دلایل عدم حضور بایدن در نشست صلح اوکراین

ده‌ها تن از رهبران جهان روز شنبه در کشور سوئیس گردهم جمع شدند تا درباره چگونگی برقراری صلح در اوکراین ویران شده از جنگ با روسیه بحث و گفتگو کنند. گفتگویی که با وجود غیبت روسیه به عنوان طرف حساب اصلی اوکراین در جریان جنگ در این کشور، راه را برای هر گونه امید جهت رسیدن به راهکاری اساسی و پیشرفتی واقعی از بین برده است.
جدا از بحث غیبت روسیه به عنوان رقیب جنگی و سرسخت اوکراین، غیبت رئیس جمهور آمریکا به عنوان متحد اصلی این کشور جنگ زده، نقل محافل و رسانه‌های خبری بسیاری شده است. این غیبت از آنجایی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، پیش از برگزاری این نشست، بار‌ها و بار‌ها به صورت مکتوب در قالب دعوتنامه و به صورت شفاهی در قالب سخنرانی‌ها و گفتگو‌های مکررش با بایدن از وی خواسته بود، تا برای کارساز بودن بیشتر این نشست، شخصا در آن حضور پیدا کند.
درخواست زلنسکی از بایدن با این هدف مطرح می‌شد که ضمن فراهم آوردن شرایطی برای انزوای بیشتر روسیه با حضورش اعتبار بیشتری به این گردهمایی بخشد. با این حال، بایدن در نهایت از حضور در نشست اوکراین صرف نظر کرده و کامالا هریس، معاونش را به همراه جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید راهی سوئیس کرد.
این موضوع که جو بایدن نخواست و یا نتوانست در نشست صلح اوکراین حضور پیدا کند و در کنار دیگر رهبران کشور‌های غربی به طور ویژه موضوع اوکراین را مورد توجه قرار دهد، را می‌توان از چند منظر مورد بررسی قرار داد:
- بایدن نگران واکنش روسیه است
در شرایطی که اکثر کشور‌های اروپایی متحد اوکراین به این کشور اجازه داده اند تا از تسلیحاتشان در خاک کشور روسیه استفاده کند و به این طریق قابلیت دفاعی اش در برابر حملات روسیه را افزایش دهد، بایدن هنوز هم موضع صریح و قاطعانه‌ای در این رابطه اتخاذ نکرده است.
حتی با وجود اصرار‌های زلنسکی، بایدن باز هم خلاف مواضع دیگر کشور‌های اروپایی عمل کرده است و برای اوکراین حق حمله مستقیم به خاک روسیه به واسطه تسلیحات آمریکایی را قائل نشده است. در این راستا، شاید عدم حضورش در نشست اوکراین می‌تواند با هدف جلب رضایت غیرمستقیم روسیه صورت گرفته باشد.
راهکاری که به اعتقاد او می‌تواند به پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ثابت کند، او به هیچ عنوان با تفکر دیگر کشور‌های اروپایی در زمینه حمله به خاک روسیه همراه نبوده و حتی موافق اجرایی شدن ایده آنها نیست.
- بایدن اولویت‌های دیگری دارد
یکی از دلایل اصلی عدم حضور بایدن در نشست اوکراین تحت تاثیر تغییر اولویت‌های وی در عرصه سیاست خارجی و داخلی است. اکنون که جنگ اوکراین وارد سومین سال خود شده است، بایدن تمایلی به اینکه همانند روز‌های ابتدایی جنگ تمرکز خود را روی آن بگذارد، ندارد.
این موضوع اول از همه می‌تواند، تحت تاثیر موقعیت داخلی بایدن باشد که اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر در آمریکاست و نیاز به تمرکز بر این موضوع برای جلب رضایت رای‌دهندگان آمریکایی دارد. دوم اینکه بایدن ترجیح می‌دهد، در شرایط کنونی، حتی بر خلاف میل باطنی‌اش هم که شده، تحت تاثیر افکار عمومی جهانی بیش از آنکه حول محور اوکراین تمرکز کند، بر موضوع فلسطین و رژیم اسرائیل در جریان جنگ غزه متمرکز شود.
- بایدن قصد ورود به جنگ دیگری را ندارد
در شرایطی که پوتین تهدیداتش علیه آمریکا و دیگر اعضای ائتلاف ناتو را تحت تاثیر حمایت‌های آنها از اوکراین افزایش داده است، حضور ناوگان کشتی‌های جنگی روسیه در کوبا هشدار مستقیمی به دولت بایدن از جانب رئیس جمهور روسیه تلقی می‌شود.
اقدامی که به بایدن نشان می‌دهد، در صورت حمله اوکراین با استفاده از تسلیحات آمریکایی به خاک روسیه، راه برای حمله پوتین به واسطه کشور‌های نیابتی متحد روسیه مانند کوبا و ونزوئلا برای حمله به ایالات متحده هموار خواهد شد و بایدن شخصا بهانه لازم برای عملیات جنگی دیگر روسیه را فراهم خواهد کرد.
در چنین شرایطی که بایدن در مدیریت دو جنگ کنونی شکست خورده است و برای هدایت آنها به مسیر درست دچار بلاتکلیفی شده است، به هیچ عنوان تمایلی به این ندارد تا به واسطه تحریک روسیه خود را درگیر جنگ سومی نماید.