پیامدهای پرواز بالون چین بر فراز آمریکا

پس از آنکه مقامات وزارت دفاع آمریکا اعلام کردند بالون جاسوسی چینی بر فراز ایالت مونتانا در حال پرواز است و به سمت مکان‌های امنیتی و نظامی حساس کشور درحال حرکت است، تصویر یک بالن سفید در صدر خبرهای آمریکا و بین‌المللی قرار گرفت و سرانجام پس از گذشت چند روز و اظهار نظرهای متقابل، آمریکا با به کارگیری جنگنده های خود این بالن را بر فراز اقیانونس اطلس هدف قرار داده و ساقط کرد.

 اولین پیامد دیده شدن بالون چین در آمریکا این بود که واشنگتن سفر برنامه ریزی شده آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه خود به پکن را به تعویق انداخته و اعلام کرد این اقدام چین شکستی برای تلاش هایی بوده است که اخیراً در راستای جلوگیری از بدتر شدن روابط دوجانبه بین دو کشور صورت گرفته بود.

پکن نیز به نوبه خود اتهامات آمریکا را رد و اعلام کرد این بالون بدون سرنشین به طور تصادفی از مسیر برنامه ریزی شده خود منحرف و وارد حریم هوایی آمریکا شده است. چین همچنین تاکید کرد که از این بالون برای مقاصد غیرنظامی و مشخصا تحقیقات هواشناسی استفاده می شود و وزش بادهای شدید آن را از مسیرخود خارج کرده است.

برخی از صاحب نظران در مورد پیامدهای بحران بالون و تأثیر آن بر روابط بین پکن و واشنگتن مدعی شده اند که ارسال یک بالون جاسوسی به سمت ایالات متحده را می توان آخرین میخ بر تابوت روابط دو کشور دانست و درواقع پکن با این اقدام، فضایی را برهم زده است که انتظار می رفت در جریان سفر وزیر خارجه آمریکا به چین ایجاد شده و روابط دو طرف بهبود یابد.

از نگاه این دسته از کارشناسان، پیامدهای اتفاقی که رخ داده محدود نخواهد بود و در مسیر و آینده روابط در عرصه‌های مختلف بازتاب خواهد داشت. چرا که امیدها برای تجدید اعتماد و تقویت دیپلماسی را از بین برده است.

در مقابل برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که قضاوت درباره بالون چینی و طرح این ادعا که برای اهداف جاسوسی به کار گرفته شده است، زود است.  چرا که ادعاهای آمریکایی ها مبتنی بر هیچ مدرکی نیست و هیچ گونه شواهد فیزیکی هم در این زمینه وجود ندارد. علاوه بر این که پکن تأیید کرده است که از این بالون در زمینه تحقیقات و هواشناسی استفاده می شود و به دلیل وزش باد از مسیر خود منحرف شده است.

در این نگاه تاکید می شود در بزرگ نمایی موضوع از سوی آمریکا مبالغه عمدی وجود دارد، زیرا این کشور با بزرگنمایی در این گونه موارد و برجسته سازی تهدیدهایی که علیه خود وجود دارد، در راستای راهبردش برای مهار و کنترل چین بهره برداری می کند. این درحالی است که آمریکا خود اقداماتی  اقداماتی را انجام می دهد که علیه امنیت، ثبات و صلح است و مهم تر اینکه این اقدامات نه در پیرامون این کشور، بلکه در مناطق بسیار دورتر از خاک این کشور انجام می شود.

این دسته از صاحب نظران در توضیح دیدگاه خود به سفر چند روز پیش لوید آستین وزیر دفاع آمریکا به کره جنوبی و فیلیپین اشاره کرده و تاکید می کنند که این سفر با هدف گسترش موقعیت آمریکا در جنوب شرق آسیا صورت گرفته است. ضمن اینکه نیروهای آمریکایی هم مکررا موارد امنیتی تنگه تایوان را نقض می کنند که بسیار بااهمیت تر از خروج یک بالون از مسیر طبیعی خود و وارد شدن به حریم هوایی آمریکا است.

به رغم وجود این مواضع متفاوت، تردیدی نیست که آمریکا و چین به عنوان دو ابرقدرت درعرصه های مختلفی با یکدیگر در رقابت هستند و می توان به این نتیجه رسید که حضور بالون چین در آمریکا را می توان پیامی به واشنگتن دانست که اخیرا پایگاه های نظامی جدیدی را در فیلیپین افتتاح کرده است. به بیان دیگر، بحران اخیر هشداری از ناحیه چین بود مبنی بر اینکه اگر آمریکا بیشتر از این در پیرامون چین فعالیت داشته باشد، می توان اقدامات خصمانه بیشتری را از سوی چین انتظار داشت.