروه ها در ساختار حکومت تأکید کردند. اما تحولات روزهای اخیر این کشور و درگیری بین ارتش و نیروهای واکنش سریع که صدها کشته و زخمی درپی داشته است، نشان داد که تمام این ادعاها و شعارها توخالی بوده و نتیجه ای هم برای مردم سودان درپی نداشته است.

با توجه به آنچه که درباره نقش آفرینی قدرت های خارجی در رابطه با تحولات سودان گفته شد، لازم به ذکر است که عبد الفتاح برهان، رئیس شورای حاکمیتی و فرمانده ارتش، محمد حمدان دقلو (مشهور به حمیدتی)، فرمانده نیروهای واکنش سریع، که هر دو با حمایت عربستان سعودی و امارات، حکومت خود بر سودان را آغاز کردند، توانستند تحریم های آمریکا را از سودان دور کنند و با اعلام عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به این نتیجه رسیدند که بقای حکومت خود را تضمین کرده اند.

اما در هفته های اخیر تحولات منطقه ای به گونه ای رقم خورده است که این دو نظامی شناخته شده سودانی به این نتیجه رسیده اند که فریب تحلیل ضعیف خود از اوضاع را خورده اند؛ جمهوری اسلامی ایران پس از سال ها با عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک به توافق رسید و روابط بین ایران و امارات متحده عربی بیش از پیش تقویت شده است، تحولی که برای نظامیان سودانی این باور را ایجاد کرده است که در آینده به حال خود رها خواهند شد. البته این باور در جای دیگری به اوج خود رسیده که همانا اتکای نظامیان حاکم در سودان به رژیم صهیونیستی و عادی سازی روابط با آن بوده است. اما تحولات سیاسی ماه های اخیر در داخل رژیم صهیونیستی و تنش هایی که این رژیم در هفته های اخیر با گروه های مقاومت داشته است، نظامیان سودانی را به این نتیجه رسانده است که این رژیم نقطه اتکای قابل توجهی برای آنها نخواهد بود. ضمن اینکه چشم انداز توافقات عادی سازی روابط بین کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی هم به گونه ای است که جایی برای امیدواری حاکمان سودان باقی نگذاشته است.

با توجه به آشکار شدن تدریجی ابعاد هندسه جدید قدرت، به نظر می رسد که عبدالفتاح برهان و حمیدتی هر دو از تغییرات پیش رو آگاه هستند و به همین دلیل تلاش می‌کنند تا قبل از هر چیزی، بقا و ماندگاری خود را در این هندسه قدرت تضمین کنند که البته برای این امر کاری از دست رژیم صهیونیستی، آمریکا و انگلیس برنخواهد آمد.

در شرایط کنونی سودان، به نظر می رسد که هیچ کدام از طرفین درگیری حاضر به کوتاه آمدن از موضع خود نیستند و حتی حاضرند در این قماری که وارد آن شده اند آینده خود را نیز به خطر بیندازند. اما نکته مهم این است که تحولات سودان تغییرات مهم دیگری را هم رقم خواهد زد؛ رژیم صهیونیستی پس از آنکه در نزدیک شدنش به کشورهای حوزه خلیج فارس، نتوانست به هدف نهایی خود برسد، اکنون درحال ازدست دادن یک پایگاه مهم خود در بین کشورهای عربی و اسلامی و در حوزه دریای سرخ و باب المندب است؛ به ویژه اینکه صلح  بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی با یمنی‌ها بیش از هر زمان دیگری محتمل‌تر شده است.