پیامدهای انتخاب مک کارتی به ریاست مجلس نمایندگان آمریکا

کوین مک کارتی سرانجام توانست با لابی سنگین و همچنین حمایت مستقیم ترامپ از وی، نظر 14 نماینده فوق محافظه‌کار جمهوری‌خواه را جلب و پس از 16 دور رای گیری به ریاست مجلس نمایندگان آمریکا رسید. مسئله‌ای که در تاریخ سیاسی ایالات‌متحده واقعه‌ای کم‌نظیر بود. همه‌چیز به ششم ژانویه دوسال قبل باز می‌گردد و همان شورش هواداران ترامپ علیه دموکراسی آمریکایی که کماکان دنباله‌های آن ماجرا سیستم دموکراسی آمریکا و به ویژه حزب جمهوری‌خواه را تحت شعاع خود قرار داده است. پیامد واضح و بسیار مشخص 16 دور رای‌گیری برای انتخاب کوین مک‌کارتی برای ریاست مجلس نمایندگان انشقاق درون حزب جمهوری‌خواه است. در یادداشت حاضر به مهم‌ترین پیامدهای این موضوع در عرصه داخلی آمریکا و همچنین عرصه بین‌المللی اشاره خواهیم کرد.

تولد محافظه‌کاری رادیکال در درون حزب جمهوری‌خواه

دلیل اصلی انسداد در روند انتخاب مک کارتی عدم حمایت گروهی20 نفره از نمایندگان جمهوری‌خواه بود که از طرفداران افراطی ترامپ و اقدامات وی در ششم ژانویه2021 هستند. مک کارتی برای جلب نظر این گروه اقلیت در درون جمهوری‌خواهان امتیازات فراوانی را به آن‌ها داده که احتمالا در آینده تحولات مختلفی را در درون حزب جمهوری‌خواه رقم می‌زند. یکی از این تحولات مهم ظهور جریانی فوق محافظه‌کار در درون این حزب است که بیش از هرچیزی ابتدا ضربات اساسی را بر پیکره جمهوری‌خواهان وارد خواهد ساخت. اگر برای تقریب به ذهن بخواهیم مورد مشابهی را مثال بزنیم، میتوانیم به دولت فعلی نتانیاهو در قدس اشغالی اشاره کنیم که افراطی‌ترین دولت ادوار این رژِیم است. ظهور جریانات راست افراطی در کشورهای مختلف غربی از بعد از انتخابات2016 آمریکا به سمت تشدید شدن حرکت کرد. در اروپای غربی احزاب محافظه کار و افراطی توانستند بعداز مدت‌ها در صحنه سیاسی کشورهایی نظیر ایتالیا و اتریش ظاهر شوند. این پیامد واضح نشان می‌دهد تحولات دوسال آینده سپهر سیاسی ایالات‌متحده احتمالا در فضایی رادیکال شکل‌خواهد گرفت.

از ظهور دسنتیس تا افول ترامپ

بعد از نوامبر و شکست بعضی‌از نامزدهای مورد حمایت ترامپ در این‌انتخابات، بخش قابل توجهی از اعضای حزب‌ جمهوری‌خواه پروژه عبور از ترامپ را علنی آغاز کردند که یکی از فازهای اجرایی این پروژه برجسته‌سازی نام ران دسنتیس فرماندار جمهوری‌خواه فلوریدا برای انتخابات 2024 بود. در داخل صحنه سیاسی آمریکا نوعی اجماع دو حزبی برای حذف ترامپ از سیاست شکل گرفته است. این مورد در سفر مشترک هفته گذشته بایدن و رهبرجمهوری‌خواهان سنا میچ مک کانل به ایالت کنتاکی برای شرکت در مراسم افتتاح پرژه‌های عظیم سرمایه‌گذاری در این ایالت به وضوح قابل روئیت است. ترامپ با درک این موضوع و حملات مختلف بعضی از جمهوری‌خواهان به وی با انسداد ایجاد کردن در روند انتخاب رئیس مجلس نمایندگان این پیغام را به جمهوری‌خواهان ارسال کرد که او کماکان حضور موثر در داخل حزب  دارد و عبور از وی به راحتی صورت نخواهد گرفت. ترامپ در صحنه سیاست آمریکا دچار افولی معناداری شده بود که این اقدام وی روند حرکت نزولی وی را تا حدودی معکوس کرد.

پیامد انتخاب مک کارتی برای ایران

انتخاب کوین مک‌کارتی در عرصه بین‌المللی احتمالا با افزایش موج ایران‌هراسی و اتخاذ مواضع رادیکال از جانب تروئیکا اروپایی و همچنین آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی همراه خواهد شد. به ویژه آنکه ترامپ و گروه‌حامیان وی در کنگره رای موثر ریاست مک کارتی بر مجلس نمایندگان را در اختیار دارند. از این رو این انتظار وجود دارد که در هفته‌های آتی روند موضع‌گیری خصمانه علیه جمهوری اسلامی از جانب مجلس‌نمایندگان و رئیس آن رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه کند. از سویی حاکم شدن چنین فضایی بر کنگره آمریکا این مجوز را به کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه و انگلستان خواهد داد که مواضع سرسختانه‌تری را علیه جمهوری اسلامی اتخاذ کنند. این موضع‌گیری‌ها دو هدف عمده را ممکن است دنبال کند. در هدف اول جریان رسانه‌ای غرب از این مواضع تند به عنوان محرکی برای امتداد التهاب و آشوب در داخل ایران بهره‌برداری خواهد نمود و در هدف دوم با توجه به نوسانات بازارهای ارز و طلا این احتمال وجود دارد که این مواضع از جانب رسانه‌های ضد انقلاب برای بهم زدن ثبات روانی درحال ایجاد بازارهای طلا و ارز مورد استفاده قرار گیرد.

پیامد قدرت‌گیری جمهوری‌خواهان برای اوکراین

جمهوری‌خواهان از جمله مهم‌ترین مخالفین حمایت‌های دولت بایدن از اوکراین در برابر روسیه هستند. از این رو نکته بسیار محتمل این مسئله است که روند کمک‌های مالی و غیرمالی آمریکا از اوکراین در جنگ احتمالا با چالش‌های اساسی مواجه خواهد شد و مجلس‌نمایندگان تحت اختیار جمهوری‌خواهان با افزایش و تعدد حمایت‌ها از اوکراین مخالف خواهد نمود. این مورد البته با توجه به اکثریت شکننده‌جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان ممکن است چندان با راحتی به اجرا در نیاید اما بر کسی پوشیده نیست که آغاز به کار مجلس جمهوری‌خواه یعنی کاهش حمایت از اوکراین. از این رو ممکن است دو اتفاق در این مسئله رخ‌دهد. اول آنکه روسیه با توجه به کاهش حمایت‌های واشنگتن از کیف ممکن است بر موج حملات خود بیافزاید و روند جنگ را به نفع خود معکوس کند. دوم آنکه شاید اوکراین و ناتو به این نتیجه برسند که دیگر با کاهش چشمگیر حمایت‌های آمریکا امکان ادامه جنگ نباشد و به قرارداد صلح با روسیه باید تن دهند.

بهره سخن

انتخاب نچندان مقتدرانه مک کارتی به ریاست مجلس نمایندگان آمریکا ابعاد مختلفی را در صحنه سیاسی آمریکا مشخص کرده است. ترامپ از کارت‌های بازی خود در مجلس‌نمایندگان برای تقویت حضور و تاثیرش در داخل حزب‌جمهوری‌خواه نهایت استفاده را خواهد برد. و نکته آخر اینکه تاسیس حزب سوم از یک امر غیرمحتمل به مسئله‌ای قابل تامل تبدیل خواهد شد.