چرایی تشدید اقدامات نظامی سعودی علیه یمن

با گذشت ۹ ماه از جنگ فرسایشی در غزه و تشدید همزمان تنش‌ها در مرز لبنان، گسل‌های ژئوپلیتیکی در شبه جزیره عربستان در حال فعال شدن است. عبدالملک بدرالدین الحوثی رهبر انصارالله یمن در سالگرد هجرت پیامبر اکرم از مکه به مدینه علاوه بر اشاره به عملیات‌های دریایی ارتش ملی یمن در حمایت از غزه، نسبت به برنامه آمریکایی‌ها برای کشاندن دوباره عربستان به جنگ غزه هشدار دادند. طی دو هفته اخیر واشنگتن در تلاش است تا از طریق ایجاد بحران در روابط ریاض- صنعا زمینه تشدید بحران در شبه جزیره عربستان و توقف عملیات انصارالله علیه رژیم اشغالگر قدس را فراهم آورند. حملات مرزی، انتقال بانک‌های خارجی از صنعا و خیز سعودی برای ایجاد اخلال در فعالیت فرودگاه صنعا و بنادر یمن نشان دهنده حرکت ریاض در مسیری خطرناک است. برخی تحلیلگران معتقدند تن دادن محمد بن سلمان به خواسته دموکرات‌ها می‌تواند فرآیند انجماد تنش‌ها در خاورمیانه عربی را تحت تاثیر قرار داده و موجب بازگشت طرفین درگیری به «نقطه صفر» شود. برهمین اساس در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به چرایی تشدید اقدامات نظامی- امنیتی عربستان سعودی علیه یمن پاسخ داده و پیامد‌های آن را بررسی کنیم.
عدم همراهی مادی- معنوی عربستان سعودی با محور مقاومت در نبرد طوفان الاقصی سبب برانیگخته شدن سیل انتقادات به سمت ریاض شده است. الحوثی رهبر انصارالله در فراز دیگری از سخنرانی خود با استخدام ادبیاتی تند و بی‌سابقه خطاب به حکام حجاز گفت: «اگر نظام سعودی متقاعد شده که از آمریکا دنباله‌روی کند و به حمایت مالی- رسانه‌ای از یهودیان بپردازد، این گزینه پیامد‌های خطرناکی برای آنها به همراه خواهد داشت.» ایشان در ادامه افزود: «رسانه‌های عربستان سعودی آشکارا از اسرائیل حمایت کردند.» بیان چنین اظهاراتی کم‌سابقه‌ای از سوی رهبر انصارالله دو پیام راهبردی به همراه دارد. نخست تشدید سطح تنش میان یمن و همسایه شمالی و دوم افزایش احتمال عادی سازی روابط ریاض- تل‌آویو پس از برقراری آتش‌بس پایدار در غزه.
با افزایش احتمال حمله نظامی رژیم صهیونیستی به لبنان، انصارالله یمن مایل به تهیه موشک‌های ضدکشتی مافوق صوت «kh-۳۱» از روسیه و تشدید حملات علیه اهداف غربی است. به گزارش رویترز ولادیمیر پوتین برای نهایی کردن این توافق به سعودی پیام داده و آنها را طرف مشورت قرار داده است. این در حالی است که طی ماه‌های اخیر پس از شکست ائتلاف دریایی «نگهبانان رفاه» آمریکایی‌ها تصمیم گرفتند تا بار دیگر سطح تنش میان پادشاهی سعودی و امارات عربی متحده را با مقاومت یمن افزایش دهند. به عبارت دیگر واشنگتن قصد دارد با استفاده از ابزار «جنگ» اخلال جدی در روند عملیات‌های مقاومت یمن در دریای سرخ ایجاد کند. به گفته رهبر انصارالله، واشنگتن به صنعا هشدار داده است که اگر عملیات نظامی در دریای سرخ را متوقف نکنند، عربستان سیاستی تهاجمی در قبال یمن اتخاذ خواهد کرد. چنین پیامی نشان دهنده دنبال روی آشکار سعودی از سیاست‌های ایالات متحده در منطقه است.
دیگر اقدام غیرانسانی آمریکا و عربستان سعودی در قبال دولت- ملت یمن، تشدید فشار‌ها برای انتقال بانک‌های خارجی از یمن است. رهبری انصارالله ضمن محکوم کردن این اقدام معتقد است خروج بانک‌های خارجی از از صنعا با هدف تشدید فشار معیشتی بر مردم و ایجاد بحران ارزی در شمال این کشور است. همزمان سعودی‌ها در فرآیند عادی پرواز از فرودگاه صنعا ایجاد اخلال کرده و ظاهرا قصد دارد تا جلوی فعالیت عادی بنادر یمن را بگیرد. سلسله اقدامات فوق نشان دهنده همراهی ریاض با واشنگتن- تل‌آویو برای خارج کردن انصارالله از شبکه مقاومت و توقف عملیات دریایی این کشور در محدوده شمال اقیانوس هند است. در واکنش به این اقدامات غیرسازنده مقاومت یمن نسبت به برقرای «بانک در برابر بانک» و «فرودگاه در برابر فرودگاه» به طرف سعودی هشدار داده است.
تجربه یک دهه اخیر این درس بزرگ را برای رهبران سعودی داشته است که درگیر شدن با انصارالله یمن نه تنها منافع این کشور عربی را تامین نخواهد کرد، بلکه زمینه لازم برای فعالیت گروه‌های تجزیه طلب همچون شورای انتقالی جنوب را فراهم خواهد نمود. سال گذشته به دنبال توافق پکن میان ایران و عربستان سعودی، گفتگو‌های مسقط به سرانجام رسید و آتش‌بسی پایدار میان طرفین منازعه برقرار شد. پس از چند مرحله تبادل موفق اسرا، چشم اندازی روشن برای آغاز مذاکرات یمنی- یمنی و پایان جنگ فراهم شده است. حال با طولانی‌تر شدن جنگ غزه و احتمال کشیده شدن آن به لبنان، آمریکا و غرب به جای متوقف کردن ماشین جنگی رژیم صهیونیستی، میزان فشار علیه مقاومت را افزایش داده و به دنبال تسهیل فرآیند نسل کشی در شرق مدیترانه هستند. در چنین شرایطی استفاده ابزاری دولت آمریکا از عربستان برای مهار انصارالله می‌تواند پیامد‌های ویرانگری برای منطقه به همراه داشته باشد و منجر به توقف روند صلح میان محور مقاومت و بلوک محافظه‌کار سنی شود. گرچه همواره محور مقاومت از تهدیدات موجود، بهترین فرصت‌ها را ایجاد کرده است.